Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΔΑΛΛΑΣ
Επίκουρος Καθηγητής Tομέα Φαρμακευτικής Τεχνολογίας
Τμήμα Φαρμακευτικής
Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η μορφοποίηση και βελτιστοποίηση μικρογαλακτώματος ρεσβερατρόλης για χορήγηση από το δέρμα, με στόχο την αύξηση της διαδερμικής διαπερατότητας και της αντιφλεγμονώδους δράσης της, και η In Vitro και In Vivo αξιολόγησή του. H αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε με In Vitro συγκριτική μελέτη διαδερμικής διαπερατότητας και In Vivo συγκριτική μελέτη προληπτικής και θεραπευτικής αποτελεσματικότητας σε μοντέλο φλεγμονής επαγόμενης από UV ακτινοβολία.
H UV ακτινοβολία προάγει την παραγωγή ενεργών μορφών οξυγόνου στο δέρμα, με άμεσες και χρόνιες επιπτώσεις, που συνδέονται με τη φλεγμονή. Η ρεσβερατρόλη είναι μία πολυφαινόλη φυτικής προέλευσης με καλά μελετημένες αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. που εμφανίζει δυσκολίες στην μορφοποίηση λόγω χαμηλής διαλυτότητας στο νερό και ταχείας οξείδωσης από το ηλιακό φως. Εμφανίζει χαμηλή per os βιοδιαθεσιμότητα λόγω εκτεταμένου μεταβολισμού πρώτης διόδου και μικρού χρόνου ημιζωής της. Η μορφοποίηση της σε σκεύασμα τοπικής χορήγησης αυξάνει την βιοδιαθεσιμότητά της.
Τα μικρογαλακτώματα διαθέτουν φυσικοχημικά χαρακτηριστικά που ευνοούν την ενσωμάτωση δυσδιάλυτων μορίων και την αύξηση της διαδερμικής διαπερατότητας τους. Η ενσωμάτωση της ρεσβερατρόλης σε από του δέρματος χορηγούμενα μικρογαλακτώματα φαίνεται να βελτιώνει την απόδοση κατά τη χορήγηση.
Η λιπαρή φάση των μικρογαλακτωμάτων ρεσβερατρόλης επιλέχθηκε με τη βοήθεια του λογισμικού Formulating for Efficacy® και αποτελείται από Transcutol®: Labrasol (24:76). Η αναλογία των συστατικών του βέλτιστου μικρογαλακτώματος ‘Έλαιο : Σύστημα επιφανειοδραστικών : Νερό (26: 7: 67), προέκυψε ύστερα από βελτιστοποίηση με την χρήση των τεχνικών του Πειραματικού Σχεδιασμού. Η βέλτιστη συνταγή περιείχε 1,9% ρεσβερατρόλη και εμφάνισε μέγιστη αθροιστική διαπέραση ρεσβερατρόλης στις 24 ώρες, μέγιστη ποσοστιαία αθροιστική διαπέραση, ως προς την εφαρμοζόμενη δόση και ικανοποιητική φυσικοχημική σταθερότητα σε βάθος 2 μηνών. Η αυξημένη απόδοση του δραστικού συστατικού, σε σχέση με συνταγές με μεγαλύτερο ποσοστό ρεσβερατρόλης, φαίνεται να οφείλεται στην μεταβολή του τύπου κατά Winsor του μικρογαλακτώματος από Ι (ο/w) σε ΙΙΙ (Bicontinuous Structures) με την αύξηση της θερμοκρασίας άνω των 25oC . Η τεχνητή μεμβράνη StratM® χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία στην προκαταρκτική μελέτη διαπερατότητας των μικρογαλακτωμάτων.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε In Vitro συγκριτική μελέτη διαπέρασης μεταξύ του βελτιστοποιημένου μικρογαλακτώματος ρεσβερατρόλης 1,9%, βελτιστοποιημένης κρέμας ρεσβερατρόλης 6% και πηκτώματος ρεσβερατρόλης 5%, με τη χρήση τεχνητής μεμβράνης StratM® και ανθρώπινης κεράτινης στοιβάδας. Η τεχνητή μεμβράνη StratM® κρίθηκε ακατάλληλη για την σύγκριση μικρογαλακτωμάτων με άλλες μορφές καθώς εμφάνισε, για το μικρογαλάκτωμα ρεσβερατρόλης 1,9%, 1000 φορές μεγαλύτερες τιμές αθροιστικής διαπέρασης σε σχέση με την κεράτινη στοιβάδα. Η μελέτη αθροιστικής κατακράτησης με τη χρήση ανθρώπινης κεράτινης στοιβάδας έδειξε 2,5 φορές μεγαλύτερς τιμές για το μικρογαλάκτωμα ρεσβερατρόλης 1,9% σε σχέση με την κρέμα 6% και το πήκτωμα 5%. Το αποτέλεσμα αυτό αποδίδεται στο συνδυασμό αλλαγής τύπου μικρογαλακτώματος κατά την αύξηση της θερμοκρασίας και στη χρήση του χημικού ενισχυτή διαδερμικής διαπερατότητας Transcutol®, που έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνει την κατακράτηση της ρεσβερατρόλης από την κεράτινη στοιβάδα.
Στην In Vivo συγκριτική μελέτη αντιφλεγμονώδους δράσης, προκλήθηκε φλεγμονή με UV ακτινοβολία σε άτριχους μύες τύπου SKH-1. Για την αξιολόγηση της προληπτικής και θεραπευτικής δράσης των σκευασμάτων μετρήθηκαν η άδηλη απώλεια νερού, η ενυδάτωση, η ερυθρότητα, το πάχος του δέρματος, το σμήγμα, η μελανίνη και το pH. Παράλληλα χρησιμοποιήθηκε κάμερα τρισδιάστατης απεικόνισης Antera 3D Miravex® για την εκτίμηση των επιπέδων αιμοσφαιρίνης και τραχύτητας του δέρματος. Φωτοτεκμηρίωση και ιστοπαθολογική εξέταση επιβεβαίωσαν τα παραπάνω ευρήματα, σύμφωνα με τα οποία το μικρογαλάκτωμα ρεσβερατρόλης 1,9% εμφάνισε αποτελεσματική προληπτική και θεραπευτική δράση στην φλεγμονή επαγόμενη από UV ακτινοβολία. Η συσχέτιση των μελετών In Vivo και In Vitro επιβεβαιώνει την αξία της In Vitro μελέτης στην πρόβλεψη των αποτελεσμάτων των In Vivo μελετών.
Λέξεις-κλειδιά:
Ρεσβερατρόλη, Μικρογαλάκτωμα, Διαδερμική Διαπερατότητα, Αντιφλεγμονώδης Δράση, Φλεγμονή του δέρματος επαγώμενη απο υπεριώδη ακτινοβολία, Μύες
