Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μινέρβα-Μελπομένη Μαλλιώρη, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Αθανάσιος Δουζένης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ηλίας Τζαβέλλας, Επίκουρος Καθηγητής, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση στατιστικών στοιχείων, για 550 συλληφθέντες που προσήλθαν για πραγματογνωμοσύνη, κατ’ εντολή του Δικαστηρίου, σε έναν μόνο πραγματογνώμονα, κατά τη δεκαετία 2007–2017, προκειμένου να διαπιστωθεί αν είναι «τοξικομανείς» ή όχι. Η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων αυτών, έχει ως στόχο να αναδείξει το προφίλ του συλληφθέντα, δηλαδή κάποια κοινά χαρακτηριστικά στα άτομα αυτά, καθώς και τυχόν διαφοροποιήσεις λόγω της οικονομικής κρίσης, σε σχέση με μεταβλητές όπως η κύρια ουσία χρήσης και σύλληψης, η ενδοφλέβια χρήση και η συμμετοχή σε πρόγραμμα απεξάρτησης-υποκατάστασης.
Από την έρευνα προέκυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του δείγματος, είναι Έλληνες άντρες, μέσης ηλικίας περίπου στα 35 έτη, απόφοιτοι Λυκείου, άγαμοι και οι περισσότεροι εργαζόμενοι. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών, είχε στην κατοχή του κατά τη σύλληψη, χασίς κι ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά τα υπναγωγά δισκία και η ηρωίνη. Η πλειοψηφία αυτών, είχε ξανασυλληφθεί στο παρελθόν για ναρκωτικά, ενώ για το μεγαλύτερο ποσοστό, ήταν η πρώτη τους πραγματογνωμοσύνη. Σημαντικό, προκύπτει και το ποσοστό όσων είχαν συλληφθεί στο παρελθόν για κλοπή, αλλά και όσων δεν έχουν στο μητρώο τους κάποια φυλάκιση. Όσον αφορά στη χρήση ναρκωτικών ουσιών, το μεγαλύτερο ποσοστό των συλληφθέντων που εξετάστηκαν, επιλέγει ως κύρια ουσίας χρήσης την ηρωίνη. Σημαντικά μεγάλο, είναι και το ποσοστό όσων κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών, αλλά και όσων έχουν κάνει έστω και μία προσπάθεια απεξάρτησης συμμετέχοντας σε κάποιο πρόγραμμα απεξάρτησης ή υποκατάστασης. Όσον αφορά το ψυχιατρικό τους ιστορικό, προκύπτει, ότι ένα σημαντικό ποσοστό έχει κάνει τουλάχιστον μία απόπειρα αυτοκτονίας κι έχει παρουσιάσει ψυχωσικά συμπτώματα. Ωστόσο, η πλειονότητα του δείγματος δεν έχει στο ιστορικό της κάποια ψυχιατρική νοσηλεία. Μεγάλο είναι και το ποσοστό αυτών που παρουσιάζουν γνωστικά ελλείμματα. Όσον αφορά το ιατρικό τους ιστορικό, σημαντικό είναι το ποσοστό αυτών που πάσχει από μία ασθένεια ή νόσο, με την ηπατίτιδα C να υπερτερεί και την επιληψία να ακολουθεί. Προκύπτει επίσης ότι μεγάλο ποσοστό του δείγματος, έχει εμπλακεί τουλάχιστον μία φορά σε τροχαίο ατύχημα, υπό την επήρεια ή σε στέρηση ναρκωτικών ουσιών. Σχετικά με το τελικό πόρισμα του πραγματογνώμονα, προκύπτει ότι το 83,5% των συλληφθέντων κρίθηκαν ως «τοξικομανείς».
Όσον αφορά στις συσχετίσεις, αναδείχθηκε συσχέτιση της κύριας ουσίας χρήσης με τις περισσότερες από τις μεταβλητές που μελετήθηκαν. Επίσης, η αποκλειστική χρήση ηρωίνης συσχετίζεσαι θετικά με τη συμμετοχή σε πρόγραμμα και το πόρισμα. Η αποκλειστική χρήση χασίς συσχετίζεσαι αρνητικά με την καταγωγή, την ενδοφλέβια χρήση, τις απόπειρες αυτοκτονίας, το ιατρικό ιστορικό, τα ατυχήματα υπό την επήρεια/σε στέρηση, τα ψυχωσικά συμπτώματα, τα γνωστικά ελλείμματα και το πόρισμα. Η αποκλειστική χρήση κοκαΐνης συσχετίζεσαι αρνητικά με την ενδοφλέβια χρήση και το πόρισμα, ενώ η ενδοφλέβια χρήση, συσχετίζεσαι με την ηπατίτιδα C, την επιληψία και την ηπατίτιδα Β. Επιπλέον, προκύπτει ότι οι άντρες έχουν την τάση να χρησιμοποιούν παράλληλα περισσότερες ναρκωτικές ουσίες σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ οι γυναίκες υπερτερούν στις απόπειρες αυτοκτονίας. Με κριτήριο την οικονομική κρίση, διαπιστώνεται ότι η μέση συμμετοχή σε Προγράμματα απεξάρτησης-υποκατάστασης, στα έτη της κρίσης, σημείωσε πτώση 20,31%.
Λέξεις-κλειδιά:
Ναρκωτικά, Πραγματογνωμοσύνη, Σύλληψη, Ψυχιατρικό ιστορικό, Ιατρικό ιστορικό, Πόρισμα
