Μονάδα:
Κατεύθυνση Βιομηχανική ΦαρμακευτικήΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2016-04-19
Συγγραφέας:
Τζουανάκη Σοφία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Παρασκευάς Δάλλας Επίκουρος Καθηγητής
Πρωτότυπος Τίτλος:
Μορφοποίηση και in vitro Αξιολόγηση Γαλακτωμάτων Κυκλοσπορίνης Α με τη χρήση Πειραματικού Σχεδιασμού
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Formulation and in vitro evaluation of Cyclosporine A emulsion using Experimental Design technique
Περίληψη:
Το σύνδρομο της Ξηροφθαλμίας οφείλεται στην μεταβολή της ποιότητας ή της
ποσότητας των δακρύων που καλύπτουν τον κερατοειδή με αποτέλεσμα την ανεπαρκή
λίπανση της πρόσθιας επιφάνειας του. Συνοδεύεται από αυξημένη ωσμωτικότητα της
δακρυϊκής μεμβράνης και φλεγμονή της οφθαλμικής επιφάνειας. Τα σκευάσματα
κυκλοσπορίνης αποτελούν συχνή θεραπεία καθότι δρουν ενάντια στη φλεγμονή της
οφθαλμικής κοιλότητας, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής δακρύων και της
διεύρυνσης των αγγείων του επιπεφυκότα.
Λόγω της εξαιρετικά χαμηλής διαλυτότητας της Κυκλοσπορίνης σε υδατικά μέσα
έχουν γίνει πολλές ερευνητικές προσπάθειες για την δημιουργία ενός κατάλληλου
οφθαλμικού συστήματος χορήγησής της. Τα γαλακτώματα πλεονεκτούν έναντι των
υπόλοιπων φαρμακοτεχνικών μορφών καθότι έχουν σχετικά οικονομική και απλή
παραγωγή και αποστείρωση. Ιδιαιτέρως τα γαλακτώματα με μέγεθος σταγονιδίων
μικρότερων των 100nm αποτελούν σταθερότερα συστήματα, με μεγάλη διάρκεια ζωής
και σκεδάζουν ασθενώς τα κύματα φωτός, έτσι είναι οπτικά διαυγή ή ελαφρώς θολά.
Στην παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε η μορφοποίηση και η αξιολόγηση ενός
σκευάσματος κυκλοσπορίνης Α κατάλληλο για οφθαλμική χρήση. Για τον σκοπό αυτό
παρασκευάσθηκαν γαλακτώματα από εγκεκριμένα και ασφαλή έκδοχα τα οποία
περιείχαν στην εσωτερική ελαιώδη φάση τους διαλυμένη τη θεραπευτική δόση
0.05%w/w κυκλοσπορίνης Α. Ένα επιπλέον επιθυμητό χαρακτηριστικό των
γαλακτωμάτων αυτών ήταν η μείωση των σταγονιδίων της εσωτερικής τους φάσης σε
μεγέθη μικρότερα των 100 nm.
Για την ανάπτυξη και την αξιολόγηση των γαλακτωμάτων χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος
του Πειραματικού Σχεδιασμού. Αναλυτικότερα επιλέχθηκε ο Σχεδιασμός Μίγματος υπό
περιορισμούς με παράγοντες την % αναλογία των ελαίων Castor Oil και MCT καθώς
και του επιφανειοδραστικού Kolliphor HS 15. Για την επιλογή των παραγόντων
αυτών πραγματοποιήθηκαν προκαταρτικά πειράματα υπολογισμού της διαλυτότητας
κορεσμού της κυκλοσπορίνης σε διάφορα έλαια καθώς και η κατασκευή τριγωνικών
διαγραμμάτων φάσης για τον προσδιορισμό της περιοχής ύπαρξης μικρογαλακτώματος
με τη μέθοδο της τιτλοδότησης. Τα όρια των παραγόντων επιλέχθηκαν με βάση τα
προκαταρτικά πειράματα και τις συνήθεις αναλογίες που ορίζονται από τη
βιβλιογραφία για την παρασκευή οφθαλμικών γαλακτωμάτων o/w. Η μήτρα του
πειραματικού σχεδιασμού αποτελούνταν από 12 συνταγές, η μία εκ των οποίων ήταν
επανάληψη.
Έντεκα από τα δώδεκα γαλακτώματα που παρασκευάσθηκαν παρουσίασαν μακροσκοπική
σταθερότητα για διάστημα τριών μηνών από την ημερομηνία παρασκευής τους και
σταθερές τιμές υδροδυναμικής διαμέτρου στον ένα μήνα τον οποίον μετρήθηκαν.
Επιπλέον όλες οι συνταγές περιείχαν ποσότητα κυκλοσπορίνης εντός των ορίων που
ορίζει η Φαρμακοποιία.
Ακολούθησε η in vitro αξιολόγηση των συνταγών με δύο μεθόδους οι οποίες
αποτέλεσαν και τις υπό μελέτη αποκρίσεις του πειραματικού σχεδιασμού. Μετρήθηκε
η υδροδυναμική διάμετρος των σταγονιδίων της εσωτερικής φάσης των γαλακτωμάτων
(Dh), η οποία επιλέχθηκε σαν πρώτη απόκριση. Το μοντέλο που επιλέχθηκε για την
ανάλυση των δεδομένων αυτής της απόκρισης ήταν γραμμικό. Ο παράγοντας που είχε
στατιστικά σημαντική επίδραση ήταν το επιφανειοδραστικό, όπου με την αύξηση του
ευνοούσε την μείωση της υδροδυναμικής διαμέτρου.
Επιπλέον πραγματοποιήθηκε ένα in vitro πείραμα διάχυσης μέσω τεχνητής μεμβράνης
κυτταρίνης για τη συγκριτική μελέτη της αποδέσμευσης της κυκλοσπορίνης από τα
γαλακτώματα. Το πείραμα εκτελέσθηκε με τη χρήση τροποποιημένων κυττάρων Franz
και η απόκριση που επιλέχθηκε να μελετηθεί ήταν η ποσότητα της κυκλοσπορίνης
που διαπερνούσε την μεμβράνη ανά μονάδα επιφανείας (Q) στις 6h από την έναρξη
του πειράματος. Το μοντέλο που προσομοιάζει βέλτιστα την σχέση παραγόντων-
απόκρισης ήταν το Special Cubic. Για την αποδέσμευση της κυκλοσπορίνης εξίσου
σημαντική επίδραση είχαν το έλαιο Castor Oil και το επιφανειοδραστικό Kolliphor
HS15. Με την αύξηση του ελαίου η αποδέσμευση της κυκλοσπορίνης μειωνόταν ενώ η
επίδραση του επιφανειοδραστικού ήταν η αντίστροφη.
Συνεπώς για η αύξηση της αποδέσμευσης της κυκλοσπορίνης ευνοείται με την μείωση
της υδροδυναμικής διαμέτρου των σταγονιδίων της εσωτερικής φάσης του
γαλακτώματος, φαινόμενο το οποίο αυτό πιθανώς οφείλεται στην αύξηση της
επιφάνεια αποδέσμευσης της κυκλοσπορίνης. Το γαλάκτωμα με τη μέγιστη ποσότητα
επιφανειοδραστικού και την ελάχιστη ποσότητα ελαίων είχε λοιπόν τα βέλτιστα
χαρακτηριστικά, δηλαδή το μικρότερο Dh και τη μεγαλύτερη αποδέσμευση.
Λέξεις-κλειδιά:
Ξηροφθαλμία , Κυκλοσπορίνη Α, Μικρογαλάκτωμα, Πειραματικός Σχεδιασμός, in vitro αποδέσμευση
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
119-122
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
83
