Τμήμα Οδοντιατρικής
Βιβλιοθήκη Οδοντιατρικής

2022-08-06

2022

Γώγου Ευγενία

Τζάκης Μιχαήλ, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Χαλαζωνίτης Δημήτριος, Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Ψάρρας Βασίλειος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Κανελλοπούλου Αντωνία, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Γιαννακόπουλος Νικόλαος-Νικήτας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Κούρτης Στέφανος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ
Δρούκας Βύρων, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΕΚΠΑ

Η επίδραση της χρήσης των ενδοστοματικών συσκευών σε ασθενείς με αποφρακτική άπνοια ύπνου και ροχαλητό

Ελληνικά

Η επίδραση της χρήσης των ενδοστοματικών συσκευών σε ασθενείς με αποφρακτική άπνοια ύπνου και ροχαλητό

Η παρούσα διδακτορική διατριβή ασχολείται με το ερευνητικό αντικείμενο της αξιολόγησης της επίδρασης των οδοντιατρικών ενδοστοματικών συσκευών στην αντιμετώπιση ασθενών με σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας ύπνου (ΣΑΑΥ) και ροχαλητό. Το ΣΑΑΥ αποτελεί μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια πλήρους (άπνοια) ή μερικής (υπόπνοια) απόφραξης των ανώτερων αναπνευστικών αεραγωγών. Κύρια συμπτώματα των ασθενών με ΣΑΑΥ αναφέρονται το έντονο ροχαλητό, τα επεισόδια της άπνοιας στον ύπνο, η ημερήσια υπνηλία και η διαταραχή της συγκέντρωσης, μνήμης και προσοχής. Στις σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις του συνδρόμου περιλαμβάνονται η δυσρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση, η ανεξήγητη πνευμονική καρδιά, η πρωινή καταβολή, το καταθλιπτικό συναίσθημα και ο αιφνίδιος θάνατος στον ύπνο. Η ευρέως διαδεδομένη συντηρητική αντιμετώπιση του ΣΑΑΥ με συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (Continuous Positive Airway Pressure (CPAP)) θεωρείται μια ικανοποιητική θεραπευτική λύση στο πρόβλημα των ασθενών. Εντούτοις, η μη εύκολη αποδοχή της θεραπείας (αναφέρεται σε ποσοστό 46-83%) οδήγησε πολλούς ερευνητές στην εφαρμογή εναλλακτικών και εξίσου αποτελεσματικών μεθόδων αντιμετώπισης του ΣΑΑΥ όπως είναι οι οδοντιατρικές ενδοστοματικές συσκευές (ΕΣ).
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι α) η διερεύνηση της επίδρασης των ενδοστοματικών συσκευών προώθησης της κάτω γνάθου στην αντιμετώπιση ασθενών με αποφρακτική άπνοια ύπνου και ροχαλητό και β) η διερεύνηση της επίδρασης των ενδοστοματικών συσκευών προώθησης της κάτω γνάθου στο στοματογναθικό σύστημα και στη γενική υγεία των ασθενών με ΣΑΑΥ.
Υλικό και μέθοδοι: Στην παρούσα ερευνητική μελέτη συμμετείχαν συνολικά 59 ασθενείς, οι οποίοι προσήλθαν στο Κέντρο Μελέτης Διαταραχών Ύπνου, Α’ Κλινική Εντατικής Θεραπείας, Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός», Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, με σκοπό τη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των επεισοδίων του ροχαλητού και του συνδρόμου της αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο. Η μελέτη αποτελεί μέρος μιας ελεγχόμενης κλινικής δοκιμής με δύο παράλληλες ομάδες ασθενών. Τριάντα ασθενείς (ερευνητική ομάδα) αντιμετωπίστηκαν στην Κλινική Αντιμετώπισης Στοματοπροσωπικού Πόνου της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ με ενδοστοματική συσκευή προώθησης της κάτω γνάθου (ΕΣ) και είκοσι εννέα ασθενείς (ομάδα ελέγχου) αντιμετωπίστηκαν στο Κέντρο Μελέτης Διαταραχών Ύπνου του Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός» με συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (Continuous Positive Airway Pressure (CPAP)). Η διάγνωση του συνδρόμου της αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο και το ροχαλητό έγινε με βάση τα αποτελέσματα ολονύκτιας πολυυπνογραφίας (Polysomnography (PSG)). Ενδοσκόπηση του αναπνευστικού αεραγωγού υπό φαρμακευτικό ύπνο (Drug-Induced Sleep Endoscopy (DISE)) πραγματοποιήθηκε στους ασθενείς της ερευνητικής ομάδας,πριν την έναρξη της θεραπείας, για την καταγραφή του σημείου απόφραξης του αναπνευστικού αεραγωγού και τον προσδιορισμό του βαθμού προώθησης που θα έχει η κάτω γνάθος με την ενδοστοματική συσκευή ώστε η θεραπεία να είναι αποτελεσματική. Στους ασθενείς της ομάδας ελέγχου, πριν την έναρξη της θεραπείας, πραγματοποιήθηκε χειροκίνητη τιτλοποίηση (titration) της θετικής πίεσης αέρα της συσκευής CPAP υπό πλήρη παρακολούθηση με πολυυπνογραφία (PSG). Η επιλεγμένη πίεση αέρα κατά την τιτλοποίηση, καταγράφηκε ως η άριστη πίεση αέρα της συσκευής CPAP που έλυνε το πρόβλημα της απόφραξης του αναπνευστικού αεραγωγού κατά τον ύπνο και αυτή προτάθηκε για τη θεραπεία των ασθενών κατ’ οίκον. Έγινε σύγκριση και στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων α) της πολυυπνογραφίας (polysomnography (PSG)), β) του κλινικού δείκτη δυσλειτουργίας του στοματογναθικού συστήματος κατά Helkimo (Di), γ) της ημερήσιας υπνηλίας (κλίμακα υπνηλίας κατά Epworth και δ) της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής (Short-Form Health Survey (SF-36)) πριν την έναρξη της θεραπείας και οκτώ εβδομάδες μετά τη θεραπευτική παρέμβαση.
Αποτελέσματα: Η διακύμανση του δείκτη άπνοιας-υπόπνοιας ύπνου (Apnea-HypopneaIndex (AHI)) των 59 σθενών της μελέτης παρουσίασε σημαντική μεταβολή οκτώ εβδομάδες μετά τη χορήγηση της θεραπείας καθώς παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της μέσης τιμής του δείκτη AHI από 35.14 επεισόδια/h σε 6.82/h στους ασθενείς που ακολούθησαν θεραπεία με ενδοστοματική συσκευή προώθησης της κάτω γνάθου και από 35.22/h σε 3.01/h στους ασθενείς που ακολούθησαν θεραπεία με συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (p<0.001). Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ της ερευνητικής ομάδας και της ομάδας ελέγχου όσον αφορά τη μέση τιμή του μέσου κορεσμού του αρτηριακού αίματος σε οξυγόνο (SpO2) (p=0.571), τη μέση τιμή της κλίμακας υπνηλίας κατά Epworth (p<0.422) και τη μέση τιμή της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής (p<0.197), οκτώ εβδομάδες μετά τη χορήγηση της θεραπείας. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές στην κατάσταση της υγείας του στοματογναθικού συστήματος (ΣΣ) των ασθενών της μελέτης με βάση τα αποτελέσματα του κλινικού δείκτη δυσλειτουργίας κατά Helkimo (Di) (p=0.789).
Συμπεράσματα: Βραχυπρόθεσμα, oι ενδοστοματικές συσκευές προώθησης της κάτω γνάθου αποτελούν μια εναλλακτική μέθοδο αντιμετώπισης των ασθενών με ήπια, μέτρια και σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου και ροχαλητό και μπορούν να θεωρηθούν εξίσου αποτελεσματικές με τη συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών. Η συσκευή CPAP φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα στη μείωση του δείκτη άπνοιας-υπόπνοιας ύπνουόπως καταγράφεται στην πολυυπνογραφία. Ωστόσο, παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν μεταξύ των δύο θεραπευτικών μεθόδων όσον αφορά τη βελτίωση της κλινικής συμπτωματολογίας και τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής. Η χρήση των ενδοστοματικών συσκευών προώθησης της κάτω γνάθου για χρονικό διάστημα παρακολούθησης οκτώ εβδομάδων δεν φαίνεται να σχετίζεται με σημαντικές μεταβολές στη λειτουργία του στοματογναθικού συστήματος ασθενών με ΣΑΑΥ και ροχαλητό.

Επιστήμες Υγείας

Οδοντιατρική

Άπνοια ύπνου, Ενδοστοματικές συσκευές, Ενδοσκόπηση, Πολυυπνογραφία

Όχι

0

Ναι

354

306

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3228796