Μονάδα:
Κατεύθυνση Χειρουργική ΟγκολογίαΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-01-10
Συγγραφέας:
Νιώτης Αθανάσιος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Πολυμενέας Γεώργιος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Φραγκουλίδης Γεώργιος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Θεοδοσόπουλος Θεοδόσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Συγκριτική μελέτη έκφρασης δεικτών κυτταρικού πολλαπλασιασμού Ki67 και Topoisomerase IIa στο αδενοκαρκίνωμα του παχέος εντέρου
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Συγκριτική μελέτη έκφρασης δεικτών κυτταρικού πολλαπλασιασμού Ki67 και Topoisomerase IIa στο αδενοκαρκίνωμα του παχέος εντέρου
Περίληψη:
Η απορρύθμιση γονιδίων που κωδικοποιούν για πρωτείνες κομβικές στη διαδικασία καρκινογένεσης απαντάται σε επιθήλια ενός ευρέως φάσματος οργάνων. Η νεοπλασματική εκτροπή και η καρκινική μεταμόρφωση επιθηλιακών κυττάρων αποτελεί μια προοδευτική, πολυσταδιακή διαδικασία στην οποία ενσωματώνονται χρωμοσωμιακές και ειδικές γονιδιακές -δομικού και αριθμητικού τύπου- αστάθειες. Ιδιαίτερα στη σύγχρονη μοριακή ιατρική, η ανίχνευση συγκεκριμένων τύπων γενετικών και επιγενετικών συμβάντων (σημειακές μεταλλάξεις, ενισχύσεις ή διαγραφές γονιδίων, πολυσωμία ή ανευπλοειδία χρωμοσωμάτων, διαταραχές μεθυλίωσης υποκινητών γονιδίων) οδηγεί σε στοχευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Ειδικότερα, η διαταραχή του κυτταρικού κύκλου οδηγεί σε αποδιοργάνωση του πυρήνα και των φάσεών του και είναι πολύ σημαντική η αποτύπωση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού μέσω έκφρασης αξιόπιστων πρωτεινικών δεικτών.
Το γονίδιο ki 67 στο χρωμόσωμα 10 (γονιδιακή θέση: 10q25) κωδικοποιεί για την αντίστοιχη πρωτείνη η οποία εκφράζεται στον πυρήνα - κι ειδικότερα στον πυρηνίσκο - σε όλες τις φάσεις του κυτταρικού κύκλου (G1/G2/S/M) εκτός της Go (φάση ηρεμίας). Στην πραγματικότητα, εμφανίζεται μια προοδευτική μεταβολή της έκφρασης του μορίου με την αιχμή στις G2/M φάσεις. Η ευρύτητα όμως της έκφρασης αυτής, η οποία διατρέχει πολλές φάσεις και δεν εστιάζεται περισσότερο σε μία αποτελεί γι πολλές μελέτες ένδειξη μη ισχυρής ειδικότητας στον συνολικό κυτταρικό πολλαπλασιασμό. Επιπρόσθετα, δεν έχει συσχετισθεί με τη δυνατότητα στόχευσής του από παράγοντες με χαρακτηριστικά αποκλεισμού της έκφρασής του.
Αντίθετα, το γονίδιο που κωδικοποιεί για την πρωτείνη Τοποισομεράση ΙΙα (Topo IIa) εδράζεται στο χρωμόσωμα 17 (γονιδιακή θέση: 17q21.2) και συγχρονίζεται δομικά επί ενός τμήματος του χρωμοσώματος με ένα άλλο σημαντικό γονίδιο, το HER2/neu (17q12). Λειτουργικά η πρωτείνη δρα ως ένζυμο ρύθμισης και ομοιοστασίας της δομής του DNA. Συγκεκριμένα ρυθμίζει τη στερεοδιάταξη, την τοπολογία του μορίου στο χώρο αποκόπτοντας τα υπερελικωμένα τμήματά του, ευοδώνοντας την ομαλή μετάβαση της μίας μέσα από την αντίστοιχη, συμβάλλοντας επίσης θετικά στη ρύθμιση της μεταγραφής του μορίου ενώ σε επίπεδο χρωμοσώματος ωθεί τη συμπύκνωση του και τον ομαλό αποχωρισμό των χρωματίδων. Η τοποισομεράση ΙΙα μοιράζεται το σημαντικό ρυθμιστικό της ρόλο με την τοποισομεράση Ι που εδράζεται στο χρωμόσωμα 3. Πολλές σημαντικές μελέτες αναφέρονται στη συσχέτιση της έκφρασής της με την πρόγνωση ασθενών πασχόντων από καρκινώματα διάφορης ιστικής προέλευσης και μέσω των μηχανισμών ενίσχυσης ή διαγραφής σπανιότερα του γονιδίου. Όσον αφορά την επίδραση της έκφρασης του μορίου στα αδενοκαρκινώματα του παχέος εντέρου, υπάρχουν βιβλιογραφικά δεδομένα, τα οποία καταδεικνύουν μια υπερέκφραση που πιθανόν με βάση το μοριακό υπόστρωμα δύναται να χρησιμοποιηθεί για
εφαρμογή στοχευμένης χημειοθεραπείας ειδικά ανθρακυκλινών, όπως συμβαίνει ογκολογικά στον καρκίνο του μαστού. Αποτελεί όμως ενδιαφέρουσα παράμετρο για την πρωτείνη ότι αυτή εκφράζεται κυρίως στο τελικό χρονικά τμήμα της φάσης S phase με μία αιχμή επίσης στις G2/M. Κατά συνέπεια και σε αντίθεση με το δείκτη ki 67 η έκφραση της συσσωρεύεται περισσότερο σε ενεργές φάσεις που αντανακλούν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό.
Σκοπός της διπλωματικής εργασίας τίθεται η συγκριτική μελέτη της έκφρασης των δύο αυτών δεικτών (ki67 & topoisomerase IIa) σε αδενοκαρκινώματα του παχέος εντέρου. Η μελέτη θα περιλαμβάνει πενήντα (n=50) ιστικές τομές συνολικά από εικοσί πέντε (n=25) αντίστοιχους κακοήθεις όγκους, ανοσοχρωσμένες με τα αντίστοιχα αντισώματα για τους δύο δείκτες. Η πρωτεινική έκφραση θα υπολογισθεί ψηφιακά με υπολογιστική ανάλυση εικόνας και τα δεδομένα θα συσχετισθούν με διαθέσιμες αρχειακές κλινικοεργαστηριακές παραμέτρους των αντίστοιχων αδενοκαρκινωμάτων παχέος εντέρου.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Ki67, Topoisomerase IIa, Αδενοκαρκίνωμα παχέος εντέρου
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
51
