Μονάδα:
Κατεύθυνση Κλινική Βιοχημεία - Μοριακή ΔιαγνωστικήΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-01-15
Συγγραφέας:
Ποταμού Μαρία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
κ. Διαμάντης Σίδερης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας , ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Μελέτη της έκφρασης εναλλακτικών μεταγράφων της RNase κ στη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Μελέτη της έκφρασης εναλλακτικών μεταγράφων της RNase κ στη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία
Περίληψη:
Η χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία αποτελεί αιματολογική κακοήθεια που χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση των Β λεμφοκυττάρων. Η νόσος εξελίσσεται αργά και επηρεάζει κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η παθογένεια της νόσου περιλαμβάνει γενετικές και μοριακές αλλαγές, η παρουσία των οποίων ποικίλλει στους ασθενείς. Οι ριβονουκλεάσες είναι βασικά ένζυμα που συμμετέχουν στον μεταβολισμό του RNA και παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές λειτουργίες των κυττάρων. Μέσα από διάφορες μελέτες υπογραμμίζεται η εμπλοκή των ενζύμων αυτών στην καρκινογένεση και διερευνάται η πιθανή τους χρήση ως προγνωστικοί δείκτες ή ως θεραπευτικοί στόχοι. Η ριβονουκλεάση κ ανήκει στην κατηγορία των ενδοριβονουκλεασών και σε επίπεδο mRNA εκφράζεται σε όλους τους ιστούς και σε όλα τα αναπτυξιακά στάδια. O βιολογικός της ρόλος παραμένει ακόμη άγνωστος, ωστόσο φαίνεται ότι συμμετέχει στην είσοδο ιών στα κύτταρα του ξενιστή μέσω ενδοκύτωσης. Πρόσφατα, πειράματα αλληλούχησης νέας γενιάς οδήγησαν στην ανακάλυψη οχτώ νέων εναλλακτικών μεταγράφων της ριβονουκλεάσης κ.
Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η μελέτη των επιπέδων έκφρασης και η κλινική αξιολόγηση των μεταγράφων της ριβονουκλεάσης κ σε ασθενείς με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία. Η μελέτη εστιάστηκε στο βασικό μετάγραφο της ριβονουκλεάσης κ και στα εναλλακτικά μετάγραφα 7, 9, 14 και 20. Για τον σκοπό αυτό καλλιεργήθηκαν καρκινικές κυτταρικές σειρές προκειμένου να χρησιμοποιηθούν στην συνέχεια ως βαθμονομητές στα πειράματα ποσοτικής αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης πραγματικού χρόνου (real time qPCR). Συνολικά χρησιμοποιηθήκαν 84 δείγματα RNA που απομονώθηκαν από τα μονοπύρηνα κύτταρα περιφερικού αίματος 64 ασθενών με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία και 20 υγιών ατόμων. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η σύνθεση του cDNA μέσω της αντίστροφης μεταγραφής και ακολούθησε ποσοτικός προσδιορισμός των προς μελέτη μεταγράφων της ριβονουκλεάσης κ με αντιδράσεις real time qPCR με την χρήση της φθορίζουσας χρωστικής SYBR Green
108
I. Μετά την ολοκλήρωση των πειραμάτων πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση για τη σύγκριση των επιπέδων έκφρασης των μεταγράφων μεταξύ ασθενών και υγιών, για τη συσχέτιση των μεταγράφων με τα κλινικοπαθολογικά χαρακτηριστικά των ασθενών καθώς επίσης και ανάλυση ολικής επιβίωσης Κaplan-Meier.
Η στατιστική ανάλυση οδήγησε στην παρατήρηση πως το βασικό μετάγραφο και το εναλλακτικό μετάγραφο 20 της ριβονουκλεάσης κ εμφανίζουν στατιστικώς σημαντικά μειωμένα επίπεδα έκφρασης στους ασθενείς σε σχέση με τα υγιή άτομα. Αντίθετα το εναλλακτικό μετάγραφο 9 παρουσιάζει στατιστικώς σημαντικά αυξημένα επίπεδα έκφρασης στους ασθενείς σε σχέση με τους υγιείς. Για τα επίπεδα έκφρασης των μετάγραφων 7 και 14 δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά ανάμεσα στα λευχαιμικά και μη λευχαιμικά δείγματα. Οι καμπύλες ROC αποκάλυψαν την πιθανή χρήση του βασικού μεταγράφου και των μεταγράφων 9 και 20 ως βιοδείκτες για την διάκριση του λευχαιμικού από τον μη λευχαιμικό πληθυσμό. Από τη συσχέτιση των επιπέδων έκφρασης των μεταγράφων με τα κλινικοπαθολογικά χαρακτηριστικά των ασθενών με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία φάνηκε πως το βασικό μετάγραφο εμφανίζει στατιστικώς σημαντική αρνητική συσχέτιση με τον αριθμό των λεμφοκυττάρων και των λευκών αιμοσφαιρίων. Η ανάλυση επιβίωσης κατά Kaplan-Meier έδειξε πως κανένα από τα μετάγραφα της ριβονουκλεάσης κ που μελετήθηκαν δεν εμφανίζει προγνωστική αξία καθώς δεν υπάρχει στατιστικώς σημαντική διαφορά στην ολική επιβίωση ανάμεσα σε ασθενείς με χαμηλά επίπεδα έκφρασης και σε ασθενείς με υψηλά επίπεδα έκφρασης ενός συγκεκριμένου μεταγράφου.
Συμπερασματικά, από τα μετάγραφα της ριβονουκλέασης κ που μελετήθηκαν (βασικό, 7, 9,14 ,20) μόνο το βασικό μετάγραφο και τα εναλλακτικά μετάγραφα 9 και 20 μπορούν να συσχετισθούν με τη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία. Επίσης, κανένα από τα μετάγραφα δεν διαθέτει πιθανή προγνωστική αξία για την ολική επιβίωση των ασθενών. Ωστόσο, χρειάζεται μελέτη των μεταγράφων σε μεγαλύτερο αριθμό δειγμάτων για τη διεξαγωγή πιο αξιόπιστων αποτελεσμάτων.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
RNase κ, χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
136
