Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Χρόνη Ελισάβετ, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Πατρών, Επιβλέπουσα
Ζαμπέλης Θωμάς, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, ΕΚΠΑ
Στεφανής Λεωνίδας, Καθηγητής, Τμήμα Ιατρικής, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Είναι γενικά παραδεκτό ότι τα F - wave με το μικρότερο λανθάνοντα χρόνο παράγονται από τους μεγάλους σε διάμετρο νευρώνες που άγουν τα ερεθίσματα με τη μεγαλύτερη ταχύτητα, ενώ τα F - wave με το μεγαλύτερο λανθάνοντα χρόνο παράγονται από τους βραδείας μετάδοσης μικρούς νευρώνες. Αυτή η άποψη αμφισβητήθηκε από κάποιους ερευνητές, οι οποίοι πρότειναν ότι η διαφορά μεταξύ των λανθανόντων χρόνων (F-χρονοδιασπορά), θα μπορούσε να εξηγηθεί επαρκώς με την καθυστέρηση που υπάρχει κατά μήκος των περιφερικών νευρικών κλάδων και η οποία είναι ανάλογη με την απόσταση κάθε κινητικής μονάδας από το ηλεκτρόδιο καταγραφής. Για να ξεκαθαρίσουμε αυτό το ζήτημα, καταγράψαμε τα F – wave από μία απομακρυσμένη και μία εγγύς περιοχή του ίδιου νεύρου. Η κλασσική θεώρηση θα επιβεβαιωνόταν εάν η F - χρονοδιασπορά είναι χαμηλότερη στον εγγύς ερεθισμό, όπου υπολογίζεται η αγωγιμότητα σε μικρότερες αποστάσεις.
Δέκα υγιή άτομα (5 άνδρες και 5 γυναίκες, ηλικίας 27,6 ± 4,1) προσφέρθηκαν εθελοντικά να συμμετέχουν στη μελέτη. Σαράντα διαδοχικά ερεθίσματα εφαρμόσθηκαν στο ωλένιο νεύρο στον καρπό και τον αγκώνα και στο περονιαίο στην ποδοκνημική και κάτωθεν της κεφαλής της περόνης. Οι ελάχιστοι λανθάνοντες χρόνοι (Flatmin) και οι μέγιστοι (Flatmax) καθώς και οι αντίστοιχες ταχύτητες αγωγιμότητας των F - wave (FCVs) υπολογίστηκαν από τον τύπο: FCVx= (2*Distance/ Flatmin - Mlat - 1) *[(Flatmin - 1)/(Flatx - 1)], όπου x = κάθε κύμα F.
Αποτελέσματα: Για το ωλένιο νεύρο η χρονοδιασπορά F, δηλαδή η Flatmax - Flatmin, ήταν σημαντικά μικρότερη στον αγκώνα (μέση τιμή ± σταθερή απόκλιση = 2,5 ± 0,7) σε αντίθεση με τον καρπό (3,8 ± 1,0 ζεύγος t-test, p = 0,003). Ομοίως για το περονιαίο, η χρονική διασπορά F ήταν μικρότερη στην κεφαλή της περόνης (3,7 ± 1,7) έναντι της ποδοκνημικής (5,2 ± 2,0, p = 0,003). Το εύρος των FCV ήταν σχετικά μικρότερο κατά μήκος του τμήματος αγκώνας - σπονδυλική στήλη (ΣΣ) (7,3 ± 2,5, όρια ομάδας των FCV: 56 - 76 m/s) έναντι του τμήματος καρπός - ΣΣ (9,1 ± 2,7, p = 0,06, 54 - 72 m/s). Ομοίως μικρότερη ήταν κατά μήκος του τμήματος κεφαλή περόνης - ΣΣ (4.3 ± 1.9, 40 - 52 m/s) έναντι του τμήματος ποδοκνημική - ΣΣ (5.3 ± 2.2, p = 0.05, 38 – 50 m/s).
Τα ευρήματά μας έδειξαν ότι η τιμή της F - χρονoδιασποράς εξαρτάται από τη θέση διέγερσης, που είναι χαμηλότερη στην κεντρική διέγερση. Είναι ένα αξιόπιστο μέτρο των ιδιοτήτων αγωγιμότητας των κινητικών νευρώνων. Επιπλέον, οι ταχύτητες αγωγής των F – wave, όπως συμβαίνει και στις μετρήσεις των απαντήσεων Μ, ήταν μεγαλύτερες κατά μήκος των κεντρικών τμημάτων.
Λέξεις-κλειδιά:
F-χρονοδιασπορά, Ωλένιο νεύρο, Περονιαίο νεύρο, Λανθάνων χρόνος, Ερεθισμός
