Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ψυχουντάκη Μ., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Καρτερολιώτης Κ., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Αυθίνος Ι., Αναπληρωτής Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οπαδός ονομάζεται οποιοδήποτε άτομο ενθουσιώδες με μια συγκεκριμένη αθλητική ομάδα ή κάποιον αθλητή (Wann, 1995). Οι λόγοι που οδηγούν το άτομο να υποστηρίξει κάποια αθλητική ομάδα, να είναι πιστός σε αυτήν, να αγοράζει προϊόντα με το έμβλημα της ομάδας και να παρακολουθεί ή να παραβρίσκεται στους αγώνες της αποτελούν την Παρακίνηση του οπαδού (Wann, 1995). Τα κίνητρα είναι μια εσωτερική κατάσταση ή συνθήκη που εγείρει τη δράση και κατευθύνει τη συμπεριφορά του ατόμου να ικανοποιήσει τις ανάγκες του περιλαμβάνοντας τα ερεθίσματα, τις εμπειρίες, τα ενδιαφέροντα, τους σκοπούς και τις αξίες του, τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε ηθικό επίπεδο (Brophy, 1998). Σκοποί της παρούσας έρευνας ήταν: (α) η προσαρμογή σε ελληνικό πληθυσμό της Κλίμακας Παρακίνησης Οπαδών (Sport Fan Motivation Scale; Wann, 1995) και (β) η διερεύνηση της σχέσης των κινήτρων των Ελλήνων οπαδών με τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά τους και την επιθετική συμπεριφορά.
Για τις ανάγκες του πρώτου σκοπού της παρούσας έρευνας, η Κλίμακα χορηγήθηκε σε συνολικά 326 οπαδούς-σπουδαστές του ΤΕΦΑΑ Αθηνών και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, εγγεγραμμένους ή μη σε «Συνδέσμους Φίλων» της αγαπημένης τους ομάδας, ηλικίας 18-41 ετών. Για την πραγμάτωση του δεύτερου σκοπού έλαβαν μέρος 303 οπαδοί αθλητικών ομάδων (190 άνδρες, 113 γυναίκες), ηλικίας 15 έως 73 ετών (Μ.Ο.=23.95, Τ.Α.=9.39), από τους Νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης, εγγεγραμμένοι ή μη σε Συνδέσμους Οπαδών της αγαπημένης τους ομάδας. Η καταγραφή των ψυχολογικών χαρακτηριστικών πραγματοποιήθηκε με την Κλίμακα Ταύτισης Φιλάθλων, την Κλίμακα Αυτοεκτίμησης, το Ερωτηματολόγιο Άγχους προδιάθεσης, την Κλίμακα Παρακίνησης Οπαδών αθλητικών ομάδων και το Ερωτηματολόγιο Κοινωνικής Επιθυμητότητας. Η αξιολόγηση της επιθετικής συμπεριφοράς έγινε με το Ερωτηματολόγιο Επιθετικότητας. Η διαδικασία της έρευνας πραγματοποιήθηκε είτε στο γήπεδο, πριν από αγώνα, είτε σε Συνδέσμους Οπαδών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η Κλίμακα Παρακίνησης Οπαδών στον ελληνικό πληθυσμό εμφάνισε ικανοποιητικούς ψυχομετρικούς δείκτες, υψηλή εγκυρότητα και αξιοπιστία. Επίσης, φαίνεται ότι η παρακίνηση των οπαδών σχετίστηκε αρνητικά με την αυτοεκτίμηση, υψηλά-θετικά με την Κλίμακα Ταύτισης Φιλάθλων, ενώ δε βρέθηκε σημαντική συνάφεια με το άγχος προδιάθεσης των ατόμων αυτών. Στο επίπεδο και το είδος παρακίνησης σημαντικές διαφορές σημειώθηκαν υπέρ των ανδρών σχεδόν σε όλες τις υποκλίμακες της κλίμακας παρακίνησης. Οι οργανωμένοι οπαδοί σημείωσαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα παρακίνησης από τους μη οργανωμένους σε όλους τους παράγοντες, τόσο της Κλίμακας Παρακίνησης Οπαδών όσο και σε εκείνο της Επιθετικότητας.
