Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ανδρέας Τσοτίνης Καθηγητής (Επιβλέπων), Μηνάς Παπαδόπουλος Ερευνητής
Περίληψη:
Στην παρούσα εργασία, παρουσιάζεται η σύνθεση, ο χαρακτηρισμός και η αξιολόγηση
νέων μικτών συμπλόκων fac-[Re/99mTc(CO)3L2L1], όπου L2 διδραστικός
μονοανιονικός
υποκαταστάτης και L1 μονοδραστικός υποκαταστάτης. Για τη σύνθεσή τους
χρησιμοποιείται ο πυρήνας fac-[Re/99mTc(CO)3]+ και ακολουθείται η μικτή [2 + 1]
προσέγγιση. Για την παρασκευή των νέων συμπλόκων, χρησιμοποιείται, για πρώτη
φορά, ο διδραστικός
υποκαταστάτης, (2-υδροξυφαινυλο)διφαίνυλο φωσφίνη (POH), που φέρει ως άτομα
δότες το φώσφορο φωσφίνης και το οξυγόνο υδροξυλίου.
Αρχικά, παρασκευάζονται τα σύμπλοκα του Re με τη συναρμογή του POH στο
μεταλλικό πυρήνα για τον σχηματισμό του συμπλόκου fac-[Re(CO)3(PO)(H2O)], 1.
Προσθήκη
περίσσειας POH οδηγεί στο σχηματισμό fac-[Re(CO)3(PO)(POH)], 2 όπου το POH
λειτουργεί
ως διδραστικός και ως μονοδραστικός υποκαταστάτης. Το σύμπλοκο 1
χρησιμοποιείται ως πρόδρομο μόριο λόγο του ευκίνητου νερού το οποίο
αντικαθίσταται από μονοδραστικούς
υποκαταστάτες όπως η πυριδίνη (pyr), το ιμιδαζόλιο (im), το
κυκλοεξυλοϊσοκυανίδιο (cisc) και το τερτ-βουτυλοϊσοκυανίδιο (tbi). Συνεπώς
παρασκευάζονται τα σύμπλοκα fac-
[Re(CO)3(PO)(pyr)], 3, fac-[Re(CO)3(PO)(im)], 4, fac-[Re(CO)3(PO)(cisc)], 5 και
fac-[Re(CO)3(PO)(tbi)], 6, αντιστοίχως σε υψηλή απόδοση, τα οποία
χαρακτηρίζονται με
στοιχειακή ανάλυση και με κλασικές φασματοσκοπικές μεθόδους (IR, NMR). Η δομή
των συμπλόκων 1 έως 6 επιβεβαιώθηκε με κρυσταλλογραφία ακτίνων X.
Ακολούθως, σε επίπεδο τεχνητίου-99m παρασκευάζονται τα σύμπλοκα 1΄ έως 6΄ με
χρήση του πρόδρομου μορίου fac-[99mTc(CO)3(H2O)3]+ και ταυτοποιούνται με
συγκριτική
χρωματογραφία HPLC με τα ανάλογα χαρακτηρισμένα σύμπλοκα ρηνίου.
Οι μελέτες σταθερότητας δείχνουν ότι τα σύμπλοκα παραμένουν σταθερά in vitro
έως και 6 ώρες παρουσία ανταγωνιστών ιστιδίνης και κυστεΐνης. Τα πειράματα
λιποφιλικότητας δείχνουν ότι όλα τα σύμπλοκα είναι λιπόφιλα, με logP από 1.2
έως 1.66. Στο σύμπλοκο 2΄
πραγματοποιείται πείραμα βιοκατανομών σε φυσιολογικά ποντίκια τύπου Swiss
Albino στη 1, στις 4 και στις 24 ώρες καθώς και απεικόνιση σε γ-κάμερα. Η
βιοκατανομή έδειξε ότι το
σύμπλοκο είναι σταθερό in vivo, ενώ επίσης έδειξε αιματική κάθαρση στις 4 ώρες
και κάθαρση της ραδιενέργειας αποκλειστικά από το ηπατοχολικό. Τέλος η
σπινθηρογραφική απεικόνιση με χρήση γ-κάμερας επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα της
βιοκατανομής.
Λέξεις-κλειδιά:
Τεχνήτιο99m, Ρήνιο, Σύμπλοκα, Ραδιοφάρμακα, Επισήμανση
