Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Αθανασόπουλος Σ., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Βαγενάς Γ., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Χρονόπουλος Ε., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων είναι μια γενετική διαταραχή στη δομή του κολλαγόνου τύπου Ι, η οποία εκδηλώνεται με υπερκινητικότητα των αρθρώσεων. Παρατηρείται συχνότερα σε γυναίκες και το κύριο σύμπτωμά του είναι η εμφάνιση πόνου στις αρθρώσεις. Το κολλαγόνο τύπου Ι αποτελεί τη σημαντικότερη και κυρίαρχη πρωτεΐνη του ανθρώπινου οργανισμού, καθώς δομεί κατασκευές όπως οι τένοντες, οι σύνδεσμοι, οι περιτονίες. Ωστόσο, οι ιστοί που αποτελούνται από κολλαγόνο (σύνδεσμοι, περιτονίες), πέρα από την παθητική σταθερότητα που προσφέρουν σε μια άρθρωση, μέσω του περιορισμού της κίνησης στα όρια του εύρους τροχιάς, διαθέτουν και πλήθος ιδιοδεκτικών υποδοχέων. Οι υποδοχείς αυτοί σε συνδυασμό με το οπτικό και το αιθουσαίο σύστημα, πληροφορούν το ΚΝΣ για τη θέση και την κίνηση των αρθρώσεων τόσο κατά τη στάση, όσο και κατά την εκτέλεση λειτουργικών δραστηριοτήτων. Στη βιβλιογραφία υπάρχει έλλειψη ερευνών που να μελέτησαν τον ρόλο της πληροφόρησης από τους ιδιοδεκτικούς υποδοχείς στα άτομα με σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων, σε μια από τις βασικές λειτουργίες του κινητικού μηχανισμού, την ισορροπία.
ΜΕΘΟΔΟΣ
Στην παρούσα ερευνητική προσπάθεια μελετήθηκε η στατική και δυναμική ισορροπιστική ικανότητα σε γυναίκες με σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων (Ν=21) και σε γυναίκες που δεν εμφάνιζαν το σύνδρομο (Ν=20). Για την αξιολόγηση της στατικής ισορροπίας χρησιμοποιήθηκε πλατφόρμα μέτρησης της πίεσης στα πέλματα, η οποία μετρούσε το εύρος ταλάντωσης κατά τη μονοποδική στήριξη σε τρεις συνθήκες (μάτια ανοικτά –μάτια κλειστά-μάτια ανοικτά και έκταση κεφαλής), διάρκειας 20 δευτερολέπτων η καθεμία. Η δυναμική ισορροπία αξιολογήθηκε με τη δοκιμασία των πολλαπλών μονοποδικών αλμάτων, με τη χρήση ειδικού τάπητα ενώ ταυτόχρονα καταγραφόταν το σύνολο σφαλμάτων προσγείωσης και το σύνολο σφαλμάτων ισορροπίας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Κατά τη μονοποδική στήριξη με ανοικτά μάτια, η ομάδα με το σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων είχε στατιστικά αυξημένους τους δείκτες της συνολικής μετατόπισης (p=0,009), της οριζόντιας μετατόπισης (p=0,003) και της ελλειπτικής περιοχής του κέντρου πίεσης (p=0,008) σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Στη συνθήκη με τα ανοικτά μάτια και έκταση κεφαλής όλοι οι δείκτες του εύρους ταλάντωσης ήταν στατιστικά αυξημένοι στην ομάδα με το σύνδρομο σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p<0,05). Κατά τη μονοποδική στήριξη με κλειστά μάτια, στατιστικά αυξημένη ήταν η συνολική μετατόπιση του κέντρου πίεσης (p=0,05) στην ομάδα με το σύνδρομο σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Στη λειτουργική δοκιμασία, στατιστικά σημαντικά αυξημένα ήταν τα σφάλματα προσγείωσης (p=0,019) και τα ολικά σφάλματα (p=0,005) στην ομάδα με το σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων σε σχέση με την ομάδα ελέγχου ενώ δεν υπήρξαν διαφορές στα σφάλματα ισορροπίας μεταξύ των ομάδων (p=0,23).
ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το έλλειμμα που καταγράφηκε τόσο στη στατική όσο και στη δυναμική ισορροπιστική ικανότητα των ασυμπτωματικών γυναικών με σύνδρομο χαλαρών αρθρώσεων ενδεχομένως να οφείλεται στη μειωμένη ιδιοδεκτικότητα που έχει διαπιστωθεί στα άτομα που εμφανίζουν το σύνδρομο. Σε αυτή την περίπτωση ενδέχεται να έχει επηρεαστεί τόσο ο μηχανισμός ανατροφοδότησης όσο και οι προ-προγραμματισμένες αντιδράσεις, καθώς και οι δύο μηχανισμοί αλληλεπιδρούν και ρυθμίζουν τις κινητικές απαντήσεις σε διαταράξεις της ισορροπίας κατά τη στάση και την κίνηση.
