Το ερωτικό πολύπτυχο στην όπερα Don Giovanni του Μότσαρτ και οι προεκτάσεις του.

Διπλωματική Εργασία uoadl:1387540 1401 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορική και Συστηματική Μουσικολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-04-02
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Νάστος Αθανάσιος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Νίκος Μαλιάρας - Καθηγητής - Τμήμα Μουσικών Σπουδών - ΕΚΠΑ (Φιλοσοφική Σχολή)
Μάρκος Τσέτσος - Καθηγητής - Τμήμα Μουσικών Σπουδών - ΕΚΠΑ (Φιλοσοφική Σχολή)
Ιωάννης Φούλιας - Επίκουρος Καθηγητής - Τμήμα Μουσικών Σπουδών - ΕΚΠΑ (Φιλοσοφική Σχολή)
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το ερωτικό πολύπτυχο στην όπερα Don Giovanni του Μότσαρτ και οι προεκτάσεις του.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Το ερωτικό πολύπτυχο στην όπερα Don Giovanni του Μότσαρτ και οι προεκτάσεις του.
Περίληψη:
Τα κωμικά και ρεαλιστικά στοιχεία, σε αυτό το drama giocoso (όρος που αναγράφεται στο λιμπρέτο και στην αυτόγραφη παρτιτούρα του συνθέτη) συνδυάζονται με τα τραγικά και τα μεταφυσικά σύστοιχά τους. Η συγκεχυμένη, αινιγματική φιγούρα του Don Giovanni με τη διφορούμενη φύση συνέχει και τους υπόλοιπους χαρακτήρες της όπερας, δημιουργώντας ένα πλέγμα σχέσεων και πλέκοντας την υπόθεση με συνεκτικό στοιχείο τον ερωτισμό. Ο ήρωας αποπειράται να αποπλανήσει τις γυναικείες μορφές του έργου: την Ντόννα Άννα, την Ντόννα Ελβίρα και την Τσερλίνα, αλλά και την καμαριέρα της Ντόννα Ελβίρα. Με όπλα τα μουσικά μέσα (υφή, ηχόχρωμα, αρμονία, μελωδία, ρυθμός και δυναμική κλπ) προσαρμόζεται στους τρόπους, στο χαρακτήρα και στην κοινωνική τάξη των γυναικών που επιθυμεί να αποπλανήσει. Ο Ντον Τζοβάννι αδυνατεί να παρουσιάσει το πάθος από το οποίο υποφέρει ως αντανάκλαση στη γλώσσα, δηλαδή ως αρθρωμένο λόγο. Αυτή η «συνολική απεραντοσύνη του πάθους» του αποδίδεται με μεγαλύτερη αμεσότητα από τη μουσική, το μοναδικό επαρκές μέσο για την απόδοση της έντασης του αισθησιασμού. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο υπηρέτης του Λεπορέλλο, το alter ego του πρωταγωνιστή, καθώς τα δύο πρόσωπα μαζί συνθέτουν έναν χαρακτήρα.
Η μορφή του Ντον Τζοβάννι αποτελεί την πρωτογενή δύναμη της όπερας, καθώς είναι ο βασικός της παράγοντας, ενώ όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες αποκτούν υπόσταση και αφυπνίζονται ως προς τα συναισθήματά τους, μέσω των ενεργειών του πρωταγωνιστή. Στη δράση του αντικατοπτρίζεται η ίδια η ζωή, ενώ τα άλλα πρόσωπα συμβολίζουν απλά πάθη-συναισθήματα, που εμφανίζονται διάμεσου της δράσης του.
Στη στάση του πρωταγωνιστή ανιχνεύονται ψήγματα των παλαιών δοξασιών, μέσα από τις οποίες διαμορφώνεται η ιδιαίτερη σχέση της χριστιανικής ηθικής με τη φιληδονία και τη σεξουαλικότητα. Επιπλέον, η διττή φύση του Don Giovanni συνάδει με το πολιτικό νόημα της όπερας. Με βάση την κυρίαρχη ιδεολογία του Διαφωτισμού σχετικά με την Ιστορία ως πρόοδο και εξέλιξη, ο ήρωας θεωρείται αντιδραστικός και αναχρονιστικός. Από την άλλη όψη του Διαφωτισμού, εκείνη που αντιλαμβάνεται την Ιστορία ως μία οπισθοδρόμηση του αισθησιασμού, ο ήρωας καθίσταται τραγική φιγούρα, ένας υπερασπιστής της χαράς της ζωής, της επιείκειας και της ανάγκης εκπλήρωσης, που πέφτει θύμα των εκπροσώπων της καταπίεσης και της απογοητευτικής νέας κοινωνικής τάξης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Καλές Τέχνες - Ψυχαγωγία
Λέξεις-κλειδιά:
Αισθησιασμός, ερωτισμός, πάθος, δαιμονικό στοιχείο, πνευματικός αισθησιασμός, Διαφωτισμός, αστική τάξη, εκδίκηση, κωμικό στοιχείο, τραγικό στοιχείο, σκιαγράφηση, μεταμφίεση, αποπλάνηση, ενορχήστρωση, μουσικά διαστήματα, μοτίβο, τονικότητα, συγχορδία, ρυθμός, άρια, ρετσιτατίβο,
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
55
Αριθμός σελίδων:
105
Διπλωματική Α. Νάστου (150106).pdf (8 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο