Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τσιτσόπουλος Παρμενίων, Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, ΑΠΘ
Σταυρινού Λάμπης, Επίκουρος Καθηγητής , Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Σταυρινού Παντελής, Επίκουρος Καθηγητής, Παν. Κολωνίας
Περίληψη:
Η πρόσθια προσπέλαση στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι μια ευρέως αποδεκτή τεχνική για τη θεραπεία διαφόρων παθολογιών της αυχενικής μοίρας. Παρά την αποτελεσματικότητά της, μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές, που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές, απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις.
Σκοπός: Ο σκοπός αυτής της μελέτης είναι η διενέργεια μιας συστηματικής ανασκόπησης των επιπλοκών που σχετίζονται με την πρόσθια χειρουργική επέμβαση της αυχενικής μοίρας, εστιάζοντας στη συχνότητα, την αιτιολογία και την έκβαση στους ενήλικες ασθενείς.
Υλικό- Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε μια ολοκληρωμένη βιβλιογραφική αναζήτηση με τη χρήση πολλαπλών βάσεων δεδομένων (CINAHL Plus, MEDLINE, PubMed, Scopus και EMBASE) για άρθρα που δημοσιεύθηκαν στην αγγλική γλώσσα από την 1η Ιανουαρίου 1989 έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 και αφορούσαν ενήλικες ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης με πρόσθια προσπέλαση. Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων αξιολογήθηκε με τη χρήση της κλίμακας Newcastle Ottawa.
Αποτελέσματα: Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση ανέλυσε 79 μελέτες, με βαθμολογίες ποιότητας που κυμαίνονταν από 5/9 έως 9/9 στην κλίμακα Newcastle-Ottawa (μέσος όρος 7,1/9). Η δυσφαγία αναδείχθηκε ως η πιο συχνή επιπλοκή, με ποσοστά έως και 87,5% στην άμεση μετεγχειρητική περίοδο. Η νόσος των παρακείμενων διαστημάτων παρουσίασε ετήσια επίπτωση 2,9%, με 10ετή επίπτωση 25,6%. Άλλες σημαντικές επιπλοκές περιελάμβαναν πάρεση του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου (0,6-9%), λοιμώξεις (0.26-13.6%), ψευδάρθρωση (7.6 - 31%), διάτρηση του οισοφάγου (0,15-0,45%), τραυματισμός σπονδυλικής αρτηρίας (0.02 - 1%), σύνδρομο Horner (0.02-4%), αποτυχία μοσχεύματος (3-14%), εκροή ΕΝΥ (0,1-1%), νέα ή επιδεινούμενα νευρολογικά ελλείμματα (0,41%-4,3%) και μετεγχειρητικό αιμάτωμα (0,1%-5,6%). Υψηλότερα ποσοστά επιπλοκών σχετίζονταν με πολυεπίπεδες επεμβάσεις, επεμβάσεις αναθεώρησης και ηλικιωμένους ασθενείς. Η εμπειρία του χειρουργού και ο μεγαλύτερος όγκος περιστατικών συσχετίστηκαν με χαμηλότερα ποσοστά επιπλοκών.
Συμπεράσματα: Ενώ η πρόσθια προσπέλαση στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι γενικά ασφαλής και αποτελεσματική, ενέχει τον κίνδυνο διαφόρων επιπλοκών που κυμαίνονται από κοινά αλλά συνήθως αυτοπεριοριζόμενα προβλήματα έως σπάνιες αλλά δυνητικά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Η επιτυχία στην ελαχιστοποίηση αυτών των επιπλοκών εξαρτάται από τον ενδελεχή προεγχειρητικό σχεδιασμό, την προσεκτική επιλογή των ασθενών και τη σωστή χειρουργική τεχνική. Η εμπειρία του χειρουργού και ο όγκος των χειρουργείων αναδεικνύονται ως καθοριστικοί παράγοντες στη μείωση των επιπλοκών.
Λέξεις-κλειδιά:
Πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία, Επιπλοκές, Δυσφαγία, Ψευδάρθρωση, Λοίμωξη, Διάτρηση οισοφάγου, Πάρεση παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου