Summary:
Εισαγωγή: Η μεταμόσχευση νεφρού αναγνωρίζεται ως μια σημαντική πρόοδος της
σύγχρονης ιατρικής για την αντιμετώπιση της μη αναστρέψιμης νεφρικής
ανεπάρκειας. Η επιτυχία αυτής της μεθόδου ελέγχεται με δυο σημαντικούς
δείκτες, την χρονική βιωσιμότητα του μοσχεύματος και την θνητότητα της.
Σκοπός: Διερεύνηση της θνητότητας πέντε έτη μετά από μεταμόσχευση νεφρού.
Παράλληλα διερευνήθηκαν οι συχνότερες επιπλοκές και οι παράγοντες που
σχετίζονται θετικά με την επιτυχία της επέμβασης και την επιβίωση του
μοσχεύματος.
Υλικό- Μέθοδος: Περιγραφική ανασκοπική μελέτη σε εξειδικευμένο μεταμοσχευτικό
νεφρολογικό κέντρο (Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμού»). Μελετήθηκαν 108 ασθενείς οι οποίοι
μεταμοσχεύτηκαν από τον Ιανουάριο του 2002 έως τον Ιούλιο του 2006.
Χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές περιγραφικής στατιστικής και οι στατιστικοί έλεγχοι
t-test και Χ2 για να μελετηθούν οι πιθανές συσχετίσεις. Ως επίπεδο
σημαντικότητας ορίστηκε το 0.05.
Αποτελέσματα: Αναλύθηκαν δεδομένα από 108 μεταμοσχευμένους ασθενείς (Ν=79
άνδρες, 73.1% - Ν=29 γυναίκες, 26.9%) με μέση ηλικία τα 52±9 έτη. Οι
περισσότεροι έλαβαν μόσχευμα από πτωματικό δότη (Ν=84, 77.8%) ενώ πενταετής
επιβίωση του μοσχεύματος επιτεύχθηκε σε ποσοστό 74.1% (Ν=80) με τη μέση
επιβίωση να είναι 5.83±3.16 έτη. Αναφορικά με τις επιπλοκές που εμφανίστηκαν
κατά τη μεταμοσχευτική περίοδο, στην πλειοψηφία των ασθενών (Ν=76, 70.4%) οι
επιπλοκές αυτές ήταν ήπιες και αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά. Από την ανάλυση
των δεδομένων δεν προέκυψε στατιστικά σημαντική επίδραση της ηλικίας στην
έκβαση της μεταμόσχευσης (t=-0.400. df=94, p=0.690) ή την πενταετή επιβίωση
(t=0.457. df=106, p=0.648). Αντίθετα, βρέθηκε η μικρότερη ηλικία κατά τη
μεταμόσχευση σχετίζεται θετικά με μεγαλύτερη επιβίωση (t=3.721, df=106,
p=0.001), καλύτερη έκβαση (t=-3.046, df=94, p=003) και αρνητικά με την εμφάνιση
επιπλοκών (t=3.192, df=106, p=0.002). Επίσης, τα ποσοστά απόρριψης είναι
μεγαλύτερα στους ασθενείς ηλικίας 50 ετών και άνω κατά την μεταμόσχευση (Ν=7,
18.91%) σε σχέση με τους ασθενείς ηλικίας <50 ετών (Ν=5, 7.04%) (Χ2=9.92, df=1,
p=0.002). Δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο φύλο και την
έκβαση της μεταμόσχευσης (X2=0.808, df=2, p=0.667) αλλά ούτε και με την
πενταετή επιβίωση (X2=0.066, df=1, p=0.797) ή την εμφάνιση επιπλοκών (X2=0.219,
df=4, p=0.994). Ο τύπος του μοσχεύματος δεν βρέθηκε να επηρεάζει την πενταετή
επιβίωση (X2=0.014, df=1, p=0.907). Η εμφάνιση όμως CMV (κυτταρομεγαλοϊός)
λοίμωξης στον δέκτη του μοσχεύματος συσχετίστηκε αρνητικά (X2=11.30, df=1,
p=0.001) με την 5ετή επιβίωση και την εμφάνιση επιπλοκών (Χ2=56.25, df=4,
p=0.001).
Συμπεράσματα: Οι δείκτες αποτελεσματικότητας των μεταμοσχεύσεων για το δείγμα
της μελέτης μας ήταν εφάμιλλες αντίστοιχων μεταμοσχευτικών κέντρων στην Ευρώπη.
Ως σημαντικότεροι παράγοντες επιρροής της θνητότητας, της εμφάνισης επιπλοκών
και της βιωσιμότητας του μοσχεύματος περιγράφονται η ηλικία μεταμόσχευσης και ο
αποικισμός με κυτταρομεγαλοϊό. Η προφυλακτική θεραπεία, η μικρή ηλικία δότη και
λήπτη καθώς και η συνδυασμένη ανοσοκαταστολή σε συνέργεια με την εξειδίκευση
του κέντρου, την εμπειρία των χειρουργών και τον μειωμένο χρόνο ψυχρής
ισχαιμίας, φαίνεται να λειτουργούν θετικά. Στην Ελλάδα τα χαρακτηριστικά των
δοτών αλλά και των ληπτών νεφρών μεταβάλλονται τα τελευταία χρόνια. Ως συνέπεια
των παραπάνω είναι η λήψη μοσχευμάτων από δότες με «διευρυμένα» κριτήρια αλλά
και η μεταμόσχευση ληπτών μεγαλύτερης ηλικίας με τάση να ξεπεράσουν και στη
χώρα μας την ηλικία των 70 ετών. Συμπερασματικά, μη ανοσοφυσιολογικής φύσης
παράγοντες επηρεάζουν σημαντικά την βιωσιμότητα των μοσχευμάτων και την
θνητότητα των ληπτών πέντε έτη μετά την μεταμόσχευση.
Keywords:
Μεταμόσχευση, Νεφρό, Θνητότητα, ΧΝΑ, ΟΝΑ
