The contribution of constructions to dialogicity and discourse unit delimitation: A corpus-based analysis of Believe (you) me, Believe it or not, Think again, and Mind you

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2946716 160 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-06-09
Έτος εκπόνησης:
2021
Συγγραφέας:
Γκέκα Βασιλική
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Βασιλική Νικηφορίδου - Καθηγήτρια - Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας- ΕΚΠΑ (αντικατέστησε την κα. Μαρμαρίδου στην 7μελη λόγω αφυπηρέτησης)
Έλλη Υφαντίδου - Καθηγήτρια - Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας - ΕΚΠΑ
Αγγελική Τζάννε - Αναπληρώτρια Καθηγήτρια - Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας - ΕΚΠΑ
Γεώργιος Μικρός - Καθηγητής - Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας - ΕΚΠΑ
Διονύσης Γούτσος - Καθηγητής - Τμήμα Φιλολογίας - ΕΚΠΑ
Ελένη Παναρέτου - Αναπληρώτρια Καθηγήτρια - Τμήμα Φιλολογίας - ΕΚΠΑ
Αθανασιάδου Αγγελική - Καθηγήτρια - Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας- ΑΠΘ
Πρωτότυπος Τίτλος:
The contribution of constructions to dialogicity and discourse unit delimitation: A corpus-based analysis of Believe (you) me, Believe it or not, Think again, and Mind you
Γλώσσες διατριβής:
Αγγλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η συνεισφορά των δομών στη γλωσσική έκφανση της διαλογικότητας και της κατάτμησης λόγου: Η ανάλυση των Believe (you) me, Believe it or not, Think again και Mind you μέσα από σώματα κειμένων
Περίληψη:
Η παρούσα διδακτορική διατριβή πραγματεύεται το ζήτημα της γλωσσικής έκφανσης της διαλογικότητας και διεπίδρασης στο λόγο (dialogicity and intersubjectivity in discourse). Αναλυτικότερα, ακολουθώντας το γλωσσικό πρότυπο της Γραμματικής των Δομών (Construction Grammar), η μελέτη εστιάζει στις ακόλουθες γλωσσικές δομές (constructions) της Αγγλικής: Believe (you) me, Believe it or not, Think again και Mind you και επιδιώκει να τεκμηριώσει τη χρήση τους ως δεικτών ενσωμάτωσης της οπτικής γωνίας (perspectivisation markers) που ο Λεκτικός Δράστης/Ομιλητής (Speaker) εικάζει ότι υιοθετείται από τον Λεκτικό Αποδέκτη (Addressee). Ο βασικός ερευνητικός στόχος της παρούσας μελέτης είναι να καταδείξει ότι όλες οι υπό εξέταση δομές αποτελούν μέρος ενός σαφώς εδραιωμένου δικτύου δομών ενσωμάτωσης οπτικής γωνίας στο λόγο (well-entrenched constructional network of dialogic perspectivisation) που συστηματικά εδράζεται στη χρήση ρημάτων διανοητικής κατάστασης (mental state verbs) στην Προστακτική (Imperative). Υιοθετώντας ένα μεθοδολογικό πλαίσιο που συνδυάζει ποσοτικές (quantitative) και ποιοτικές (qualitative) παραμέτρους, η μελέτη αντλεί τα δεδομένα της από τα δυο πιο διαδεδομένα σώματα κειμένων (corpora) της Αγγλικής, το British National Corpus (BNC) και το Corpus of Contemporary American English (COCA), ακολουθώντας τη μέθοδο της τυχαίας δειγματοληψίας (random sampling). Στη συνέχεια, η συλλεχθείσα εμπειρική βάση δεδομένων και οι επισημειώσεις αυτών (annotations) υπόκεινται σε καταμέτρηση συχνοτήτων (frequency counts) και συνεπακόλουθο έλεγχο στατιστικής σημαντικότητας (statistical significance measurements) και εσωτερικής αξιοπιστίας (internal reliability measurements). Ακολουθώντας το παραπάνω ερευνητικό και μεθοδολογικό πλαίσιο, η μελέτη αρχικά εξετάζει τα εμπειρικά δεδομένα στα γλωσσικά περιβάλλοντα που αυτά εντοπίζονται στοχεύοντας στην πλήρη ανάλυση των επιμέρους μορφολογικών, συντακτικών, σημασιολογικών και πραγματολογικών χαρακτηριστικών τους. Έπειτα, με βάση το γλωσσικό πρότυπο της Γραμματικής των Δομών, τα παραπάνω χαρακτηριστικά κατηγοριοποιούνται σε ιδιοσυγκρασιακά (idiosyncratic) και κληρονομούμενα (inherited). Από την ανάλυση καθίσταται σαφές ότι οι εν λόγω δομές δεν αποτελούν απλές ιδιωματικές εκφράσεις (idioms), παρότι εμφανίζουν υψηλή μη συνθετικότητα (non-compositionality), αλλά συνδέονται άμεσα με άλλες παραγωγικές δομές της γλώσσας. Επιπλέον, εστιάζοντας στην ανάλυση των συμφραστικών πλαισίων (contexts) στα οποία απαντούν οι υπό εξέταση δομές, η μελέτη φέρνει στο φως τη συστηματική συνεμφάνισή τους (co-occurrence) με συγκεκριμένα συμφραστικά στοιχεία (contextual features), όπως ενδεικτικά, τη χρήση αρνητικής και θετικής σημασιολογικής προσωδίας (negative and positive lexical prosody), τη χρήση ενισχυτικών εκφράσεων (intensifying features), κ.ά. Η εξέταση του συμφραστικού πλαισίου αποδεικνύεται καίριας σημασίας και ως προς τη συμβολή των ίδιων των γλωσσικών δομών, καθώς αναδεικνύονται σε κύριους ρυθμιστικούς παράγοντες που συστηματικά οριοθετούν το λόγο σε ενότητες (discourse unit delimitation), οι οποίες ακολουθούν μια συγκεκριμένη διμερή, τριμερή ή τετραμερή εσωτερική «αρχιτεκτονική». Υπό αυτή την έννοια, η μελέτη προτείνει την περαιτέρω διερεύνηση των εν λόγω δομών – και πιθανώς και άλλων που παρατίθενται και ομοιάζουν με αυτές – διακρίνοντας ότι αυτή τους η ιδιότητα τους αναδεικνύει σε δείκτες λόγου (discourse markers). Στο πλαίσιο των ερευνητικών προτάσεων που απορρέουν από τα ευρήματα της παρούσας μελέτης, εντάσσεται και η διερεύνηση επιπλέον γλωσσικών δομών που βασίζονται στη χρήση της Προστακτικής και προσφέρονται τόσο για την εξέταση της ενσωμάτωσης της οπτικής γωνίας όσο και για την κινητροδότηση (motivation) της μη συνθετικότητας στη γλώσσα που οδηγεί στη δημιουργία ιδιωματικών, γλωσσικών εκφράσεων, όπως οι υπό εξέταση δομές.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
Γραμματική των Δομών, διαλογικότητα, οπτική γωνία, κατάτμηση λόγου, σώματα κειμένων, δείκτες λόγου, ρήματα διανοητικής κατάστασης, Προστακτική
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
498
Αριθμός σελίδων:
444
Dissertation_final manuscript_Geka Vassiliki.pdf (3 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο