Περίληψη:
Η παρούσα διδακτορική διατριβή αφορά σε ανάπτυξη στρατηγικών για τη σύνθεση
καινοτόμων αναλόγων αμινογλυκοζιτών που δυνητικά θα έχουν βελτιωμένη
αντιβιοτική δράση και εκλεκτικότητα πρόσδεσης στο αποκωδικοποιητικό κέντρο του
βακτηριακού ριβοσωματικού RNA (A-site). Αφού αναφερθούν αντιπροσωπευτικά
ανάλογα αμινογλυκοζιτών που υπάρχουν ήδη στη βιβλιογραφία, η προσοχή εστιάζεται
σε στρατηγικές σύνθεσης κατάλληλα υποκατεστημένων αναλόγων της
2-δεοξυστρεπταμίνης (2-DOS), η οποία και αποτελεί τον κεντρικό
διαμινοκυκλοεξιτολικό δακτύλιο στους περισσότερους φυσικούς αμινογλυκοζίτες.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ορθογωνικότητα των προστατευτικών ομάδων όλων των
αναλόγων, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη ευελιξία στην υποκατάστασή τους.
Συγκεκριμένα, με πρώτη ύλη τον αμινογλυκοζίτη νεομυκίνη Β, ο οποίος έχει
σημαντική αντιβιοτική δράση, εξετάστηκαν εκτεταμένα κατάλληλοι συνδυασμοί
προστατευτικών ομάδων στο δακτύλιο της 2-DOS, ώστε να μπορεί να προκύψει κατά
βούληση περαιτέρω τροποποίησή της. Εν συνεχεία, έγινε εφαρμογή των ορθογωνικών
αυτών στρατηγικών στη σύνθεση αντιπροσωπευτικών μονο-, δι-, τρι- και τετρα-
υποκατεστημένων αναλόγων της 2-DOS. Παράλληλα κατά τη σύνθεση των νέων αναλόγων
της 2-DOS, έγινε χρήση των οξαζολιδινονών ως φαρμακοφόρων ομάδων, αλλά και της
1,3-διπολικής κυκλοπροσθήκης για την εισαγωγή τριαζολικού δακτυλίου. Σε
ορισμένα νεοσυντιθέμενα ανάλογα της 2-DOS εξετάστηκε η αντιβιοτική δράση με in
vitro πειράματα, τόσο στο σύνολο του βακτηριακού ριβοσώματος όσο και στο
αποκωδικοποιητικό του κέντρο (A-site), δίνοντας υποσχόμενα αποτελέσματα και τις
πρώτες χρήσιμες πληροφορίες για την περαιτέρω διερεύνηση της σχέσης δομής-
βιολογικής δραστικότητας.
Λέξεις-κλειδιά:
Αντιβιοτικά, Αμινογλυκοζίτες, RNA, 2-Δεοξυστρεπταμίνη (2-DOS), Ανάλογα 2-δεοξυστρεπταμίνης (2-DOS)