Μονάδα:
Τμήμα Ιστορίας και ΑρχαιολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-09-27
Συγγραφέας:
Λουλακούδης Κυριάκος
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Κατάκης Στυλιανός, Αναπληρωτής Καθηγητής Ρωμαϊκής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κανελλόπουλος Χρύσανθος, Αναπληρωτής Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πετρίδης Πλάτων, Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Λώλος Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Δημάκης Νικόλαος, Επίκουρος Καθηγητής, Κλασικής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ζάχος Γεώργιος, Ερευνητή Β΄ βαθμίδος, Κέντρου Ερεύνης της Αρχαιότητος, Ακαδημία Αθηνών
Αντωνιάδης Βύρων, Εντεταλμένος Ερευνητής Γ΄ βαθμίδος, Τομέας Ελληνικής Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι αγροτικές εγκαταστάσεις και η οικονομία στη νότια και δυτική Ελλάδα από την ύστερη ελληνιστική μέχρι την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Οι αγροτικές εγκαταστάσεις και η οικονομία στη νότια και δυτική Ελλάδα από την ύστερη ελληνιστική μέχρι την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο
Περίληψη:
Στην παρούσα διατριβή εξετάζονται οι αγροτικές εγκαταστάσεις της ρωμαϊκής και ύστερης ρωμαϊκής περιόδου της νότιας και δυτικής Ελλάδας, όπως αυτές εξελίσσονται από το 146 π.Χ. και την εδραίωση της ρωμαϊκής κυριαρχίας έως και την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο, καθώς και η μετάβαση από το προϋπάρχoν παραγωγικό μοντέλο των ύστερων ελληνιστικών χρόνων. Η μελέτη επικεντρώθηκε στα αρχαιολογικά τεκμήρια που μαρτυρούν οικονομική δραστηριότητα, καθώς εξετάστηκαν πρωτίστως τα αγροτικά εργαστήρια, τα μέσα παραγωγής και οι αποθηκευτικοί χώροι αγροτικών προϊόντων. Ειδικότερα εξετάστηκαν τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, σε συνδυασμό με τις γραμματειακές πήγες και επιγραφικές μαρτυρίες, που μαρτυρούν την ύπαρξη των αγροτικών δραστηριοτήτων της ελαιοπαραγωγής, της οινοπαραγωγής, της επεξεργασίας σιτηρών, της μελισσοκομίας καθώς και της εκμετάλλευσης του ψαριού στο πλαίσιο των οικονομικών δραστηριοτήτων των ρωμαϊκών και υστερορωμαϊκών αγροικιών. Συμπληρωματικά εξετάστηκε η βιοτεχνική παραγωγή στις αγροικίες, καθώς και οι λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές των αγροικιών που εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο οικονομικών δραστηριοτήτων και σχετίζονται με την αγροτική δραστηριότητα.
Συγκεντρώθηκε και μελετήθηκε για πρώτη φορά συνθετικά, το σύνολο των αγροτικών εγκαταστάσεων, εντός των οποίων εντοπίστηκαν αρχαιολογικά κατάλοιπα που μαρτυρούν την ύπαρξη οικονομικής δραστηριότητας και ειδικότερα αγροτικής παραγωγής. Η συγκέντρωση και η μελέτη των διαθέσιμων, διάσπαρτων έως τώρα, αρχαιολογικών δεδομένων, συνετέλεσε στην ανασύνθεση της εικόνας του αγροτικού τοπίου και της οικονομίας της ύστερης ελληνιστικής, της ρωμαϊκής και της ύστερης ρωμαϊκής περιόδου στον ελλαδικό χώρο.
Η διατριβή είναι οργανωμένη σε τρείς τόμους. Στον πρώτο τόμο βρίσκεται το κείμενο της διατριβής. Στο δεύτερο τόμο βρίσκεται ο βασικός κατάλογος των θέσεων που μελετήθηκαν (Πίνακας Ι) καθώς και ο κατάλογος με τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε θέσης (Πίνακας ΙΙ), τα συγκεντρωτικά ποσοτικά διαγράμματα στα οποία συνοψίζονται τα ποσοτικά δεδομένα και οι χάρτες όπου σημειώνονται οι ακριβείς θέσεις των εγκαταστάσεων. Οι χάρτες δημιουργήθηκαν με τη χρήση του συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών QGIS 3.10 A Coruña. Στο τέλος του τόμου υπάρχουν δύο παραρτήματα, το ένα με τις θέσεις των αγροτικών συγκροτημάτων της Θεσσαλίας και το δεύτερο με τις βασικές θέσεις των αγροτικών συγκροτημάτων της κλασικής-ελληνιστικής περιόδου. Στον τρίτο τόμο βρίσκονται οι εικόνες και τα σχεδιαγράμματα της διατριβής.
Το κείμενο είναι διαρθρωμένο σε τέσσερις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα εξετάζονται τα εργαστήρια και τα μέσα παραγωγής που αφορούν τη γεωργική παραγωγή και πιο συγκεκριμένα την ελαιοπαραγωγή, την οινοπαραγωγή και την επεξεργασία των σιτηρών. Η δεύτερη ενότητα αφορά τη ζωική παραγωγή και ειδικότερα την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομική δραστηριότητα και την αλιεία-εκμετάλλευση του ψαριού στο πλαίσιο των αγροτικών συγκροτημάτων. Στην τρίτη ενότητα εξετάζονται οι αποθηκευτικοί χώροι των αγροτικών προϊόντων. Και στην τέταρτη και τελευταία ενότητα εξετάζονται οι λοιπές εγκαταστάσεις που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή και πιο συγκεκριμένα εξετάζονται οι πύργοι που έχουν μετασκευαστεί σε χώρους εργαστηρίων, η βιοτεχνική δραστηριότητα και η οικοτεχνία στο πλαίσιο των αγροικιών και τα συστήματα ύδρευσης των συγκροτημάτων που σχετίζονται με τις αγροτικές εγκαταστάσεις και την παραγωγή.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
αγροικίες, villae rusticae, αγροτική παραγωγή, ρωμαϊκή αρχαιότητα, ύστερη αρχαιότητα, ελαιοπαραγωγή, οινοπαραγωγή, ζωική παραγωγή, αγροτικές εγκαταστάσεις
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
986
Αριθμός σελίδων:
τόμος Ι 445 σελίδες, τόμος ΙΙ 254 σελίδες, τόμος ΙΙΙ 258 σελίδες
