Μονάδα:
Κατεύθυνση Αρχαία Ελληνική ΦιλολογίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-11-27
Συγγραφέας:
Κοσμάς Αντώνιος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βασίλειος Λεντάκης - Αναπληρωτής Καθηγητής - Τμήμα Φιλολογίας - Ε.Κ.Π.Α.
Δημήτριος Καραδήμας - Αναπληρωτής Καθηγητής - Τμήμα Φιλολογίας - Ε.Κ.Π.Α.
Βασίλειος Βερτουδάκης - Επίκουρος Καθηγητής - Τμήμα Φιλολογίας - Ε.Κ.Π.Α.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η στάση του Πλάτωνα απέναντι στην αθηναϊκή δημοκρατία
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η στάση του Πλάτωνα απέναντι στην αθηναϊκή δημοκρατία
Περίληψη:
Η αθηναϊκή δημοκρατία θεωρείται ως η πρώτη, η πλέον εξέχουσα και ίσως η πλέον ριζοσπαστική μορφή δημοκρατίας στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Πλάτων, πάλι, είναι ο πρώτος στοχαστής που κατέγραψε μια αναλυτική και θεωρητικά επεξεργασμένη κριτική προς αυτήν, και ακόμα ο επιφανέστερος και κατά πολλούς ο οξυδερκέστερος επικριτής της έως σήμερα. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η μελέτη της κριτικής αυτής παραμένει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.
Με άξονα τη μελέτη εννέα πλατωνικών έργων αλλά και αναφορές στο ευρύτερο πλατωνικό corpus εξετάζουμε τη στάση του Πλάτωνα προς το αθηναϊκό πολίτευμα στις ποικίλες όψεις της. Παρακολουθώντας την στην εξελικτική της πορεία, την διακρίνουμε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη –και υπό την σωκρατική επίδραση- ο φιλόσοφος παρουσιάζει μια εποικοδομητική προς αυτήν κριτική, αποδεχόμενος τους θεσμούς της αλλά και αμφισβητώντας έντονα κάποια σημαντικά στοιχεία της ιδεολογίας της. Στο τέλος της φάσης αυτής ο φιλόσοφος υποδηλώνει τη δική του αποστασιοποίηση από το σωκρατικό εγχείρημα (πολιτική εξυγίανση δια της ηθικής αναμόρφωσης, ηθική αναμόρφωση δια του βασανιστικού ελέγχου των πολιτών) και από τη σωκρατική θεώρηση των πολιτικών πραγμάτων.
Στην δεύτερη φάση, εκφράζοντας αυθεντικά την δική του σκέψη και έχοντας διαμορφώσει την δική του ταυτότητα ως στοχαστής, απορρίπτει εντελώς και απερίφραστα το αθηναϊκό πολίτευμα. Η δυσθυμία και η φειδώ με την οποία ενσωματώνει κάποια δημοκρατικά στοιχεία στα δικά του φιλοσοφικά πολιτεύματα είναι ενδεικτική της στάσης αυτής.
Διερευνώντας τους παράγοντες διαμόρφωσης της πλατωνικής εναντίωσης στην αθηναϊκή δημοκρατία, υποστηρίζουμε ότι αυτή δεν προκύπτει από ταξική ή πολιτική μεροληψία, αν και το στοιχείο αυτό περιστασιακά παρεισφρέει. Όπως δείχνουμε, πρόκειται για μια κριτική φιλοσόφου και όχι ενός δεσμευμένου από προκαταλήψεις και εμπάθεια παρατηρητή. Τέλος, διαπιστώνουμε ότι πίσω από τις ποικίλες εκφάνσεις και φαινομενικές διακυμάνσεις της πλατωνικής στάσης υποκρύπτεται μία -εν πολλοίς- σταθερή γνώμη του φιλοσόφου για το αθηναϊκό πολίτευμα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Πλάτων, Σωκράτης, αθηναϊκή δημοκρατία, πολιτική φιλοσοφία,
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
121
