Περίληψη:
Σε αυτή τη διατριβή πραγματοποιήθηκε η ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδων για τον
προσδιορισμό της σουλφαδιαζίνης (SDZ) και της τριμεθοπρίμης (TMP), καθώς και
του κύριου μεταβολίτη της σουλφαδιαζίνης, της ακετυλο-σουλφαδιαζίνης (AcSDZ),
με εσωτερικό πρότυπο τη δαπσόνη (DPS), σε ιστούς καλλιεργούμενων ιχθύων, όπως η
σάρκα με δέρμα σε φυσική αναλογία, το ήπαρ και ο ορός. Οι δραστικές ουσίες SDZ
και TMP είναι εγκεκριμένες στην Ελλάδα για χρήση τους στις ιχθυοκαλλιέργειες.
Χρησιμοποιούνται συνήθως, σε αναλογία SDZ:TMP 5:1, τόσο για λόγους προώθησης
της ανάπτυξης, όσο και για λόγους προφύλαξης και θεραπείας έναντι πολλών
βακτηριακών, κυρίως, νοσημάτων.
Η ευρεία χρήση των αντιβιοτικών οδηγεί στην παρουσία καταλοίπων στους ιστούς
των ιχθύων, με αποτέλεσμα να προκύπτουν κίνδυνοι για την υγεία των καταναλωτών.
Έτσι, στις μεθόδους που αναπτύχθηκαν και επικυρώθηκαν, χρησιμοποιήθηκε η
τεχνική Υγροχρωματογραφίας-Φασματομετρίας μαζών (Liquid Chromatography-Mass
Spectrometry, LC/MS), η οποία με την υψηλή ευαισθησία και την εκλεκτικότητα που
έχει, επιτρέπει την ανίχνευση και τον ποσοτικό προσδιορισμό των ουσιών σε
συγκεντρώσεις πολύ χαμηλότερες από τα Ανώτατα Όρια Καταλοίπων (Maximum Residue
Limits, MRLs) που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση (E.E.). Η παρουσία των ουσιών σε
συγκεντρώσεις κάτω από τα MRLs θεωρείται «ασφαλής» για την υγεία των
καταναλωτών. Το MRL για το σύνολο των σουλφοναμιδίων (SAs) είναι 100 μg kg-1
και για την TMP 50 μg kg-1 σάρκας με δέρμα.
Για τον χρωματογραφικό διαχωρισμό των αναλυτών και του εσωτερικού προτύπου
χρησιμοποιήθηκε Υγροχρωματογραφικό Σύστημα Υψηλής Απόδοσης με αναλυτική στήλη
XTerra MS C18 (100,02,1 mm, 3,5 μm), θερμοστατούμενη στους 40 oC. Εφαρμόστηκε
πρόγραμμα βαθμιδωτής έκλουσης στην κινητή φάση, η οποία αποτελείτο από ύδωρ και
ακετονιτρίλιο με μυρμηκικό οξύ 0,05 % (v/v) και είχε ροή 0,2 mL min-1. Ως
ανιχνευτής χρησιμοποιήθηκε το φασματόμετρο μαζών, μοντέλο ZQ 2000, επιλέγοντας
τη μέτρηση θετικών (πρωτονιωμένων) ιόντων των υπό μελέτη ουσιών.
Για την κατεργασία των δειγμάτων σάρκας με δέρμα και ήπατος χρησιμοποιήθηκε το
Σύστημα Επιταχυνόμενης Εκχύλισης, με το ύδωρ ως διαλύτη εκχύλισης, ο δε
καθαρισμός έγινε με χρήση των στηλών Εκχύλισης Στερεάς Φάσης Abselut Nexus 60
mg /3 mL. Για την κατεργασία των δειγμάτων ορού πραγματοποιήθηκε Yγρό-υγρό
Eκχύλιση με οξικό αιθυλεστέρα και περαιτέρω καθαρισμός με n-εξάνιο.
Οι μέθοδοι επικυρώθηκαν σύμφωνα με την Απόφαση 2002/657/ΕΚ της Ευρωπαϊκής
Κοινότητας και χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό της συγκέντρωσης των SDZ,
TMP και AcSDZ στους ιστούς τσιπούρας, μετά από βιολογικό πειραματισμό με δύο
διαφορετικές τροφές. Τέλος, υπολογίστηκε ο χρόνος αποδρομής των (Withdrawal
time, Wt), στις δύο περιπτώσεις, με το στατιστικό πρόγραμμα WT1.4.
Λέξεις-κλειδιά:
Ιχθυοκαλλιέργειες, Υγροχρωματογραφία-φασματομετρία μαζών , Ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδου, Χρόνος αποδρομής
