Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ελένη Θεοδοσοπούλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ, Επιβλέπουσα
Κωνσταντίνος Τσουμάκας, Καθηγητής, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Θεόδωρος Μαριόλης- Σαψάκος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Ο ασκίτης είναι η μη φυσιολογική συσσώρευση υγρού στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Η πιο κοινή αιτία ανάπτυξης ασκιτικής συλλογής είναι η κίρρωση του ήπατος.
Σκοπός: Η εκτίμηση της ηπατικής λειτουργίας, μέσω της αξιολόγησης των ενζύμων και των πρωτεϊνών, σε ασθενείς με ασκιτική συλλογή ανάλογα με την υφιστάμενη νόσο.
Μέθοδος: Προοπτική μελέτη κοόρτης που διεξήχθη σε μία παθολογική κλινική δημόσιου νοσοκομείου της Αθήνας, για το χρονικό διάστημα Δεκέμβριος 2016 – Ιούλιος 2018. Για τη συλλογή των δεδομένων δημιουργήθηκε ένα ειδικό έντυπο στο οποίο καταγράφονταν τα δημογραφικά, κλινικά και εργαστηριακά δεδομένα των ασθενών. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω της μελέτης ιατρονοσηλευτικών φακέλων των ασθενών. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 49 ενήλικοι ασθενείς με ηπατική νόσο και ασκιτική συλλογή. Διενεργήθηκε περιγραφική στατιστική και μελέτη συσχετίσεων, σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05 (SPSS24.0).
Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 59,9 (±13,2) έτη και το 67,3% των ασθενών ήταν άνδρες. Στο 36,7% των ασθενών ο ασκίτης οφειλόταν σε αλκοολική νόσο του ήπατος (ΑΝΗ), στο 30,6% σε ιογενή ηπατοπάθεια και 12,2% σε μη αλκοολική νόσο του ήπατος (ΜΑΛΝΗ). Το 47,9% των ασθενών απεβίωσε. Η μέση βαθμολογία της κλίμακας SOFA ήταν 4,93(±2,73) και το 26,4% των ασθενών είχε επίπεδο συνείδησης GCS11-13. Το 40,8% των ασθενών είχε μέτρια ασκιτική συλλογή και το 59,2% μεγάλο / ανθεκτικό ασκίτη. Το 63,8% των ασθενών βρισκόταν στο στάδιο C σύμφωνα με την κλίμακα Child-Pugh. Οι ασθενείς είχαν αυξημένα επίπεδα των ηπατικών ενζύμων SGOT, SGPT, LDH, γ-GT, καθώς και της ολικής και άμεσης χολερυθρινής. Επίσης, οι ασθενείς είχαν μειωμένα επίπεδα αλβουμίνης, παρουσίασαν αύξηση του χρόνου προθρομβίνης, του χρόνου μερικής θρομβοπλαστίνης και αυξημένα επίπεδα D-dimer. Οι ασθενείς με κίρρωση του ήπατος είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα αλβουμίνης στο ασκιτικό υγρό (p=0,003) και των επιπέδων D-dimer στον ορό του αίματος (p=0,005) σε σχέση με τους ασθενείς χωρίς κίρρωση του ήπατος. Η αναλογία ανδρών/γυναικών ήταν σημαντικά υψηλότερη στους ασθενείς με ΑΝΗ σε σχέση με τους ασθενείς με ασκίτη ιογενής αιτιολογίας ή ΜΑΛΝΗ (p=0,017). Δεν βρέθηκε να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά στα επίπεδα των πρωτεϊνών και ενζύμων μεταξύ των ασθενών με διαφορετική αιτία ασκιτικής συλλογής, με εξαίρεση το LDH (p=0,046) και τη φεριττίνη (p=0,040).
Συμπεράσματα: Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι ασθενείς με ασκιτική συλλογή και ηπατική νόσο χαρακτηρίζονται από ηπατική δυσλειτουργία. Τα επίπεδα των ενζύμων και πρωτεϊνών είναι παρόμοια ανάλογα με την υφιστάμενη νόσο, με εξαίρεση το LDH και τη φεριττίνη.
Λέξεις-κλειδιά:
Ασκίτης, Ένζυμα, Ηπατική λειτουργία, Πρωτεΐνες.
