Περίληψη:
Η zona pellucida (ZP) είναι μια δομή γλυκοπρωτεϊνικής φύσεως που περικλείει τα
ωοκύτταρα των θηλαστικών και τα προστατεύει από μηχανικές πιέσεις και
ταυτόχρονα διατηρεί σημαντικό ρόλο στις διαδικασίες της ωογένεσης και
γονιμοποίησης. Η πορώδης αυτή δομή στα θηλαστικά συγκροτείται από 3 πρωτεΐνες
τις ZP1, ΖΡ2 και ZP3. Οι πρωτεΐνες αυτές έχουν μια χαρακτηριστική αυτοτελή
δομική περιοχή κοντά στο C-τελικό τους άκρο, γνωστή ως ZP domain, που χωρίζεται
στις ZP-N και ZP-C υποδομικές αυτοτελείς περιοχές, από μια περιοχή ευαίσθητη σε
πρωτεάσες. Η ZP-N, είναι υπεύθυνη για τον πολυμερισμό, ενώ ZP-C σχετίζεται με
την λειτουργία της πρωτεΐνης. Μελέτη της δομής της ZP-N υπομονάδας της ZP3
πρωτεΐνης του ποντικού, σε συνδυασμό με αποτελέσματα που προέκυψαν από την
επεξεργασία της ακολουθίας με τον συνεναιτικό αλγορίθμο πρόγνωσης
“αμυλοειδογενών καθοριστών”, “AΜYLPRED”, που αναπτύχθηκε στο εργαστήριο μας,
οδήγησαν στο να εντοπίσουμε ορισμένες πιθανές αμυλοειδογενείς περιοχές της ZP-N
υπομονάδας, της ZP1 του ανθρώπου. Προγνωσθέντα ως ‘πιθανώς αμυλοειδογενή’
πεπτίδια συντέθηκαν και μελετήθηκαν όπου διαπιστώθηκε πως “διπλώνουν” και
αυτοσυγκροτούνται σε ινίδια με αμυλοειδογενή χαρακτηριστικά και προτείνεται
μοντέλο που υποδεικνύει πως πραγματοποιείται ο πολυμερισμός των ZP πρωτεϊνών
για τη δημιουργία της zona pellucida. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν πως η zona
pellucida των ωοκυττάρων των θηλαστικών είναι ένα φυσικό προστατευτικό
αμυλοειδές.
Λέξεις-κλειδιά:
Φυσικά αμυλοειδή, Διαφανής ζώνη, Πεπτίδια-ανάλογα, Μοριακό μοντέλο, Αμυλοειδογενείς καθοριστές
