Abstract:
Βασική παραδοχή της συγκεκριμένης εργασίας αποτελεί η θέση ότι η κάθε έκφραση του ανθρωπίνου υποκειμένου στον υλικό κόσμο εισφέρει διακριτά στην οικοδόμηση των νοημάτων. Για το φαινόμενο της δημιουργίας των σεισμών διερευνήθηκε σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, πώς ο προφορικός λόγος, οι χειρονομίες και οι ζωγραφιές τους μεταφέρουν διαφορετικές εννοιολογικές διαστάσεις. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε μία τάξη νηπιαγωγείου 21 παιδιών από τα οποία 14 ήταν νήπια και 7 προνήπια. Τα παιδιά υπεβλήθησαν σε ατομικές ημί-δομημένες συνεντεύξεις πριν και μετά από κατάλληλα σχεδιασμένη διδακτική παρέμβαση. Τα δεδομένα που παρουσιάζονται και αναλύονται εδώ προέρχονται αποκλειστικά από τη δοκιμασία μετά από τη διδασκαλία. Ως προς τα αποτελέσματα, κανένα από τα προνήπια δεν εννοιολογεί κάποια διάσταση του φαινομένου σύμφωνα με το επιστημονικά συμβατό, ενώ 7 από τα 14 νήπια εκφράζουν ορθά νοήματα με τη συνέργεια διαφόρων σημειωτικών συστημάτων. Συγκεκριμένα, 3 από αυτά συγκροτούν συλλογισμούς μέσω του προφορικού λόγου, οι οποίοι όμως συμπληρώνονται νοηματικά είτε από τη ζωγραφιά, είτε από τις χειρονομίες. Τα υπόλοιπα 4 παιδιά εννοιολογούν επαρκώς χρησιμοποιώντας αποκλειστικά χειρονομίες ή/και ζωγραφιές. Και στις επτά λοιπόν περιπτώσεις οι παραγόμενες συντακτικές δομές καταδεικνύουν αφενός την αδυναμία του προφορικού λόγου να εννοιολογήσει αποκλειστικά το φαινόμενο, και αφετέρου, τη δυναμική των λοιπών σημειωτικών συστημάτων στη διαδικασία παραγωγής νοήματος.
Keywords:
σημειωτικά συστήματα, πολυτροπική επικοινωνία, σωματική έκφραση, συλλογισμός παιδιών
