Η επίδραση της πολιτισμικής νοημοσύνης στο άγχος και την πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα των εκπαιδευτικών

Διδακτορική Διατριβή uoadl:3229505 65 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Νοσηλευτικής
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-09-14
Έτος εκπόνησης:
2022
Συγγραφέας:
Μπροκαλάκη Ευρυδίκη
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Καλοκαιρινού Αθηνά, Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ (Επιβλέπουσα)
Αλεβιζόπουλος Γεώργιος, Καθηγητής, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Βελονάκη Βενετία-Σοφία, Επίκουρη Καθηγήτρια , Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Καïτελίδου Δάφνη, Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Μαυρικάκη Ευαγγελία, Καθηγήτρια, Τμήμα Παιδαγωγικού Δημοτικής Εκπαίδευσης, ΕΚΠΑ
Φώτος Νικόλαος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Ξέστερνου Μαρία, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η επίδραση της πολιτισμικής νοημοσύνης στο άγχος και την πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα των εκπαιδευτικών
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η επίδραση της πολιτισμικής νοημοσύνης στο άγχος και την πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα των εκπαιδευτικών
Περίληψη:
Εισαγωγή: Οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί καλούμενοι να ανταποκριθούν με επάρκεια στις ιδιαίτερες ανάγκες του πολιτισμικά ετερογενούς μαθητικού πληθυσμού βιώνουν αυξημένο άγχος κατά την επιτέλεση του έργου τους γεγονός που έχει σημαντική αρνητική επίδρασηστη διδακτική τους ικανότητα. Η πολιτισμική νοημοσύνη των εκπαιδευτικών συμβάλλει στην αποτελεσματική προσαρμογή τους στο περιβάλλον της πολιτισμικής ποικιλομορφίας, ελαττώνοντας παράλληλα το άγχος τους, βελτιώνοντας την ψυχοκοινωνική τους υγεία και προάγοντας την πολυπολιτισμική διδακτική τους ικανότητα.
Σκοπός: Η διερεύνηση της επίδρασης της πολιτισμικής νοημοσύνης και διάφορων κοινωνικο-δημογραφικών και επαγγελματικών μεταβλητών στο άγχος και την πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα των εκπαιδευτικών.
Υλικό & Μέθοδος: Επρόκειτο για συγχρονική μελέτη με δείγμα 532 εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω των ελληνικών εκδοχών των ακόλουθων δομημένων αυτοσυμπληρούμενων ερωτηματολογίων: α) της Κλίμακας Πολιτισμικής Νοημοσύνης (Cultural Intelligence Scale – CQS), β) του Ερωτηματολογίου Καταστασιακού – Δομικού Άγχους (State-Trait Anxiety Inventory – STAI) και γ) της Κλίμακας Πολυπολιτισμικής Ικανότητας Διδασκαλίας (Multicultural Teaching Competency Scale - MTCS) για τον προσδιορισμό της πολιτισμικής νοημοσύνης, του άγχους και της πολυπολιτισμικής διδακτικής ικανότητας των εκπαιδευτικών, αντίστοιχα. Η στατιστική ανάλυση διενεργήθηκε με το λογισμικό πρόγραμμα ΙΒΜ Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 21.0, μέσω της δοκιμασίας t, της ανάλυσης διασποράς, του συντελεστή συσχέτισης Pearson, καθώς και της μεθόδου της πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης με προς τα πίσω διαγραφή μεταβλητών. Ως παρατηρούμενο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το p-value ≤ 0,05.
Αποτελέσματα: Μέσω της εφαρμογής πολυμεταβλητής ανάλυσης φάνηκε πως εκπαιδευτικοί εμφορούμενοι από υψηλή πολιτισμική νοημοσύνη είχαν σημαντικά ελαττωμένα επίπεδα άγχους, τόσο δομικού (p<0,001για την μεταγνωστική κλίμακα &p=0,033για την παρακινητική κλίμακα), όσο και καταστασιακού (p=0,03 για την γνωστική κλίμακα &p=0,002για την παρακινητική κλίμακα), αλλά και αυξημένη πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα. Επιπλέον, εκπαιδευτικοί χωρίς παιδιά (p=0,029), από αγροτική περιοχή (p=0,01), που δεν είχαν διαμείνει στο εξωτερικό (p=0,009), χωρίς γνώση ξένων γλωσσών (p=0,009), που δεν είχαν διδαχθεί μαθήματα σχετικά με την πολιτισμική ετερότητα (p=0,004), με λιγότερη προϋπηρεσία στην παρούσα θέση (p<0,001), αλλά και μεγαλύτερη προϋπηρεσία σε σχολικό περιβάλλον με πολιτισμική ετερότητα (p=0,001) είχαν περισσότερο καταστασιακό άγχος. Η μικρότερη ηλικία (p=0,03), η εργασία σε πολυπολιτισμικό σχολείο(p<0,001), αλλά και η απουσία διδασκαλίας μαθημάτων σχετικών με την πολιτισμική ετερότητα (p<0,001) ήταν οι ισχυροί ανεξάρτητοι προσδιοριστές των σημαντικά υψηλότερων επιπέδων δομικού άγχους. Τέλος, ισχυρά συσχετίστηκαν με την αυξημένη πολυπολιτισμική ικανότητα των εκπαιδευτικών παράμετροι όπως η γνώση ξένων γλωσσών (p=0,003), η μεγαλύτερη ηλικία (p<0,001), η μικρότερη προϋπηρεσία στην παρούσα θέση (p<0,001) και σε σχολικό περιβάλλον με πολιτισμική ετερότητα (p<0,001), αλλά και η διδασκαλία σε σχολικές δομές πρωτοβάθμιας συγκριτικά εκείνες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (p=0,004).
Συμπεράσματα: Η αυξημένη πολιτισμική νοημοσύνη των εκπαιδευτικών φαίνεται πως προστατεύει τους εκπαιδευτικούς από υψηλά επίπεδα άγχους κατά την επιτέλεση του έργου τους και παράλληλα ενισχύει την πολυπολιτισμική διδακτική τους ικανότητα. Συγκεκριμένες ενέργειες και πολιτικές που στοχεύουν στην κατάλληλη εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών σε θέματα πολιτισμικής ποικιλομορφίας θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη βελτίωση της πολιτισμικής νοημοσύνης των εκπαιδευτικών και στην ελάττωση του άγχους τους, καθιστώντας τους διδακτικά ικανότερους. Περαιτέρω έρευνα σε μεγαλύτερο δείγμα εκπαιδευτικών, με εφαρμογή παρεμβάσεων, αλλά και ποιοτική μεθοδολογία κρίνεται αναγκαία.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Άγχος, Εκπαιδευτικοί, Πολιτισμική ετερότητα, Πολιτισμική νοημοσύνη, Πολυπολιτισμική διδακτική ικανότητα
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
191
Αριθμός σελίδων:
146
Brokalaki_Eurydice_Phd.pdf (1 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο