Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μαριδάκη Μ., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Κοσκολού Μ., Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Τερζής Γ., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η άσκηση με αντιστάσεις αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος εκγύμνασης. Οι επιδράσεις της άσκησης αυτής παρατηρούνται τόσο στο μυοσκελετικό όσο και στο νευρικό, καρδιαγγειακό, και ενδοκρινικό σύστημα καθώς και στο μεταβολισμό. Στην κλασική μορφή της προπόνησης αυτής, ο ασκούμενος εκτελεί όλες τις σειρές κάθε άσκησης πριν συνεχίσει στην επόμενη. Στην κυκλική προπόνηση με αντιστάσεις πραγματοποιείται μία σειρά από κάθε άσκηση και ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται, συνήθως, 2-3 φορές. Μεγάλος αριθμός ερευνών έχει εξετάσει τις φυσιολογικές προσαρμογές κατά τη διάρκεια άσκησης με αντιστάσεις τόσο στην κλασική της μορφή όσο και στη μορφή της κυκλικής προπόνησης. Καμία όμως έρευνα δεν έχει συγκρίνει τις φυσιολογικές αποκρίσεις κατά τη διάρκεια των δύο αυτών μορφών άσκησης με αντιστάσεις όταν παράγεται το ίδιο συνολικό έργο, στον ίδιο χρόνο άσκησης και με ίδιο χρόνο διαλείμματος.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει τις επιδράσεις της σειράς εκτέλεσης των ασκήσεων σε φυσιολογικές παραμέτρους κατά την προπόνηση με αντιστάσεις σε κλασική και κυκλική μορφή.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΊΑ
Δέκα δοκιμαζόμενοι εκτέλεσαν συνολικά 9 ασκήσεις με αντίσταση 70% του 12-ΜΑΕ. Σε κάθε άσκηση πραγματοποιήθηκαν 3 σειρές των 12 επαναλήψεων. Οι ασκήσεις εκτελέστηκαν σε δύο συνθήκες: στη μια συνθήκη οι δοκιμαζόμενοι ολοκλήρωσαν και τις τρεις σειρές κάθε άσκησης πριν συνεχίσουν στην επόμενη (Κλασική συνθήκη), ενώ στην άλλη εκτέλεσαν μία σειρά από κάθε άσκηση, πραγματοποιώντας συνολικά 3 τέτοιους κύκλους (Κυκλική συνθήκη). Μετρήθηκε η πρόσληψη του οξυγόνου κατά τη διάρκεια της άσκησης, η καρδιακή συχνότητα , η αρτηριακή πίεση, η συγκέντρωση του γαλακτικού, της αιμοσφαιρίνης και υπολογίστηκαν ο αιματοκρίτης, και οι μεταβολές του όγκου πλάσματος. Επίσης μετρήθηκε η υποκειμενική αντίληψη της κόπωσης.
Για τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε: α) περιγραφική στατιστική (Means, S.E.), β) Ανάλυση διασποράς δύο κατευθύνσεων (two-way ANOVA) για εξαρτημένα δείγματα. Το επίπεδο σημαντικότητας για όλες τις παραμέτρους ορίστηκε στο p<0,05.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Η καρδιακή συχνότητα ήταν υψηλότερη κατά την Κυκλική συνθήκη και κυμάνθηκε μεταξύ 70-80% της μέγιστης τιμής της κατά τους 3 κύκλους άσκησης, τόσο στην Κυκλική όσο και στην Κλασική συνθήκη. Η πρόσληψη οξυγόνου ήταν μεγαλύτερη κατά τους 3 κύκλους της Κυκλικής συνθήκης (43,5 vs. 34,3% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου, για την Κυκλική και την Κλασική συνθήκη αντίστοιχα, p<0,05). Ακριβώς μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου η αύξηση της συστολικής πίεσης ήταν στατιστικά σημαντική μόνο για την Κυκλική συνθήκη (αύξηση κατά 28 mmHg: από 136 ±3 σε 163 ±6 mmHg) και η τιμή της διατηρήθηκε αυξημένη και μετά την ολοκλήρωση του δεύτερου κύκλου (158 ±6 mmHg) για τη συνθήκη αυτή. Στην Kλασική συνθήκη δεν παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση της συστολικής πίεσης. Κατά την αποκατάσταση η συστολική πίεση παρουσίασε σταδιακή πτώση και στις δυο συνθήκες, με τάση να είναι στατιστικά σημαντική κατά το 20ο λεπτό της αποκατάσταστης της Κυκλικής συνθήκης σε σχέση με τις προασκησιακές τιμές. Η διαστολική πίεση ήταν σταθερή κατά την άσκηση και στις δυο συνθήκες, αλλά παρουσίασε στατιστικά σημαντική πτώση κατά την αποκατάσταση (σε σχέση με την τιμή της προασκησιακά), η οποία ήταν εντονότερη για την Κλασική συνθήκη. Ο όγκος πλάσματος παρουσίασε σημαντική πτώση κατά την άσκηση και στις δυο συνθήκες (>20%), ενώ κατά την αποκατάσταση, η αιμοσυμπύκνωση αυτή μειώθηκε σταδιακά (~16% στο 4o λεπτό της αποκατάστασης και ~11.5% στο 20ο λεπτό), παραμένοντας ωστόσο στατιστικά σημαντική, μέχρι και το 20o λεπτό της αποκατάστασης. Στην Κυκλική συνθήκη οι δοκιμαζόμενοι εκτέλεσαν μεγαλύτερο συνολικό όγκο άσκησης με χαμηλότερη υποκειμενική αντίληψη της κόπωσης σε σχέση με την Κλασική
ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η Κυκλική μορφή της άσκησης με αντιστάσεις αποτελεί τον ιδανικότερο τροπο κατανομής του συνολικού όγκου άσκησης σε σχέση με την Κλασική μορφή, όταν όλες υπόλοιπες παράμετροι παραμένουν σταθερές και μεταβάλλεται μόνο η σειρά εκτέλεσης των ασκήσεων.
Η Κυκλική μορφή βελτιστοποιεί την αποκατάσταση μεταξύ των ασκήσεων και επιτρέπει την ολοκλήρωση μεγαλύτερου συνολικού όγκου άσκησης με χαμηλότερη αντίληψη της κόπωσης, σε σχέση με την Κλασική μορφή.
Τέλος, η άσκηση με αντιστάσεις σε Κυκλική μορφή αποτελεί ιδανικότερο ερέθισμα για τη δραστηριοποίηση του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού συστήματος σε σχέση με την Κλασική μορφή.
