Κατεύθυνση Η Επιστήμη του Στρές και η Προαγωγή της Υγείας
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2013-07-03

2013

Κώνστα Αγγελική

Γεώργιος Χρούσος, Δημήτριος Δικαίος (επιβλέπων), Χριστίνα Δαρβίρη

Τεχνικές διαχείρισης του στρες στην πρωτοπαθή αϋπνία: τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη

Ελληνικά

Εισαγωγή: Η αϋπνία ορίζεται ως το υποκειμενικό σύμπτωμα μειωμένης ποιότητας
ή/και ποσότητας ύπνου. Προκειμένου να γίνει η διάγνωση, αυτό το σύμπτωμα πρέπει
να εμφανίζεται συχνά (τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα) για συγκεκριμένη
χρονική περίοδο (τουλάχιστον για ένα μήνα). Ψυχοφυσιολογικοί παράγοντες όπως το
στρες φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην έναρξη και συντήρηση της
πρωτοπαθούς αϋπνίας. Η θεραπεία δεν θα πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στην
βελτίωση της αϋπνίας, θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζει όλους τους παράγοντες
οι οποίοι προκαλούν και συντηρούν την αϋπνία, μετατρέποντας την σε χρόνια
κατάσταση. Μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως οι τεχνικές διαχείρισης του στρες
μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στην θεραπεία αυτή με ικανοποιητικά
αποτελέσματα. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει την
αποτελεσματικότητα των τεχνικών διαχείρισης του στρες ως θεραπεία στην
πρωτοπαθή αϋπνία.
Μέθοδος: Η μελέτη είναι τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, παράλληλου τύπου. Οι
ασθενείς με πρωτοπαθή αϋπνία τυχαιοποιήθηκαν σε πρόγραμμα διαχείρισης του στρες
με τη χρήση ηχογραφημένων οδηγιών σε CD (N=27) (διαφραγματικές αναπνοές,
προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και καθοδηγούμενο οραματισμό δύο φορές την ημέρα για
8 εβδομάδες) ή μη (Ν=26). Και οι δύο ομάδες έλαβαν πληροφορίες για την αϋπνία
και συμμετείχαν μια φορά την εβδομάδα σε συμβουλευτικές συναντήσεις για την
αντιμετώπιση της. Χρησιμοποιήθηκαν αυτο-αναφερόμενες κλίμακες ύπνου για την
εκτίμηση της αϋπνίας, την ποιότητα του ύπνου και για τα συμπτώματα κατάθλιψης
και άγχους στην αρχή της παρέμβασης, στην 4η εβδομάδα και στο τέλος των 8
εβδομάδων. Επίσης, μετρήθηκε η υποκειμενική αίσθηση του στρες και το «κέντρο
ελέγχου της υγείας» (μέσω κλίμακας η οποία διερευνά την εκτίμηση του ερωτώμενου
για το τι είναι υπεύθυνο για τα προβλήματα υγείας) στην αρχή της παρέμβασης,
στην 4η εβδομάδα και στο τέλος των 8 εβδομάδων. Τέλος, μετρήθηκε η κορτιζόλη
σιέλου ως βιολογικός δείκτης του στρες σε τρεις μετρήσεις την ημέρα στην αρχή
της παρέμβασης, στην 4η εβδομάδα και στο τέλος των 8 εβδομάδων. Τέλος,
συμπληρώθηκαν κλίμακες για την εκτίμηση της συμμόρφωσης με τις θεραπευτικές
οδηγίες και την ικανοποίηση από την παρέμβαση.
Αποτελέσματα: Μετά το τέλος των 8 εβδομάδων εξάσκησης των τεχνικών διαχείρισης
του στρες, παρατηρήθηκε στην ομάδα παρέμβασης σημαντική μείωση της αϋπνίας και
βελτίωση της ποιότητας του ύπνου. Επίσης στην ομάδα αυτή μειώθηκε σημαντικά η
υποκειμενική αίσθηση του στρες και η κορτιζόλη σιέλου, βιολογικός δείκτης του
στρες. Όσον αφορά τα συμπτώματα τους άγχους και της κατάθλιψης, υπήρξε
σημαντική μείωση μετά την εξάσκηση των τεχνικών χαλάρωσης. Τέλος, το κέντρο
ελέγχου της υγείας δεν φάνηκε να μεταβάλλεται μετά το τέλος του προγράμματος
διαχείρισης του στρες.
Συμπεράσματα: Η εκπαίδευση των ασθενών με πρωτοπαθή αϋπνία στις τεχνικές
χαλάρωσης συμβάλλει στην μείωση του στρες και στην μείωση των συμπτωμάτων της
πρωτοπαθούς αϋπνίας. Απλές τεχνικές όπως οι διαφραγματικές αναπνοές, η
προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και ο καθοδηγούμενος οραματισμός οι οποίες είναι
εύκολα εφαρμόσιμες μπορούν να θεωρηθούν ως αποτελεσματική και χαμηλού κόστους
μη φαρμακευτική παρέμβαση στην αϋπνία.

πρωτοπαθής αϋπνία, στρες, άγχος, χαλάρωση , τεχνικές χαλάρωσης

Όχι

0

Ναι

84

92

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1314249