Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Πέτρος Δρακάκης, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Αικατερίνη Ντόμαλη Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Δέσποινα Μαυρογιάννη, ΕΔΙΠ, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή-Σκοπός
Η υστεροσκόπηση είναι η επέμβαση κατά την οποία γίνεται επισκόπηση και χειρουργική παρέμβαση στην ενδομητρική κοιλότητα με πρόσβαση δια της τραχηλικής οδού. Η ενδοσκόπηση τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε ένα απαραίτητο διαγνωστικό και θεραπευτικό εργαλείο, πέρα από τη γυναικολογία και σε ένα πλήθος από άλλες ιατρικές ειδικότητες όπως η γαστρεντερολογία, η πνευμονολογία η χειρουργική του παχέος εντέρου και η ουρολογία. Χάρις στην τεχνολογική πρόοδο σε ότι αφορά τον εξοπλισμό των ενδοσκοπίων με τα καινούργια μικρής διαμέτρου ενδοσκόπια, τις μικρές κάμερες και τις LED οθόνες προβολής, υπάρχει μια μετατόπιση των επεμβάσεων αυτών από το χώρο του χειρουργείου σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου. Τα τεχνολογικά άλματα που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας έχουν σαν αποτέλεσμα να εφαρμόζονται καινοτόμες ιδέες και να ανοίγουν νέοι δρόμοι στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών με χαμηλό κόστος. Πλέον βρισκόμαστε στην εποχή των Smartphones, συσκευές οι οποίες μπορεί να λειτουργήσουν ταυτόχρονα ως ηλεκτρονικός υπολογιστής, φωτογραφική μηχανή, τηλέφωνο και γενικά ως κέντρο διασκέδασης και εργασίας. Η παγκόσμια προσβασιμότητα και διαθεσιμότητα των smartphones με 2,3 δισεκατομμύρια το 2017 κάνει τη συγκεκριμένη τεχνολογία εφαρμόσιμη και πολλά υποσχόμενη στο πεδίο της ιατρικής.
Η Μονάδα Ενδοσκοπικής Χειρουργικής της κλινικής μας ανέπτυξε ένα πρωτοποριακό σύστημα φορητής υστεροσκόπησης με τη χρήση κινητού smartphone, ενός ειδικά σχεδιασμένου προσαρμογέα και μιας φορητής πηγής ψυχρού φωτός. Το κινητό τηλέφωνο μετατρέπεται με τον τρόπο αυτό σε ένα πλήρες σύστημα προβολής και καταγραφής, μέσω της κάμερας υψηλής ευκρίνειας που διαθέτει, ενώ το συνολικό setup χαρακτηρίζεται από έλλειψη καλωδίων σύνδεσης και φορητότητα.
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνηθεί αν το νέο setup μπορεί να εφαρμοστεί κλινικά για τη διενέργεια διαγνωστικής υστεροσκόπησης σε γυναίκες με παθολογία του ενδομητρίου. Επιπλέον γίνεται μια σύγκριση ανάμεσα στα δυο setup σε ό,τι αφορά την κλινική εφαρμογή ώστε να φανεί αν η νέα μέθοδος είναι εξίσου αποτελεσματική με την κλασική για τη διάγνωση ενδομητρικών παθήσεων.
Υλικά και Μέθοδος
Πρόκειται για μια προοπτική συγκριτική μελέτη 40 ασθενών με την ένδειξη για διαγνωστική υστεροσκόπηση η οποία έλαβε χώρα σε ένα τεταρτοβάθμιο νοσκοκομείο. Οι ασθενείς μετά από ενυπόγραφη συναίνεση υποβλήθηκαν σε διαγνωστική υστεροσκόπηση τόσο με το φορητό όσο και με το κλασσικό υστεροσκόπιο και έγινε καταγραφή την βίντεο αλλά και των διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών δεδομένων. Συγκεκριμένα κατεγράφη ο συνολικός χειρουργικός χρόνος και με τις δυο μεθόδους και έγινε σύγκριση, όπως και ο διεγχειρητικός πόνος που βίωσαν οι ασθενείς με κλίμακα 1-10 (Visual Analogue Scale, VAS score) με την κάθε μέθοδο. Επιπλέον δυο ανεξάρτητοι αξιολογητές εκτίμησαν τα βίντεο από τις επεμβάσεις και βαθμολόγησαν την ποιότητα της ανάλυσης, των χρωμάτων, τη φωτεινότητα αλλά και την ποιότητα της εικόνας γενικά με Likert scale 1-5 (1=κακή ποιότητα, 5= πολύ καλή). Οι μέσοι όροι από τις βαθμολογίες συγκρίθηκαν μεταξύ τους. Τέλος, ο κάθε ειδικός έκρινε αν η ποιότητα του κάθε βίντεο μπορούσε να οδηγήσει σε ασφαλή διάγνωση ή όχι, χωρίς να γνωρίζει από ποιο setup ήταν η κάθε εικόνα αλλά ούτε και την προεγχειρητική διάγνωση.
Αποτελέσματα
Κατά τη διενέργεια της μελέτης 40 ασθενείς υποβλήθηκαν σε διαγνωστική υστεροσκόπηση, τόσο με το φορητό όσο και με το κλασικό υστεορσκόπιο και όλες οι επεμβάσεις ολοκληρώθηκαν με επιτυχία. Ο μέσος χρόνος διενέργειας της υστεροσκόπησης δε διέφερε στις δυο ομάδες ασθενών (200.75sec vs 201.5sec, p=0,80). Παρόμοια, ο πόνος που βίωσαν οι ασθενείς δεν είχε διαφορά ανεξάρτητα αν η υστεροσκόπηση διενεργήθηκε με το φορητό ή με το κλασικό υστεροσκόπιο (2.78/10 vs 2.7/10, p=0.60). Οι ανεξάρτητοι κριτές που αξιολόγησαν τα βίντεο από τις επεμβάσεις έκριναν πως η ανάλυση της εικόνας (4.06 vs 3.38, p<0.001), η φωτεινότητα (4.54 vs 3.24, p<0.001) και η ποιότητα χρωμάτων (4.13 vs 3.35, p<0.001) ήταν στατιστικά σημαντικά καλύτερα στο κλασικό σε σχέση με το φορητό υστεροσκόπιο. Σο ό,τι αφορά την ποιότητα της εικόνας γενικά αυτή δε φάνηκε να έχει σημαντική διαφορά στις δυο μεθόδους (3.93 vs 3.7, p=0.052). Τελικά οι κριτές μπορούσαν να βγάλουν ασφαλή διάγνωση από τα βίντεο που προέρχονταν από το κλασικό υστεροσκόπιο στο 100% των περιπτώσεων, ενώ από τα βίντεο του φορητού υστεροσκοπίου στο 95% των περιπτώσεων.
Συμπεράσματα
Η παρούσα μελέτη έδειξε πως το φορητό υστεροσκόπιο μπορεί να αποτελέσει ένα αξιόπιστο εναλλακτικό εργαλείο για τη διάγνωση ενδομητρικών παθήσεων. Η υψηλής ποιότητας εικόνας που παρέχει σε συνδυασμό με τη φορητότητα, την ασύρματη συνδεσιμότητα και τις μεγάλες δυνατότητες χειρισμού δεδομένων που χαρακτηρίζει την τεχνολογία των smartphone, μπορεί να συμβάλουν στη διάδοση της υστεροσκόπησης ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα μέρη του κόσμου.
Λέξεις-κλειδιά:
Φορητό υστεροσκόπιο, Γυναικολογία, Γονιμότητα, Πολύποδες, Ινομυώματα
