Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δρ. Διακάκης Μιχάλης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Δρ. Λέκκας Ευθύμης, Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Δρ. Καρκάνη Άννα, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Όλες οι φυσικές καταστροφές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας και της καθημερινότητας των ανθρώπινων κοινωνιών. Από τους αρχαίους πολιτισμούς έως τις σύγχρονες πόλεις, η ανθρωπότητα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τη δύναμη της φύσης σε πολλές μορφές, όπως οι σεισμοί, οι τυφώνες, οι πυρκαγιές, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες. Κάθε μία από αυτές τις καταστροφές έχει αφήσει το δικό της αποτύπωμα, διαμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες αντιλαμβάνονται και αντιμετωπίζουν τους φυσικούς κινδύνους.
Ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από ποικιλία γεωγραφικών και κλιματικών συνθηκών, οι φυσικές καταστροφές είναι ένα συχνό φαινόμενο. Η Μεσόγειος αποτελεί μια από τις πλέον σεισμογενείς περιοχές του κόσμου, με τακτικούς σεισμούς που επηρεάζουν τις χώρες της περιοχής. Επιπλέον, οι πυρκαγιές και οι ξηρασίες είναι συχνές, ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω του ζεστού και ξηρού κλίματος.
Λόγω της γεωμορφολογίας της περιοχής, οι πλημμύρες μπορεί να προκαλούνται από βροχοπτώσεις, καταιγίδες και αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Οι ορεινές περιοχές και τα στενά πεδινά σημεία ενισχύουν τη ροή των υδάτων, προκαλώντας συχνά ξαφνικές πλημμύρες που πλήττουν αστικές και αγροτικές περιοχές.
Η κλιματική αλλαγή εντείνει αυτές τις προκλήσεις, με τις σφοδρές βροχοπτώσεις και τις καταιγίδες να γίνονται πιο συχνές και σοβαρές. Οι συνέπειες των πλημμυρών είναι καταστροφικές, επηρεάζοντας τις ανθρώπινες ζωές, την οικονομία, και το φυσικό περιβάλλον. Οι υποδομές καταστρέφονται, οι καλλιέργειες πλημμυρίζουν, και οι κοινότητες βρίσκονται αντιμέτωπες με την πρόκληση της ανοικοδόμησης και της προσαρμογής σε νέες κλιματικές συνθήκες.
Η ανάγκη για ολοκληρωμένες στρατηγικές πρόληψης και διαχείρισης των φυσικών καταστροφών στη Μεσόγειο είναι επιτακτική. Η συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής, η επένδυση σε σύγχρονα συστήματα προειδοποίησης και η προώθηση βιώσιμων πρακτικών ανάπτυξης είναι κρίσιμες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτουν οι φυσικές καταστροφές και ιδιαίτερα οι πλημμύρες. Η προστασία των ανθρώπινων ζωών, των υποδομών και του περιβάλλοντος πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για όλες τις χώρες της Μεσογείου, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα ασφαλές και βιώσιμο μέλλον.
Η παρούσα εργασία εξετάζει και αναλύει τις αλυσιδωτές καταστροφές που προκαλούνται από πλημμυρικά φαινόμενα στην περιοχή της Μεσογείου. Γίνεται αναφορά στα αίτια πρόκλησης αυτών των καταστροφών, στις επιπτώσεις τους και στα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισής τους. Τέλος, προτείνονται τρόποι ορθότερης πρόληψης αντιμετώπισης και διαχείρισης αυτών των καταστροφών.
Λέξεις-κλειδιά:
Αλυσιδωτές Καταστροφές, Πλημμύρες, Κλιματική Αλλαγή, Πρόληψη, Επιπτώσεις