Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης και της ΤεχνολογίαςΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-02-26
Συγγραφέας:
Μπάρλας Γεώργιος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Αντώνιος Χατζημωυσής Καθηγητής Τμήμα Ι.Φ.Ε ΕΚΠΑ
Ψύλλος Στάθης Καθηγητής Τμήμα Ι.Φ.Ε ΕΚΠΑ
Πρελορέτζος Γιάννης Τμήμα Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Το ερώτημα της δημοκρατίας σε σχέση με τη θεωρία των παθών στο έργο του Σπινόζα
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Το ερώτημα της δημοκρατίας σε σχέση με τη θεωρία των παθών στο έργο του Σπινόζα
Περίληψη:
Στο βασικό του πολιτικό έργο, την «Θεολογικοπολιτική Πραγματεία», ο Σπινόζα θεμελιώνει και ορίζει την Δημοκρατία ως το πολίτευμα που εξασφαλίζει μέγιστα την ευτυχία και την ελευθερία του ανθρώπου, αρχές που μεταξύ άλλων, επιτρέπουν το ελεύθερο νοείν ως την αναγκαία προϋπόθεση απόκτησης γνώσης. Η δημοκρατία για τον Σπινόζα αποτελεί το μοναδικό οργανωμένο κοινωνικό-πολιτικό καθεστώς βάση του οποίου δύναται να θεμελιωθεί «στέρεη» Πολιτεία, θέτοντας την σε αντιδιαστολή με απολυταρχικά πολιτεύματα στα οποία ο συνεκτικός δεσμός του πολιτικού σώματος είναι ο «ασταθής» φόβος. Η δημοκρατία δηλαδή είναι το κανονιστικό θεμέλιο κάθε ευσταθούς κοινωνίας, ενώ η συνεργασία εντός της ο όρος ατομικής ενδυνάμωσης κάθε ανθρώπου.
Στην «Ηθική» θέτει τις οντολογικές και μεθοδολογικές προϋποθέσεις που βοηθούν στην κατανόηση της ανθρώπινης φύσης ως μια σύνθεση έλλογης δραστηριότητας και φαντασίας-συναισθημάτων. Με αυτόν τον τρόπο όμως ορίζει και τον μηχανισμό «κοινωνικότητας» του ανθρώπου που τον ωθεί στην συγκρότηση κοινοτήτων ως ορθολογικές και ταυτόχρονα παθολογικές γενέσεις. Στο οποίο ύστερο έργο του «πολιτική πραγματεία», μεταξύ άλλων, διαπιστώνει και περιγράφει την αναπόφευκτη ύπαρξη διαφωνιών, ενώ στοχάζεται πάνω στην δυνατότητα δόμησης μιας πολιτείας εντός της οποίας θα μπορεί να παραχθεί η συναίνεση, μέσω της επικοινωνίας και της διαχείρισης διαφορετικών γνωμών δια της κατανόησης των αιτιών τους.
Η εργασία, στηριζόμενη στο φιλοσοφικό σύστημα του Σπινόζα, θα εξετάσει την θεωρία του περί παθών, καθώς και την σύνδεση της με την πολιτική του φιλοσοφία. Ο στόχος είναι να εντοπιστεί τι θα πει «διαφωνία», ποια πάθη (passiones) προκύπτουν μέσα από αυτήν και πώς η κατανόηση και η διαχείριση τους μπορεί να βοηθήσει στην διαμόρφωση ενός δημοκρατικού διαλόγου, έστω στο επίπεδο της αλληλοκατανόησης των διαφωνούντων ατόμων• αν όχι σε αυτό της συμφωνίας ή της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων. Παράλληλα θα γίνει μελέτη των ενεργημάτων (actiones) που εντοπίζει ο ίδιος ως ευνοϊκά για την συγκρότηση ενός γόνιμου διαλόγου, ακόμη και αν αυτός οδηγείται στην διαφωνία. Ίσως η γνώση περί συναισθηματικών επηρειών (affectus), καθώς και η κατανόηση και διαχείριση των παθών που προκύπτουν μέσα από την διαφωνία, να μπορούν να αποτελέσουν το υπόβαθρο για την διαμόρφωση μιας δημοκρατικής πολιτείας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Φιλοσοφία- Ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Σπινόζα, Δημοκρατία, Πολιτική, Πάθη, Συναισθήματα, Συναισθηματικές επήρρειες, Ηθική, Διαφωνία
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
38
