Περίληψη:
Σκοπός: H αρτηριακή πίεση (ΑΠ) εκτός ιατρείου αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για
την αξιολόγηση της αρτηριακής υπέρτασης και κατ’ επέκταση του καρδιαγγειακού
κινδύνου. Εν τούτοις, μόνο μικρές μελέτες έχουν προσδιορίσει τη διαγνωστική
αξία της ΑΠ στο σπίτι συγκριτικά με την 24ωρη ΑΠ (μέθοδο αναφοράς για την
αξιολόγηση της ΑΠ εκτός ιατρείου). Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η
διερεύνηση της χρησιμότητας της ΑΠ στο σπίτι συγκριτικά με την 24ωρη ΑΠ στη
διάγνωση της εμμένουσας υπέρτασης, του φαινομένου της υπέρτασης λευκής μπλούζας
και της συγκαλυμμένης υπέρτασης σε υπερτασικούς υπό ή χωρίς αγωγή με βάση το
προτεινόμενο από τις διεθνείς οδηγίες πρωτόκολλο μετρήσεων της ΑΠ στο σπίτι. Η
διαγνωστική αξία της ΑΠ στο σπίτι ελέγχθηκε επιπλέον σε ομάδα ασθενών με
ανθεκτική υπέρταση, ενώ αξιολογήθηκε με τις δύο τεχνικές η πρωινή ΑΠ, μια νέα
παράμετρος, με επιπρόσθετη προγνωστική αξία για τα καρδιαγγειακά συμβάματα.
Μέθοδος: Συμπεριλήφθησαν 613 ασθενείς με αυξημένη ΑΠ (μέση ηλικία 53±12.4 [SD]
έτη, άρρενες 57%, χωρίς αντιυπερτασική αγωγή 59%). Αξιολογήθηκαν με ΑΠ στο
ιατρείο (3 επισκέψεις, τριπλές μετρήσεις/επίσκεψη), στο σπίτι (6 ημέρες, διπλές
πρωινές και απογευματινές μετρήσεις) και 24ωρη καταγραφή (20 min μεσοδιάστημα)
εντός 6 εβδομάδων. Στην υποομάδα των ασθενών υπό 3 αντιυπερτασικά φάρμακα
ορίστηκε ως ανθεκτική υπέρταση ιατρείου η παθολογική ΑΠ ιατρείου και ως αληθής
ανθεκτική υπέρταση, η αυξημένη 24ωρη ΑΠ ημέρας. Η διαγνωστική αξία της ΑΠ στο
σπίτι αξιολογήθηκε συγκριτικά με την 24ωρη ΑΠ ημέρας (μέθοδος αναφοράς), ενώ τα
διαγνωστικά όρια της υπέρτασης ήταν 135/85 mmHg για την ΑΠ στο σπίτι και την
24ωρη ημέρας και 140/90 mmHg για τις μετρήσεις στο ιατρείο. Η πρωινή AΠ στο
σπίτι (6 ημέρες, διπλές πρωινές μετρήσεις) συγκρίθηκε με την πρωινή 24ωρη ΑΠ (3
ορισμοί: μέσος όρος 1ης ώρας, 1ης και 2ης και 1ης, 2ης και 3ης ώρας μετά την
έγερση από το κρεβάτι). Ως ασθενείς με πρωινή υπέρταση ορίστηκαν αυτοί με
πρωινή ΑΠ 135/85 mmHg (στο σπίτι και/ή στην 24ωρη καταγραφή).
Αποτελέσματα: Εμμένουσα υπέρταση διεγνώσθη στο 50% των ασθενών με 24ωρη ΑΠ και
με ΑΠ στο σπίτι (συμφωνία 89%, kappa 0.79), υπέρταση λευκής μπλούζας στο 14%
και 15% αντίστοιχα (συμφωνία 89%, kappa 0.56) και συγκαλυμμένη υπέρταση στο 16%
και 15% (συμφωνία 88%, kappa 0.52). Η ευαισθησία, η ειδικότητα, η θετική και η
αρνητική προγνωστική αξία της ΑΠ στο σπίτι για τη διάγνωση της εμμένουσας
υπέρτασης ήταν 90%, 89%, 89% και 90%, της υπέρτασης λευκής μπλούζας 61%, 94%,
64% και 94% και της συγκαλυμμένης υπέρτασης 60%, 93%, 60% και 93%. Μεταξύ των
73 ασθενών υπό 3 αντιυπερτασικά, 44 (60%) είχαν ανθεκτική υπέρταση ιατρείου
και 40 (55%) αληθή ανθεκτική υπέρταση. Η διαγνωστική συμφωνία των δυο τεχνικών
ως προς την ανθεκτική υπέρταση ιατρείου ήταν 82% (kappa 0.59), η ευαισθησία,
ειδικότητα, θετική και αρνητική προγνωστική αξία 93%, 63%, 81% και 83% και για
την αληθή ανθεκτική υπέρταση 74% (kappa 0.46) και 90%, 55%, 71% και 82%
αντίστοιχα. Η πρωινή 24ωρη ΑΠ (2 πρώτες ώρες από την έγερση) ήταν παρόμοια με
την πρωινή ΑΠ στο σπίτι (μέση διαφορά 0.4±14/1.2±8.6 mmHg, p=NS/<0.01,
συστολική/διαστολική; συσχέτιση, r=0.60/0.68, p<0.001). Mέτρια διαγνωστική
συμφωνία διαπιστώθηκε μεταξύ της πρωινής ΑΠ στο σπίτι και της 24ωρης (2 πρώτες
ώρες) για τη διάγνωση ασθενών με πρωινή υπέρταση (συμφωνία 72/75 %, kappa
0.44/0.51, συστολική/διαστολική). Ανάλογα ήταν τα αποτελέσματα όταν συγκρίθηκαν
η πρωινή ΑΠ στο σπίτι με την 24ωρη ΑΠ της 1ης ή των 3 πρώτων ωρών από την
πρωινή έγερση.
Συμπεράσματα: Η ΑΠ στο σπίτι είναι αξιόπιστη εναλλακτική τεχνική της 24ωρης ΑΠ
για τη διαγνωστική προσπέλαση της εμμένουσας υπέρτασης και των φαινόμενων
υπέρτασης λευκής μπλούζας και συγκαλυμμένης υπέρτασης. Η διαγνωστική της αξία
επιβεβαιώθηκε και σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση ιατρείου οπότε η χρήση της
αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σε ασθενείς υπό πολλαπλή αντιυπερτασική αγωγή
για τον έλεγχο της επαρκούς ρύθμισης και τον αποκλεισμό της συγκαλυμμένης
υπέρτασης. Παρά τις μεθοδολογικές διαφορές, διαπιστώθηκε σημαντική συμφωνία
μεταξύ της ΑΠ στο σπίτι και 24ωρης ΑΠ στον προσδιορισμό της πρωινής πίεσης και
τη διάγνωση της πρωινής υπέρτασης.
Λέξεις-κλειδιά:
24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης, αρτηριακή πίεση στο σπίτι, διαγνωστική αξία, εμμένουσα υπέρταση, συγκαλυμμένη υπέρταση
