Κατεύθυνση Βιοχημεία
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2013-06-17

2013

Σουγλέρη Ιωάννα

Μαυρή-Βαβαγιάννη Μαίρη Αναπλ. Καθηγ.(Επιβλέπουσα), Σγούρας Διονύσιος Ερευνητής Β' , Γαλανοπούλου Ντία Αναπλ. Καθηγ.

Eπίδραση της φωσφορυλίωσης της CagA πρωτεΐνης του Helicobacter pylori στη μεταγραφική ενεργοποίηση της στρωμελυσίνης 1 στα γαστρικά επιθηλιακά κύτταρα

Ελληνικά

Phosphorylation of bacterial effector CagA is required for transcriptional activation of stromelysin-1 in gastric epithelial cells

Το Helicobacter pylori (Η. pylori) είναι ένα Gram-αρνητικό βακτήριο το οποίο
ενδημεί στο γαστρικό βλεννογόνο των ανθρώπων και ευθύνεται για την ανάπτυξη
χρόνιας γαστρικής φλεγμονής (γαστρίτιδας) και πεπτικού έλκους, αυξάνει δε τον
κίνδυνο για την εμφάνιση γαστρικού αδενοκαρκινώματος στους ενήλικες. Η
παθογένεια του βακτηρίου εκδηλώνεται μέσω ενός αριθμού λοιμογόνων παραγόντων,
με κυριότερο αντιπρόσωπο την βακτηριακή ογκοπρωτεΐνη CagA. Μετά την πρόσφυση
του Η. pylori στα γαστρικά επιθηλιακά κύτταρα, η πρωτεΐνη CagA μεταφέρεται μέσω
ενός συστήματος μεταφοράς τύπου IV ενδοκυττάρια, με αποτέλεσμα την απορρύθμιση
της κυτταρικής πολικότητας και την επαγωγή χαρακτηριστικού φαινοτύπου
“διασποράς και επιμήκυνσης” που προσομοιάζει στην επιθηλιακή προς µεσεγχυµατική
µετατροπή. Κομβικό ρόλο στη δράση της πρωτεΐνης CagA παίζουν οι θέσεις
φωσφορυλίωσης τυροσίνης (Υ) που μετέχουν σε επαναλαμβανόμενες πεπτιδικές
αλληλουχίες γλουταμινικού οξέος-προλίνης-ισολευκίνης-τυροσίνης-αλανίνης (EPIYA)
και βρίσκονται στο καρβόξυ-τελικό άκρο της πρωτεΐνης. Ο τύπος και ο αριθμός των
μοτίβων EPIYA έχει δειχθεί ότι ποικίλλει στα κλινικά στελέχη και συσχετίζεται
με βαρύτερες ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις στους ενήλικες. Στη παρούσα μελέτη
ερευνήσαμε την εν δυνάμει εμπλοκή της ρωτεΐνης CagA, στην μεταγραφική
ενεργοποίηση του γονιδίου της ιστικής μεταλλοπρωτεϊνάσης-3 (MMP-3) σε
πειραματική in vitro μόλυνση γαστρικών επιθηλιακών κυττάρων. Χρησιμοποιήθηκαν
ισογενή μεταλλάγματα του στελέχους αναφοράς Η. pylori P12 που εξέφραζαν
πρωτεΐνη CagA με διαφορετικό αριθμό, αφενός λειτουργικών θέσεων φωσφορυλίωσης
EPIYA και αφετέρου μη-φωσφορυλιώσιμων θέσεων EPIFA μετά από αντικατάσταση της
τυροσίνης (Y) με φαινυλαλανίνη (F). Η ενεργοποίηση του γονιδίου της MMP-3
μετρήθηκε με ποσοτικό προσδιορισμό του m-RNA μέσω συγκριτικής ποσοτικής Real
Time PCR. Επιπλέον, προσδιορίσαμε με ανοαποτύπωση κατά Western, την ολική
έκφραση της MMP-3 σε πρωτεϊνικά κυτταρολύματα αλλά και την εκκριθείσα MMP-3 στα
υπερκείμενα των καλλιεργειών. Παρατηρήθηκε αύξηση της μεταγραφικής
δραστηριότητας του γονιδίου της MMP-3 παρουσία έκφρασης της Πρωτεΐνης CagA,
ευθέως ανάλογης προς τον αριθμό των τελικών EPIYA θέσεων φωσφορυλίωσης.
Αντίθετα, αδυναμία φωσφορυλίωσης της CagA στις θέσεις EPIYA είχε σαν αποτέλεσμα
τη μηδαμινή ενεργοποίηση της MMP-
3. Έκφραση της ολικής πρωτεΐνης MMP-3, στα πρωτεϊνικά κυτταρολύματα φαίνεται να
εξαρτάται από την έκφραση CagA όχι όμως από τη φωσφορυλίωση της στις θέσεις
EPIYA. Αντίθετα, τα επίπεδα της εκκριθείσας MMP-3 στα υπερκείμενα φαίνεται να
εξαρτώνται και από τη φωσφορυλίωσή της CagA στις θέσεις EPIYA. Μέτρηση της
κασεϊνολυτικής δραστηριότητας με ζυμογραφία στα υπερκείμενα, έδειξε ότι
πράγματι, η δραστηριότητα MMP-3 φαίνεται να εξαρτάται από την λειτουργική
φωσφορυλίωση της CagA στις θέσεις EPIYA. Αυτά τα αποτελέσματα αναδεικνύουν ένα
εν δυνάμει καινούργιο μοντέλο όγκο-γεννητικής δράσης της Πρωτεΐνης CagA.

Ελικοβακτήριο του πυλωρού , Στρωμελυσίνη-1, Μεταλλοπρωτεϊνάσες του ιστού, CagA, Φωσφορυλίωση

Ναι

7

Ναι

133

102

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1321019/file.pdf

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1321019