Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μπουντόλος Κωνσταντίνος, Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Αθανασόπουλος Σπυρίδων, Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Ρουσάνογλου, Ελισσάβετ, Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η έναρξη βάδισης από την καθιστή θέση (ΕΒ-ΚΘ) αποτελεί μια από τις πιο συνηθισμένες δραστηριότητες του ατόμου στην καθημερινή του διαβίωση (Dall & Kerr 2010) και συνίσταται από δύο ξεχωριστές δράσεις (Magnan et al 1996), ήτοι την έγερση από καθιστή θέση (ΕΚΘ) (Etnyre & Thomas 2007) και την έναρξη βάδισης (ΕΒ) (Colné et al 2008). Στην ενιαία εκτέλεσή της παρατηρείται ελάττωση της βάσης στήριξης και σημαντική μείωση της ισορροπίας του ατόμου, ένα θέμα που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς (Buckley et al 2008), ενώ η προσέγγισή του με αδρανειακούς αισθητήρες δεν έχει εφαρμοστεί, αν και έχει δειχθεί ότι πλεονεκτεί σε άλλες δραστηριότητες (Janssen et al 2008, Takeda et al 2009).
Σκοπός της μελέτης ήταν να εξεταστεί η ΕΒ-ΚΘ μέσω επιταχυνσιακών μεταβλητών σε δύο συνθήκες εκτέλεσης και να οριστούν αναφορικά στοιχεία σε υγιή πληθυσμό νεαρής ηλικίας.
Το δείγμα αποτελείτο από 19 δραστήρια νεαρά σε ηλικία άτομα (21,35±2,65 έτη). Εφαρμόσθηκαν μέθοδοι κινηματικής και κινητικής καταγραφής και ανάλυσης, όπως λήψη εικόνων με υψηλή συχνότητα δειγματοληψίας (125Hz), δυναμογράφησης (1000Hz) και επιταχυνσιομέτρησης (50Hz) με τέσσερις (4) αδρανειακούς αισθητήρες MTx (XSens Technologies), που τοποθετήθηκαν στο κέντρο μάζας (ΚΜ) του κορμού, του μηρού, της κνήμης και του άκρου ποδιού. Εκτελέστηκαν από 2 προσπάθειες ΕΒ-ΚΘ σε προτιμώμενη (ΠΣ) και γρήγορη (ΓΣ) συνθήκη. Η διαφοροποίηση μεταξύ των συνθηκών ελέγχθηκε με t-test για εξαρτημένα δείγματα, με το επίπεδο σημαντικότητας στο p<0,05.
Τα αποτελέσματα της κινηματικής και κινητικής ανάλυσης έδειξαν ότι παρουσιάστηκε αύξηση της γραμμικής ταχύτητας και ορμής του ΚΜΣ κατά 28,4% και 23,4% αντιστοίχως, της κατακόρυφης εδαφικής δύναμης αντίδρασης κατά 14,5%, ενώ η χρονική διάρκεια εκτέλεσης μειώθηκε κατά 26,8% στη ΓΣ σε σύγκριση με την ΠΣ. Οι γωνιακές μετατοπίσεις των επιμέρους μελών δεν μεταβλήθηκαν στις δύο συνθήκες εκτέλεσης, κάτι όμως που παρατηρήθηκε στη συνισταμένη γωνιακή ταχύτητα (σΓΤ) και στη συνισταμένη γραμμική επιτάχυνση (σΓΕ) αυτών, όπως: α) αύξηση της σΓΤ του κορμού κατά 23% και της σΓΕ κατά 13,1%, β) ενεργή συμμετοχή του μηρού στην έγερση, μέσω της αύξησης της σΓΤ κατά 20,1% και της σΓΕ κατά 29,9%, γ) αύξηση της σΓΤ της κνήμης κατά 30% και της σΓΕ κατά 33,1% και δ) αύξηση της σΓΤ του άκρου ποδιού κατά 32,3% και της σΓΕ κατά 36,1% στη ΓΣ εκτέλεσης.
Συμπερασματικά, η δραστηριότητα ΕΒ-ΚΘ είναι δυνατόν να εξεταστεί με την εφαρμογή των αδρανειακών αισθητήρων και να αξιολογηθεί με αξιόπιστο τρόπο μέσα στον 3-διάστατο χώρο. Η συγκριτική ανάλυση μεταξύ των συνθηκών προσδιόρισε χρονικά τις επιμέρους φάσεις εκτέλεσης και έδειξε πως όταν αλλάζει η συνθήκη εκτέλεσης και γίνεται πιο γρήγορη από αυτή της προτιμώμενης οι αρθρικές γωνιακές μετατοπίσεις παραμένουν αμετάβλητες, ενώ μεταβάλλονται σημαντικά οι αντίστοιχες γωνιακές ταχύτητες (έως και 32,3%) και οι γραμμικές επιταχύνσεις (έως και 36,1%). Το γεγονός αυτό επιβάλει την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης με επίκεντρο τη συμμετοχή των επιμέρους μελών με τους αντίστοιχους δυναμικούς υπολογισμούς και την αξιολόγησή τους. Τα στοιχεία αυτά ίσως φανούν χρήσιμα στην καθοδήγηση ατόμων που ανήκουν σε ειδικούς πληθυσμούς και διαφοροποιούνται λόγω ηλικίας, φύλου, επεμβάσεων στο μυοσκελετικό σύστημα ή με μειωμένη κινητικότητα λόγω νευρολογικών και άλλων δυσλειτουργιών.
