Η επίδραση της ενδυνάμωσης και ο ρόλος της ηγεσίας στην απόδοση των εργαζομένων: η περίπτωση ενός δημόσιου νοσοκομείου

Διπλωματική Εργασία uoadl:1686246 1010 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-06-28
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Ζερβού Μαρίνα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γρηγόριος Χονδροκούκης ,Καθηγητής, Τμήμα Βιομηχανικής Διοίκησης και Τεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Πειραιά
Δημήτριος Καραλέκας,Καθηγητής Τμήμα Βιομηχανικής Διοίκησης και Τεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Πειραιά
Ιωάννης Γιαννατσής ,Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Βιομηχανικής Διοίκησης και Τεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Πειραιά
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η επίδραση της ενδυνάμωσης και ο ρόλος της ηγεσίας στην απόδοση των εργαζομένων: η περίπτωση ενός δημόσιου νοσοκομείου
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η επίδραση της ενδυνάμωσης και ο ρόλος της ηγεσίας στην απόδοση των εργαζομένων: η περίπτωση ενός δημόσιου νοσοκομείου
Περίληψη:
Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, υπό την σκιά της οικονομικής ύφεσης και των ραγδαίων αλλαγών, οι οργανισμοί συνεχώς κλυδωνίζονται. Το ανθρώπινο δυναμικό μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο ενός οργανισμού προκειμένου να υπερσκελιστούν όλες οι εξωτερικές αντιξοότητες αλλά και τα εσωτερικά “κακώς κείμενα”. Η ηγεσία και η ενδυνάμωση είναι εργαλεία που δύνανται να ενεργοποιήσουν όλο τον διανοητικό και ψυχικό πλούτο που κρύβει η ανθρώπινη ύπαρξη και να παίξουν καταλυτικό ρόλο στη σταθεροποίηση και στην ανάπτυξη ενός οργανισμού μέσω της απόδοσης των εργαζομένων.
Κύριος σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει σε ένα δημόσιο νοσοκομείο το ρόλο της ηγεσίας στην απόδοση των εργαζομένων και ειδικότερα την ποιότητα της σχέσης που διαμορφώνεται μεταξύ ηγέτη-μέλους και πως αυτή σχετίζεται με την απόδοση των εργαζομένων. Επιπρόσθετα, να διαγνώσει τους ηγετικούς ρόλους που αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον και πως αυτοί οι ρόλοι σχετίζονται με την απόδοση των εργαζομένων. Παράλληλα, διερευνήθηκε η επίδραση της ενδυνάμωσης στην απόδοση των εργαζομένων.
Η έρευνα διενεργήθηκε σε δημόσιο νοσοκομείο, το διάστημα Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2016 με ποσοστό ανταπόκρισης 84,8%. Τον μελετώμενο πληθυσμό αποτέλεσαν 382 εργαζόμενοι όλων των ειδικοτήτων. Τα δεδομένα συνελέγησαν με τη χρήση ερωτηματολογίων. Η ενδυνάμωση αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο της Spreitzer (1995). Η ποιότητα της σχέσης ηγέτη-μέλους (LMX) αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο των Graen & Uhl-Bien (1995). Οι ηγετικοί ρόλοι αξιολογήθηκαν με το ερωτηματολόγιο του Quinn (1988). Η απόδοση των εργαζομένων αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο των Williams & Anderson (1991).
Το δείγμα είναι στην πλειοψηφία γυναίκες (64,1%), έχει υψηλό μορφωτικό επίπεδο (τριτοβάθμια εκπαίδευση 39,5% και μεταπτυχιακό/διδακτορικό 20,1%). Η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος είναι μόνιμοι υπάλληλοι (70,7%), ενώ πάνω από τον μισό πληθυσμό του δείγματος ανήκει στο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό (34,8% και 29,1% αντίστοιχα). Πάνω από το ένα τρίτο του δείγματος (38,2%) έχει συνολική προϋπηρεσία πάνω από 20 έτη. Από την ανάλυση προέκυψε θετική στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ενδυνάμωση και την απόδοση των εργαζομένων (in-role και OCB p<0,001). Βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ποιότητα της σχέσης ηγέτη-μέλους (LMX) και στην απόδοση των εργαζομένων in-role (p=0,002) και OCB (p=0,001). Επίσης, βρέθηκε θετική στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των ηγετικών ρόλων του παραγωγού, συντονιστή, μεσολαβητή, διευκολυντή, διευθυντή και καινοτόμου και της απόδοσης OCB (p<0,005) των εργαζομένων. Ενώ οι ηγετικοί ρόλοι που παρατηρήθηκαν με τη μεγαλύτερη συχνότητα είναι αυτοί του διευκολυντή (1,6), του διευθυντή (1,4), του συντονιστή (1,4) και του καθοδηγητή (1,0).
Οι εργαζόμενοι αισθάνονται ενδυναμωμένοι και αυτό επηρεάζει την εργασιακή τους απόδοση τόσο στα προκαθορισμένα από την εργασιακή τους θέση καθήκοντα (in-role), όσο και στην επίδειξη συμπεριφορών εκτός των εργασιακών τους καθηκόντων (OCB), οι οποίες ευνοούν όμως τους συναδέλφους και συνολικά τον οργανισμό. Επίσης, οι προϊστάμενοι και οι άμεσα υφιστάμενοί τους φαίνεται να έχουν αναπτύξει υψηλής ποιότητας σχέσεις (LMX) που επηρεάζουν θετικά την απόδοση των εργαζομένων τόσο σε συμπεριφορές εντός (in-role), όσο και εκτός (OCB) του εργασιακού τους ρόλου. Οι συμπεριφορές των προϊστάμενων που προσανατολίζονται στην διεκπεραίωση των εργασιών (παραγωγός), στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των στόχων (διευθυντής) και στον σχεδιασμό, το συντονισμό και τη διατήρηση των κανόνων (συντονιστής) επηρεάζουν όπως θα αναμενόταν θετικά την απόδοση των εργαζομένων, όσον αφορά τα καθήκοντα εκτός του καθορισμένου εργασιακού τους ρόλου (OCB). Φαίνεται όμως ότι οι εργαζόμενοι επηρεάζονται και από άλλες συμπεριφορές των προϊστάμενων που δεν εστιάζουν στην παραγωγικότητα και αποδοτικότητα όπως η έκφραση καινοτομίας και δημιουργικότητας (καινοτόμος), η διαπραγματευτική ικανότητα με τους ανωτέρους ή το εξωτερικό περιβάλλον του οργανισμού (μεσολαβητής), η ενθάρρυνση της ελεύθερης έκφρασης, η δημιουργία ομάδων (διευκολυντής). Σύμφωνα με τους εργαζόμενους σε μεγαλύτερη συχνότητα οι προϊστάμενοί τους παρουσιάζουν συμπεριφορές που εστιάζουν τόσο στην επίτευξη των εργασιακών προσδοκιών (διευθυντής) και τον συντονισμό των εργασιών (συντονιστής), όσο και στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση και τις σχέσεις (διευκολυντής, καθοδηγητής).



Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, υπό την σκιά της οικονομικής ύφεσης και των ραγδαίων αλλαγών, οι οργανισμοί συνεχώς κλυδωνίζονται. Το ανθρώπινο δυναμικό μπορεί να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο ενός οργανισμού προκειμένου να υπερσκελιστούν όλες οι εξωτερικές αντιξοότητες αλλά και τα εσωτερικά “κακώς κείμενα”. Η ηγεσία και η ενδυνάμωση είναι εργαλεία που δύνανται να ενεργοποιήσουν όλο τον διανοητικό και ψυχικό πλούτο που κρύβει η ανθρώπινη ύπαρξη και να παίξουν καταλυτικό ρόλο στη σταθεροποίηση και στην ανάπτυξη ενός οργανισμού μέσω της απόδοσης των εργαζομένων.
Κύριος σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει σε ένα δημόσιο νοσοκομείο το ρόλο της ηγεσίας στην απόδοση των εργαζομένων και ειδικότερα την ποιότητα της σχέσης που διαμορφώνεται μεταξύ ηγέτη-μέλους και πως αυτή σχετίζεται με την απόδοση των εργαζομένων. Επιπρόσθετα, να διαγνώσει τους ηγετικούς ρόλους που αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον και πως αυτοί οι ρόλοι σχετίζονται με την απόδοση των εργαζομένων. Παράλληλα, διερευνήθηκε η επίδραση της ενδυνάμωσης στην απόδοση των εργαζομένων.
Η έρευνα διενεργήθηκε σε δημόσιο νοσοκομείο, το διάστημα Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2016 με ποσοστό ανταπόκρισης 84,8%. Τον μελετώμενο πληθυσμό αποτέλεσαν 382 εργαζόμενοι όλων των ειδικοτήτων. Τα δεδομένα συνελέγησαν με τη χρήση ερωτηματολογίων. Η ενδυνάμωση αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο της Spreitzer (1995). Η ποιότητα της σχέσης ηγέτη-μέλους (LMX) αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο των Graen & Uhl-Bien (1995). Οι ηγετικοί ρόλοι αξιολογήθηκαν με το ερωτηματολόγιο του Quinn (1988). Η απόδοση των εργαζομένων αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο των Williams & Anderson (1991).
Το δείγμα είναι στην πλειοψηφία γυναίκες (64,1%), έχει υψηλό μορφωτικό επίπεδο (τριτοβάθμια εκπαίδευση 39,5% και μεταπτυχιακό/διδακτορικό 20,1%). Η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος είναι μόνιμοι υπάλληλοι (70,7%), ενώ πάνω από τον μισό πληθυσμό του δείγματος ανήκει στο νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό (34,8% και 29,1% αντίστοιχα). Πάνω από το ένα τρίτο του δείγματος (38,2%) έχει συνολική προϋπηρεσία πάνω από 20 έτη. Από την ανάλυση προέκυψε θετική στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ενδυνάμωση και την απόδοση των εργαζομένων (in-role και OCB p<0,001). Βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην ποιότητα της σχέσης ηγέτη-μέλους (LMX) και στην απόδοση των εργαζομένων in-role (p=0,002) και OCB (p=0,001). Επίσης, βρέθηκε θετική στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των ηγετικών ρόλων του παραγωγού, συντονιστή, μεσολαβητή, διευκολυντή, διευθυντή και καινοτόμου και της απόδοσης OCB (p<0,005) των εργαζομένων. Ενώ οι ηγετικοί ρόλοι που παρατηρήθηκαν με τη μεγαλύτερη συχνότητα είναι αυτοί του διευκολυντή (1,6), του διευθυντή (1,4), του συντονιστή (1,4) και του καθοδηγητή (1,0).
Οι εργαζόμενοι αισθάνονται ενδυναμωμένοι και αυτό επηρεάζει την εργασιακή τους απόδοση τόσο στα προκαθορισμένα από την εργασιακή τους θέση καθήκοντα (in-role), όσο και στην επίδειξη συμπεριφορών εκτός των εργασιακών τους καθηκόντων (OCB), οι οποίες ευνοούν όμως τους συναδέλφους και συνολικά τον οργανισμό. Επίσης, οι προϊστάμενοι και οι άμεσα υφιστάμενοί τους φαίνεται να έχουν αναπτύξει υψηλής ποιότητας σχέσεις (LMX) που επηρεάζουν θετικά την απόδοση των εργαζομένων τόσο σε συμπεριφορές εντός (in-role), όσο και εκτός (OCB) του εργασιακού τους ρόλου. Οι συμπεριφορές των προϊστάμενων που προσανατολίζονται στην διεκπεραίωση των εργασιών (παραγωγός), στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των στόχων (διευθυντής) και στον σχεδιασμό, το συντονισμό και τη διατήρηση των κανόνων (συντονιστής) επηρεάζουν όπως θα αναμενόταν θετικά την απόδοση των εργαζομένων, όσον αφορά τα καθήκοντα εκτός του καθορισμένου εργασιακού τους ρόλου (OCB). Φαίνεται όμως ότι οι εργαζόμενοι επηρεάζονται και από άλλες συμπεριφορές των προϊστάμενων που δεν εστιάζουν στην παραγωγικότητα και αποδοτικότητα όπως η έκφραση καινοτομίας και δημιουργικότητας (καινοτόμος), η διαπραγματευτική ικανότητα με τους ανωτέρους ή το εξωτερικό περιβάλλον του οργανισμού (μεσολαβητής), η ενθάρρυνση της ελεύθερης έκφρασης, η δημιουργία ομάδων (διευκολυντής). Σύμφωνα με τους εργαζόμενους σε μεγαλύτερη συχνότητα οι προϊστάμενοί τους παρουσιάζουν συμπεριφορές που εστιάζουν τόσο στην επίτευξη των εργασιακών προσδοκιών (διευθυντής) και τον συντονισμό των εργασιών (συντονιστής), όσο και στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση και τις σχέσεις (διευκολυντής, καθοδηγητής).
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Eνδυνάμωση, Ψυχολογική ενδυνάμωση, Ηγεσία, LMX, Ηγετικοί ρόλοι, Συμπεριφορική πολυπλοκότητα, Απόδοση, OCB, Extra role, In role, Μετασχηματιστική, Συναλλακτική, Ηθική, Υπηρετική, Ενδυναμωτική, Χαρισματική, Αυθεντική, Πνευματική ηγεσία
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
5
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
286
Αριθμός σελίδων:
173