Tectonometamorphic evolution and exhumation of the metamorphic rocks of Amorgos Island. A study on the architecture and evolution of the Late Eocene-Oligocene Hellenic subduction zone

Διδακτορική Διατριβή uoadl:3235770 44 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-10-07
Έτος εκπόνησης:
2022
Συγγραφέας:
Λάσκαρη Σοφία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Κωνσταντίνος Σούκης, Επ. Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Στυλιανός Λόζιος, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Daniel Fritz Stockli, Professor, Jackson Scholl of Geosiences, Austin Texas, USA
Μαρία Τριανταφύλλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Παρασκευάς Ξυπολιάς, Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας Πάτρα
Χαράλαμπος Κράνης, Αν. Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Εμμανουήλ Σκούρτσος, Επ. Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Tectonometamorphic evolution and exhumation of the metamorphic rocks of Amorgos Island. A study on the architecture and evolution of the Late Eocene-Oligocene Hellenic subduction zone
Γλώσσες διατριβής:
Αγγλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Τεκτονομεταμορφική εξέλιξη και εκταφή των μεταμορφωμένων πετρωμάτων της νήσου Αμοργού
Περίληψη:
Οι Ελληνίδες αποτελούν ένα αναπόσπαστο τμήμα της αλπικής οροσειράς στην ανατολική Μεσόγειο. Σχηματίστηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκλισης-σύγκρουσης μεταξύ Αφρικής-Ευρασίας, η οποία έλαβε χώρα κατά το Κρητιδικό-Τριτογενές και την επακόλουθη επικάλυψη από εφελκυστικές διεργασίες, οι οποίες διαμόρφωσαν το χώρο του Αιγαίου. Τα υψηλού βαθμού μεταμορφωμένα πετρώματα έχουν επηρεαστεί από εφελκυστικές διεργασίες, αποκρύπτοντας τη συν-ορογενική ιστορία τους κατά το στάδιο της υποβύθισης, η οποία είναι απαραίτητη για την κατανόηση της διαμόρφωσης του ευρύτερου Αττικού-Κυκλαδικού χώρου.
Η παρούσα διατριβή επικεντρώνεται στις νοτιοανατολικές Κυκλάδες της περιοχής του Αιγαίου. Οι επιτόπιες παρατηρήσεις και οι τεκτονικές αναλύσεις- μετρήσεις σε συνδυασμό με νέες εργαστηριακές τεχνικές χρησιμοποιήθηκαν για τη διερεύνηση της παραμόρφωσης και εκταφής των χαμηλού βαθμού μεταμορφωμένων πετρωμάτων της νήσου Αμοργού. Τα νέα ευρήματα συγκρίθηκαν περαιτέρω με το γειτονικό νησί της Ηράκλειας για να κατανοηθούν καλύτερα οι μηχανισμοί εκταφής και η διαφορετική τεκτονομεταμορφική εξέλιξη των υποβυθιζόμενων πετρωμάτων που έχουν εκταφεί.
Στο Κεφάλαιο ΙΙ παρουσιάζεται μια νέα λιθοστρωματογραφική διάρθρωση της Ενότητας Αμοργού και προτείνεται μια νέα παλαιογεωγραφική θέση. Με βάση τις πλευρικές διαφοροποιήσεις των ιζηματογενών φάσεων, η Ενότητα Αμοργού υποδιαιρείται σε τρεις στρωματογραφικές στήλες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το βορειοανατολικό, κεντρικό και νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, αντίστοιχα. Επιπλέον, συζητείται εν συντομία η τεκτονική εξέλιξη και προτείνεται μια διαφορετική θέση εντός του οπίσθιου πρίσματος του ορογενετικού τόξου (retro-wedge setting), η οποία σχετίζεται με φορά κίνησης προς τα ΒΔ κατά τη πρώιμη συν-μεταμορφική παραμορφωτική φάση. Τα αποτελέσματα των ραδιοχρονολογήσεων U-Pb και (U-Th)/He σε ζιρκόνια, περιγράφονται λεπτομερώς, παρέχοντας θεμελιώδεις γνώσεις για τις πηγές προέλευσης καθώς και την ηλικία της εκταφής των πετρωμάτων. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η Ενότητα της Αμοργού βρισκόταν παλαιογεωγραφικά στο νότιο περιθώριο της Πελαγονικής και τεκτονικά πάνω από τη Ενότητα των Κυανοσχιστολίθων των Κυκλάδων.
Στο Κεφάλαιο ΙΙΙ, παρουσιάζουμε νέα τεκτονικά δεδομένα ενσωματώνοντας τα αποτελέσματά μας σε αυτά του Κεφαλαίου ΙΙ. Μια πολύπλοκη παραμορφωτική φάση πολλαπλών σταδίων περιγράφεται, η οποία εξελίσσεται από μια συνεχή συν-ορογενετική συμπιεστική φάση κατά τη διάρκεια του Ανώτατου Ηωκαίνου-Ολιγόκαινου σε μια μετα-ορογενετική εφελκυστική φάση κατά τη διάρκεια του Κάτω- Μέσου Μειοκαίνου. Προτείνεται ένα εναλλακτικό τεκτονικό μοντέλο για την τεκτονική εξέλιξη της Αμοργού που περιλαμβάνει μια ένδο-ηπειρωτική ζώνη υποβύθισης με φορά προς τα ΝΑ, η οποία πολύ πιθανόν αναπτύχθηκε στο οπίσθιο πρίσμα της ζώνης υποβύθισης του Ανώτερου Ηωκαινίου-Ολιγόκαινου. Με βάση τα αποτελέσματά μας, παρουσιάζεται ένα σύνθετο ορογενές κατά τη φάση της σύγκρουσης του Ανώτερου Ηωκαινίου- Ολιγόκαινου. Τα ρήγματα αποκόλλησης επηρέασαν τη Ενότητα της Αμοργού με φορά κίνησης προς τα ΝΑ κατά τη φάση εφελκυσμού του Κάτω-Μέσου Μειόκαινου, που σχετίζεται με το Σύστημα Αποκόλλησης της Σαντορίνης.
Το Κεφάλαιο IV παρουσιάζει την τεκτονική ανάλυση των πετρωμάτων της Ενότητας των Κυανοσχιστολίθων της νήσου Ηρακλειά σε συνδυασμό με ραδιοχρονολογικά δεδομένα U-Pb σε ζιρκόνια. Με βάση τις πηγές προέλευσης των σχιστόλιθων, γίνεται αναθεώρηση της στρωματογραφίας της Ηράκλειας και περιγράφονται τα διακριτά γεωδυναμικά περιβάλλοντα. Η τεκτονική εξέλιξη της Ηράκλειας αποκάλυψε το στάδιο της οπισθοδρόμησης/αποσυμπίεσης κατά την εκταφή. Μια ζώνη διάτμησης εντός της Ενότητας των Κυανοσχιστολίθων διακρίνεται με φορά κίνησης προς Β που σχετίζεται με το Σύστημα Αποκόλλησης Πάρου-Νάξου. Υπολείμματα της προοδευτικής πορείας έχουν διατηρηθεί ως εγκλείσματα των μπλε αμφίβολων μέσα σε άστριους. Οι ραδιοχρονολογικές μεταμορφικές ηλικίες U-Pb στα ζιρκόνια υποδεικνύουν ένα πρώιμο μεταμορφικό γεγονός υψηλής πίεσης που σχετίζεται με την ζώνη υποβύθισης κατά το Ηώκαινο, χαρακτηριστικό για τα πετρώματα της Κυανοσχιστολιθικής Ενότητας που τεκμηριώνονται στα γειτονικά νησιά.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
Ενότητα Αμοργού, U-Pb σε ζιρκόνια, U-Th/Ηe θερμοχρονολογία, retro-wedge, οπισθο-επωθήσεις
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
300
Αριθμός σελίδων:
194
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2024-04-12.

Dissertation_Laskari.pdf
10 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο έως 2024-04-12.