Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κυρούδη Σοφία Καθηγήτρια ΕΚΠΑ (Επιβλέπουσα), Ανδρεάδου Ιωάννα Επίκ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Βαλσαμή Γεωργία Αναπλ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Υπόβαθρο: Το kisspeptin είναι ένας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες διέγερσης
της έκκρισης γοναδοεκλυτίνης(Gonadotroping-Releasing Hormone ή GnRH) και κατ’
επέκταση της γοναδοτροπικής απελευθέρωσης από την υπόφυση. Πρόκειται για ένα
πεπτίδιο που θεωρείται σημαντικό για τη ρύθμιση της αναπαραγωγικής λειτουργίας
σύμφωνα με τα μεταβολικά σήματα. Η αναπαραγωγική λειτουργία διακρίνεται από
έναν ενεργειακό ουδό. Σε συνθήκες ενεργειακής ένδειας, όπως στη Ψυχογενή
Ανορεξία (ΨΑ), η αναπαραγωγική λειτουργία και η γονιμότητα συχνά διαταράσσονται.
Σκοπός: Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν η εκτίμηση των κυκλοφορούντων
επιπέδων kisspeptin, η συσχέτιση αυτών με τις γοναδοτροπίνες και την
οιστραδιόλη ορού και η ανακάλυψη πιθανών διαφορών μεταξύ ασθενών με ΨΑ και
ομάδας ελέγχου. Υλικά: Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 37 έφηβες: 17 ασθενείς
με ΨΑ (μέση ηλικία: 15.8±1.5 έτη, μέσο BMI: 15.7±1.0 kg/m2), 5 ασθενείς με
άτυπη ΨΑ (μέση ηλικία: 14.8±1.4 έτη, μέσο BMI: 18.7±2.7 kg/m2) και 15 controls
(μέση ηλικία: 14.5±1.7 έτη, μέσο BMI: 20.2±1.8 kg/m2). Μέθοδοι: Μελετήσαμε τα
επίπεδα kisspeptin, ωχρινοτρόπου ορμόνης(Luteinizing Hormone ή LH),
ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης(Follicle-stimulating Hormone ή FSH)και οιστραδιόλης
ορού σε έφηβες ασθενείς,διαγνωσμένες με ΨΑ, ή άτυπη ΨΑ από την κατηγορία «Other
Specified Feeding and Eating Disorders» (OSFED AN), βάσει των κριτηρίων
«Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5η Έκδοση» (DSM-5),
καθώς και σε ομάδα ελέγχου (controls)αντίστοιχης ηλικίας και φύλου. Τα επίπεδα
kisspeptin ορού μετρήθηκαν με μέθοδο Elisa τύπου sandwich. Αποτελέσματα: Η μέση
τιμή των επιπέδων kisspeptin ήταν 249.2±136.7 ng/l για τις 17 ανορεξικές
ασθενείς, 450.9±185.2 ng/l για τις OSFED AN ασθενείς και 308.7±194.1 ng/l για
την ομάδα ελέγχου. Δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα επίπεδα
kisspeptin μεταξύ των τριών ομάδων. Στο σύνολο του δείγματος, στατιστικά
σημαντικές συσχετίσεις βρέθηκαν μεταξύ BMI και LH (r=0.331, p=0.016), BMI και
οιστραδιόλης (r=0.414, p=0.003), LH και FSH (r=0.533, p<0.001) και LH και
οιστραδιόλης (r=0.429, p=0.004), ενώ δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές
συσχετίσεις μεταξύ των επιπέδων kisspeptin και των παραμέτρων BMI, LH, FSH ή
οιστραδιόλης. Στην ομάδατων 17 ανορεξικών ασθενών, εντοπίστηκε μια στατιστικά
σημαντική αρνητική συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων kisspeptin και του BMI.
Συζήτηση: Η συγκεκριμένη μελέτη είναι η πρώτη που αφορά τα κυκλοφορούντα
επίπεδα kisspeptin στην ΨΑ. Στα πλαίσια αυτής εντοπίστηκε μια τάση για μειωμένα
κυκλοφορούντα επίπεδα
kisspeptin σε έφηβες πάσχουσες από τη διαταραχή αλλά και μια αρνητική
συσχέτιση των επιπέδων αυτών με το ΒΜΙ η οποία χρήζει περαιτέρω εξερεύνησης.
Νέα στοιχεία έρχονται στο φως σχετικά με το ρόλο του kisspeptin στην ΨΑ και
στην προερχόμενη από αυτή αμηνόρροια, ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες στο
μέλλον σε μεγαλύτερα δείγματα και με αξιολόγηση περισσότερων παραμέτρων που
ενδεχομένως εμπλέκονται στη λειτουργία του πεπτιδίου, προκειμένου να τα
κατανοήσουμε πλήρως.
Λέξεις-κλειδιά:
Ψυχογενής Ανορεξία, Δείκτης Μάζας Σώματος, Ωχρινοτρόπος ορμόνη, Ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη
