Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γεράσιμος Κολαΐτης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Τούντας, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Μαρίνα Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Η συσχέτιση κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων όπως η φτώχεια και η στέρηση με προβλήματα ψυχικής υγείας αποτελεί κεντρικό σημείο της βιβλιογραφίας των τελευταίων ετών. Ωστόσο υπάρχει ένα σημαντικό κενό στη διερεύνηση της σχέσης των συγκεκριμένων φαινομένων και των συνεπακόλουθων ψυχολογικών προβλημάτων σε εφηβικούς πληθυσμούς. Η παρούσα μελέτη, αποτελεί μια προσπάθεια ανάδειξης αυτής της σχέσης ανάμεσα στην οικονομική κρίση και στα συναισθηματικά/συμπεριφορικά προβλήματα των εφήβων στην Ελλάδα. Συνολικά 1581 μαθητές γυμνασίων, 737 αγόρια και 844 κορίτσια, μέσης ηλικίας 13,1 ετών, εντός και εκτός Αττικής έλαβαν μέρος στην έρευνα. Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: (α) ένα ερωτηματολόγιο κοινωνικο-δημογραφικών στοιχείων και οικονομικών παραμέτρων και (β) το Ερωτηματολόγιο Δυνατοτήτων και Δυσκολιών (SDQ). Πρόκειται για το ελληνικό δείγμα που συνελέγη στα πλαίσια της μελέτης Eurasian Child Mental Health Study (EACMHS), μιας διαπολιτισμικής διακρατικής μελέτης εφήβων με συμμετοχή 10 Ασιατικών και 7 Ευρωπαϊκών χωρών. Οι πολυπαραγοντικές αναλύσεις έδειξαν ότι η απαισιοδοξία για το μέλλον (β= -1,38, SE=0,10, p<0,001), η ύπαρξη έστω ενός άνεργου κηδεμόνα (β=0,29, SE=0,12, p=0,018) και οι περιορισμένοι οικονομικοί πόροι ως προς τις ασχολίες με φίλους (β=-0,13, SE=0,04, p=0,003) φαίνεται να έχουν επίδραση στις συναισθηματικές δυσκολίες των εφήβων. Επιπροσθέτως, διαπιστώθηκε πως η ηλικία σχετίζεται με τα συναισθηματικά προβλήματα των εφήβων (p<0,001) με τους μεγαλύτερους εφήβους να παρουσιάζουν περισσότερες συναισθηματικές δυσκολίες σε σχέση με τους μικρότερους. Τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ψυχική επιβάρυνση των εφήβων ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης των τελευταίων ετών, και συζητούνται με βάση την περιορισμένη μέχρι σήμερα βιβλιογραφία υπό το πρίσμα της θεωρητικής συμβολής και της πρακτικής εφαρμογής τους.
Λέξεις-κλειδιά:
Οικονομικές δυσκολίες, Συνομήλικοι, Παιδιά, Έφηβοι, Συναισθηματικά προβλήματα