Μονάδα:
Τομέας Ιστορικής Γεωλογίας και ΠαλαιοντολογίαςΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2012-12-11
Συγγραφέας:
Κωστοπούλου Σοφία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τριανταφύλλου Μαρία Αναπλ. Καθηγ. (επιβλέπουσα), Καρακίτσιος Βασίλειος Καθηγ., Γεραγά Μαρία Επικ. Καθηγ.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Παλαιοωκεανογραφική ανάλυση ανοξικών συμβάντων του Ολοκαίνου σε ιζήματα του βορείου Αιγαίου πελάγους και σύγκριση με ανοξικά συμβάντα του παρελθόντος
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παλαιοπεριβαλλοντική ανάλυση των αποθέσεων
του σαπροπηλικού ορίζοντα S1 στο Βόρειο Αιγαίο (πυρήνας βαρύτητας Μ-4, λεκάνης
νότιας Λήμνου) με βάση την ποσοτική ανάλυση των βενθονικών τρηματοφόρων.
Το Αιγαίο βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της βορειανατολικής περιοχής της
Μεσογείου, συνδέεται με τη Μαύρη Θάλασσα μέσω των Δαρδανελλίων και του Βοσπόρου
και με την Ανατολική Μεσόγειο, μέσω του διαύλου της Κρήτης. Έχει αναγνωριστεί
ως ιδιαίτερης σημασίας περιοχή λόγω αφενός της περιφερειακής και της παγκόσμιας
κλιματικής αλλαγής και αφετέρου των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (γεωγραφική
θέση, ρυθμοί ιζηματογένεσης κλπ.) που την καθιστούν ιδανική για την καταγραφή
παρελθοντικών μεταβολών του κλίματος. Οι πολυάριθμοι μεγάλοι ποταμοί από τις
γύρω περιοχές των Βαλκανίων και της Τουρκίας που εκβάλλουν στο Αιγαίο,
αποτελούν την κύρια πηγή ιζηματογένεσης που παρέχει το 75% της εισροής του
ιζήματος στο Βόρειο Αιγαίο. Αυτοί οι ποταμοί αποτελούν συλλογικά μια σημαντική
πηγή οργανικής ύλης στη περιοχή μελέτης.
Ο υπό μελέτη πυρήνας Μ-4 μήκους 2.53 m (βάθος νερού 216 m) επηρεάζεται από την
εισροή των υδάτων της Μαύρης Θάλασσας. Χαρακτηριστικό του πυρήνα αυτού είναι η
μεγάλη εμφάνιση του σαπροπηλού (S1) που φτάνει το πάχος των 96 cm (32 cm έως
128 cm βάθος πυρήνα). Από τα δείγματα που συλλέχθηκαν με υψηλό βήμα
δειγματοληψίας (ανά 0.5 cm), εντοπίστηκαν στη βάση του S1 τα είδη Globobulimina
affinis, Uvigerina mediterranea, Bulimina aculeata, Bolivina spathulata,
Cassidulina carinata που σηματοδοτούν την έναρξη συνθηκών χαμηλής
διαθεσιμότητας οξυγόνου και υψηλής περιεκτικότητας οργανικού υλικού. Το
κατώτερο τμήμα του S1 (9.6–7.9 ka BP) χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία τους
είδους Globobulimina affinis, δείκτη ανοξικών-δυσοξικών συνθηκών. Ακολουθεί η
σχετιζόμενη με παγκόσμιο ψυχρό κλιματικό συμβάν (8.2 ka) διακοπή των
σαπροπηλικών συνθηκών (7.9 – 7.6 ka BP) που χαρακτηρίζεται κυρίως από την
παρουσία της Uvigerina mediterranea. Το είδος που παρουσιάζει χαμηλή
ανεκτικότητα σε δυσοξικές συνθήκες συνεχίζει να συμμετέχει στις συγκεντρώσεις
των βενθονικών τρηματοφόρων, καθ’ όλη την διάρκεια του ανώτερου τμήματος του
σαπροπηλού S1 (7.6 – 6.5 ka BP). Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την μικρή
περιεκτικότητα σε Globobulimina affinis αντικατοπτρίζουν την δραστική μείωση
των δυσοξικών συνθηκών στη λεκάνη της Νότιας Λήμνου στο συγκεκριμένο χρονικό
διάστημα, εξαιτίας της αποκατάστασης της επικοινωνίας του Αιγαίου με τη Μαύρη
Θάλασσα σε συνδυασμό με την συνεχή κλιματική διακύμανση κυρίως μετά τα 7.5 Ka.
Λέξεις-κλειδιά:
ΛΕΞΗ ΚΒενθονικά τρηματοφόρα, δυσοξικές συνθήκες , σαπροπηλός S1, Δαρδανέλλια , Μαύρη Θάλασσα
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
165
