Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ιωάννης Δαγκλής, Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Ελένη Χριστοπούλου-Μαυρομιχαλάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα, Αφυπηρετήσασα Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Δέσποινα Χατζηδημητρίου, Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Νεκτάριος Βλαχάκης, Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Μαρία Πετροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Φυσικής, ΕΚΠΑ
Αθανάσιος Παπαϊωάννου, Κύριος Ερευνητής, Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης, ΕΑΑ
Περίληψη:
Σωμάτια πολύ υψηλών ενεργειών που καταφθάνουν στη Γη από πηγές εκτός της ηλιόσφαιρας αποτελούν την κοσμική ακτινοβολία. Ένα από τα σημαντικότερα επεισόδια του Γεωδιαστημικού Περιβάλλοντος είναι οι μειώσεις Forbush της έντασης της κοσμικής ακτινοβολίας που είναι απότομες μειώσεις της, με διάρκεια από μερικές μέχρι δέκα ημέρες. Συνδέονται με αιφνίδιες μεταβολές συνθηκών του Διαστημικού Καιρού, που στη συνέχεια επηρεάζουν και τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Αντικείμενο της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν η μελέτη των χαρακτηριστικών των μειώσεων Forbush της έντασης της κοσμικής ακτινοβολίας που είτε ήταν συνδεδεμένες με μια αιφνίδια έναρξη μαγνητικής καταιγίδας (Sudden Storm Commencement – SSC), είτε οφείλονταν σε ταχέως κινούμενες ροές ηλιακού ανέμου και των αντίστοιχων ηλιακών και διαπλανητικών παραμέτρων και η διερεύνηση εμφάνισης προειδοποιητικών σημάτων, πριν από την έναρξή τους. Είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά εντοπίστηκαν προειδοποιήσεις και στην περίπτωση των μειώσεων Forbush που δεν συνδέονται με κρουστικά κύματα. Δεδομένα έντασης κοσμικής ακτινοβολίας, από το έτος 1969 ως το έτος 2019, αντλήθηκαν από την βάση FEID που περιλαμβάνει περίπου 7000 επεισόδια, σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα δεδομένα των ηλιακών και διαπλανητικών παραμέτρων όπως αυτά έχουν καταγραφεί από τους δορυφόρους. Δύο τεχνικές, η Global Survey Method και η Ring of Stations Method βοήθησαν αφ΄ενός στον προσδιορισμό των υπό μελέτη επεισοδίων και αφετέρου στην μελέτη της ύπαρξης ή όχι προειδοποιητικών σημάτων. Ένα μεγάλο ποσοστό των μειώσεων αυτών εμφανίζουν προειδοποιητικά σήματα, δηλαδή προ-αυξήσεις και/ή προ-μειώσεις της κοσμικής ακτινοβολίας, με το είδος των σημάτων αυτών να εξαρτάται από τις διαπλανητικές συνθήκες και όχι μόνο από την εμφάνιση ή όχι SSC πριν την έναρξη της εκάστοτε μείωσης.
Λέξεις-κλειδιά:
κοσμική ακτινοβολία, μετρητές νετρονίων, μειώσεις Forbush, προειδοποιητικά σήματα
