Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σοφία Μαρκαντώνη-Κυρούδη, Καθηγήτρια του τομέα Φαρμακευτικής Τεχνολογίας, Τμήμα Φαρμακευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη:
Εισαγωγή: Στην κλινική πράξη είναι γνωστό ότι η υδροξυχλωροκίνη βελτιώνει την κλινική κατάσταση ασθενών με Ερυθηματώδη Λύκο (ΕΛ) με άγνωστο μέχρι σήμερα μηχανισμό. Παράλληλα, η ουμπικινόνη (Q10) πέραν του βοηθητικού της ρόλου σε άλλα νοσήματα όπως οι καρδιαγγειακές νόσοι, έχει φανεί να έχει ωφέλιμα αποτελέσματα και σε αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, καθώς και στην πολλαπλή σκλήρυνση, διαμέσου μείωσης κάποιων φλεγμονωδών παραγόντων.
Σκοπός της μελέτης: Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε το κατά πόσο η υδροξυχλωροκίνη βελτιώνει τους ανοσολογικούς δείκτες ασθενών με ΕΛ, σε μια παράλληλη προσπάθεια ανάδειξης ενός πιθανού μηχανισμού δράσης. Επίσης, διερευνήθηκε η πιθανότητα συμβολής της ουμπικινόνης σε ασθενείς με ΕΛ (ήδη θεραπευόμενους με υδροξυχλωροκίνη), με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που οφελεί άλλα αυτοάνοσα νοσήματα.
Μέθοδοι: Οι ασθενείς διαχωρίστηκαν σε δύο ομάδες Α΄ και Β΄. Μελετήθηκαν έντεκα (11) ασθενείς στην ομάδα Α΄ και 10 ασθενείς στην ομάδα Β΄ και πιο συγκεκριμένα:
α) Στην ομάδα Α μετρήθηκαν οι δείκτες ANA, anti-dsDNA, anti-Ro, anti-LA, C3 και C4, κατά την έναρξη και μετά από πέντε (5) μήνες θεραπείας με υδροξυχλωροκίνη 200mg ημερησίως.
β) Στην ομάδα Β μετρήθηκαν οι δείκτες C3 και C4, κατά την έναρξη και μετά από 30 ημέρες θεραπείας με ουμπικινόνη 200mg διαλυμένων σε αγουρέλαιο ελιάς (σε περιεκτικότητα 3.5% w/v) ημερησίως, ενώ οι ασθενείς αυτοί βρίσκονταν ήδη υπό θεραπεία με υδροξυχλωροκίνη 200mg την ημέρα, ώστε να εκτιμηθεί το ανοσολογικό προφίλ των ασθενών.
Αποτελέσματα: Στην ομάδα Α, σε σύγκριση με την έναρξη, υπήρξε βελτίωση των επιπέδων των δεικτών C3 (p=0.012) και C4 (p=0.017), δηλαδή εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των επιπέδων C3, καθώς και των επιπέδων C4 πριν και μετά τη θεραπεία με υδροξυχλωροκίνη. Στην ομάδα Β΄ δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των επιπέδων των δείκτη C3 (p=0.247) πριν και μετά τη θεραπεία με ουμπικινόνη 200mg, ούτε μεταξύ των επιπέδων του δείκτη C4 (p=0.213) πριν και μετά τη θεραπεία με ουμπικινόνη 200mg.
Συμπεράσματα: Σε μια πρώτη προσπάθεια διερεύνησης της δράσης της υδροξυχλωροκίνης στα επίπεδα των ανοσολογικών δεικτών που εμπλέκονται με τη νόσο, διαφαίνεται το γεγονός ότι αυτή βελτιώνει τα επίπεδα των δεικτών C3 και C4. Συνεπώς, φαίνεται να οδηγεί σε βελτίωση του ανοσολογικού προφίλ των ασθενών και ίσως το γεγονός αυτό να υποδηλώνει έναν πιθανό μηχανισμό δράσης, ο οποίος δεν έχει μέχρι στιγμής ξαναπεριγραφεί. Όσον αφορά στην επίδραση της ουμπικινόνης, επί των ανοσολογικών δεικτών C3 και C4, ασθενών με ΕΛ, αυτή δεν φαίνεται να αποφέρει σημαντική επιπρόσθετη βελτίωση σε σχέση με τη μονοθεραπεία με υδροξυχλωροκίνη.
Λέξεις-κλειδιά:
Ερυθηματώδης, Λύκος, Υδροξυχλωροκίνη, Ουμπικινόνη
