Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δουζένης Αθανάσιος, Καθηγητής , Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Γουρνέλης Ρωσσέτος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Μιχόπουλος Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Περίληψη
Εισαγωγή : Η ηλικιακή ομάδα των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω συνεχώς αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανάγκη για σωστή διαχείριση και αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά οδήγησε στην δημιουργία της ψυχογηριατρικής. Στην Ελλάδα, οι δομές που διαθέτουν κλίνες για άτομα τρίτης ηλικίας που πάσχουν από ψυχικές διαταραχές είναι περιορισμένες. Η άνοια, οι ψυχωτικές διαταραχές, οι συναισθηματικές διαταραχές, οι διαταραχές κατάχρησης ουσιών, οι αγχώδεις διαταραχές, οι διαταραχές προσωπικότητας και η αυτοκτονίκοτητα είναι οι πιο συχνές διαταραχές που μπορούν να οδηγήσουν σε αναγκαστική νοσηλεία. Η νομοθεσία και τα ποσοστά της ακούσιας νοσηλείας διαφέρουν μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα, η ακούσια νοσηλεία ορίζεται από το νόμο 2071/92. Η ακούσια νοσηλείας μπορεί να οδηγήσει σε καταπάτηση των δικαιωμάτων και της ελευθερίας τους ασθενούς, σε μεγαλύτερο χρόνο νοσηλείας, αυξάνει τον κίνδυνο επανασειγωγής, επηρεάζει την σχέση του ασθενούς με το οικογενειακό περιβάλλον και τον θεράποντα ιατρό, αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονικότητας και συμβάλει στην μείωση λειτουργικότητας. Επιπρόσθετα, οι ασθενείς που νοσηλεύονται ακουσίως, δεν διαφέρουν σημαντικά ως προς την ψυχοπαθολογία με τους ασθενείς που νοσηλεύονται εκουσίως, ενώ παρατηρούνται διαφορές ως προς την συμμόρφωση με την αγωγή. Ενώ, σημαντικοί προγνωστικοί παράγοντες για την διάρκεια νοσηλείας είναι η διαγνωστική κατηγορία, η μεγαλύτερες ηλικίες, η σωματική και ψυχιατρική συννοσηρότητα η παρουσία φροντιστή, οι φαρμακευτικές παρενέργειες και οι πτώσεις κατά την διάρκεια της νοσηλείας.
Σκοπός : Η παρούσα έρευνα έχει ως σκοπό να διερευνήσει, για την χρονική περίοδο ενός έτους, όλες τις εισαγωγές των ασθενών ηλικίας 65 ετών και άνω, σε δύο νοσοκομεία του νομού αττικής που διαθέτουν κλίνες για την συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Έτσι ώστε να διερευνηθούν οι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε ακούσια νοσηλεία και κατά συνέπεια μεγαλύτερο χρόνο νοσηλείας.
Μεθοδολογία : πραγματοποιήθηκε αναδρομική μελέτη σε 321 ασθενείς ηλικίας 65 ετών και άνω , που νοσηλεύτηκαν στο τμήμα Γεμέλειο του ΨΝΑ Δρομοκαΐτειου και στην ψυχιατρική κλινική του ΠΓΝΑ Αττικόν, με την διαδικασία της ακούσιας ή εκούσιας νοσηλείας για το έτος 2019. Έγινε καταγραφή της διαγνωστικής κατηγορίας στην οποία ανήκαν, η διάρκεια νοσηλείας, η ύπαρξη αυτοκτονικού ιδεασμού και η ύπαρξη ψυχιατρικής συννοσηρότητας. Για την ανάλυση, χρησιμοποιήθηκαν τα 2x2 Pearson chi-square test, 2x5 Pearson chi-square test και η πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση : α) για την συσχέτιση φύλου και τρόπου εισαγωγής, β) για την συσχέτιση μεταξύ διαγνωστικής κατηγορίας και τρόπου εισαγωγής, γ) για την συσχέτιση μεταξύ νοσοκομείου εισαγωγής και τρόπου εισαγωγής, δ) για την διερεύνηση του τρόπου νοσηλείας ως των ισχυρότερο προγνωστικό παράγοντα για την διάρκεια νοσηλείας, σε σχέση με την ηλικία, το φύλο, το νοσοκομείο, την παρουσία αυτοκτονικού ιδεασμού, την ψυχιατρική συννοσηρότητα , την διαγνωστική κατηγορία κατά ICD-10.
Αποτελέσματα : από τους 298 ασθενείς που νοσηλεύτηκαν στο ΨΝΑ Δρομοκαϊτειο το 61,7% νοσηλεύτηκε με την διαδικασία της ακουσίας νοσηλείας, ενώ από το σύνολο των 23 ασθενών που νοσηλεύτηκαν στο ΠΓΝΑ Αττικόν, το 26,1% νοσηλεύτηκε ακουσίως. Ακόμη τα αποτελέσματα έδειξαν, πως δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ του τρόπου εισαγωγής και του φύλου. Από τους 111 ασθενείς που ανήκαν στην διαγνωστική κατηγορία κατά ICD-10 σχιζοφρένεια, σχιζότυπη και παραληρητική διαταραχή το 72,1% νοσηλεύτηκε ακουσία. Επίσης, από τους 104 ασθενείς που ανήκαν στην διαγνωστική κατηγορία των οργανικών διαταραχών το 71,2% νοσηλεύτηκε ακουσίως. Αντίθετα από 84 ασθενείς που ανήκαν στην διαγνωστική κατηγορία των συναισθηματικών διαταραχών το 64,3% νοσηλεύτηκε εκουσίως. Οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν ακούσια η μέση διάρκεια νοσηλείας του ήταν 53,41 (SD=111,01) ημέρες, ενώ οι ασθενείς που νοσηλεύτηκαν εκουσίως η μέση διάρκεια νοσηλείας τους ήταν 27,50 (SD=60,7) ημέρες. Τέλος ο τρόπος νοσηλείας, βρέθηκε ο σημαντικότερος προγνωστικός παράγοντας για την διάρκεια νοσηλείας των ψυχογηριατρικών ασθενών σε σχέση με το φύλο, την ηλικία, την διαγνωστική κατηγορία, το νοσοκομείο, την παρουσία αυτοκτονικού ιδεασμού, την ψυχιατρική συννοσηρότητα.
Συμπεράσματα : Τα αποτελέσματα που βρέθηκαν στην παρούσα έρευνα, συμβαδίζουν με τις περισσότερες υποθέσεις που διερευνήθηκαν καθώς και με την βιβλιογραφία για την αναγκαστική νοσηλεία. Ενώ η υπόθεση που διερευνούσε την σχέση μεταξύ του φύλου και τρόπου εισαγωγής απορρίφθηκε. Διαφαίνεται σημαντική η διερεύνηση των παραγόντων που μπορούν να οδηγήσουν σε ακούσια νοσηλεία στην συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, όπως επίσης και τα αποτελέσματα μιας αναγκαστικής νοσηλείας σε αυτούς τους ασθενείς.
