Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορίας της ΦιλοσοφίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-01-19
Συγγραφέας:
Τσιμπέρης Ταξιάρχης
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γεώργιος Αραμπατζής, Αναπληρωτής Καθηγητής, τμήμα Φιλοσοφίας, Ε.Κ.Π.Α.
Ιωάννης Καλογεράκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, τμήμα Φιλοσοφίας, Ε.Κ.Π.Α.
Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής, τμήμα Φιλοσοφίας, Ε.Κ.Π.Α.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ταῦτα ἢ τί ἐροῦμεν; (ή «Δίκαιο και δαιμόνιον στον Κρίτωνα του Πλάτωνος»)
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ταῦτα ἢ τί ἐροῦμεν; (ή «Δίκαιο και δαιμόνιον στον Κρίτωνα του Πλάτωνος»)
Περίληψη:
«Ταῦτα ἢ τί ἐροῦμεν;» (50c2-3). Δηλαδή, αυτά θα πούμε ή κάτι άλλο; Είναι το ρητορικό ερώτημα που απευθύνει ο Σωκράτης στον Κρίτωνα το οποίο, μέσα σε τέσσερις μόνο λέξεις, συγκεντρώνει την φιλοσοφία του διαλόγου περί δικαίου – που εμπεριέχει και την έννοια της ηθικής και της ψυχής – και αυτού του προστατεύοντος πνεύματος – που ο Σωκράτης αναφέρει ευθέως σε άλλους διαλόγους, στον δε Κρίτωνα το αφήνει σαφώς να εννοηθεί – του δαιμονίου. Το ταῦτα εκφράζει τα ηθικά επιχειρήματα του Κρίτωνα και των πολλών και το τί τα αντίστοιχα σωκρατικά. Ο Σωκράτης δηλώνει χωρίς περιστροφές την αναγκαιότητα της συμφωνίας της θεωρητικής φιλοσοφίας με την πρακτική εφαρμογή της υπό οποιεσδήποτε συνθήκες είτε αυτές είναι ευνοϊκές είτε όχι. Στην πρωτεϊκή και επαμφοτερίζουσα φύση του ανθρώπου ο Σωκράτης προτείνει την σταθερά που οφείλει να παραμένει αναλλοίωτη και ανεπηρέαστη στις διαφορετικές συνθήκες που ισχύουν σε κάθε χρονική περίοδο του ανθρώπινου βίου με τελικό σκοπό το κοινό συμφέρον αλλά και την προσωπική ηθική αυτοπραγμάτωση. Με την σταθερά αυτή, η οποία καταδεικνύει το άδικο της πράξης της απόδρασης και τον ηθικό της αντίκτυπο τόσο σε προσωπικό όσο και σε πολιτειακό επίπεδο, ο Πλάτων υπερασπίζεται την αναγκαιότητα της ύπαρξης ενός δικαίου που λειτουργεί ως αντιστάθμισμα στην σοφιστική σχετικότητα των πάντων.
Ο Κρίτων, ως πρόσωπο, εκφράζει την αρχαϊκή ηθική, που ερείδεται πάνω στην έννοια της εκδικητικής αυτοδικίας. Για τον Σωκράτη αντίθετα, η καταστροφή του καταστρέψαντος αποτελεί εξίσου αδικία και, αφού η αδικία πρέπει να αποφεύγεται εν γένει, θα πρέπει να αποφεύγεται και η ανταδικία. Την ασφαλιστική δικλίδα για την αποτροπή της αδικίας παρέχουν οι νόμοι της πόλεως και το δαιμόνιον, η εσωτερική φωνή της συνείδησης που επιτάσσει το δέον στον δίκαιο άνθρωπο.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Θετό δίκαιο, φυσικό δίκαιο, εκδίκηση, αυτοδικία, νόμοι, αδικία, πολιτική υπακοή, πολιτική απείθεια, επαΐων, κοινωνικό συμβόλαιο, συνείδηση, δαιμόνιον.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
259
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
Ταύτα η τι ερούμεν.pdf
1 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
