Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μπάγιος Ι.,Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Αναστασιάδης Μ., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Μπουντόλος Κ., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η αποτελεσματικότητα της ρίψης (ΑΡ) στη χειροσφαίριση εξαρτάται μεταξύ άλλων, από τα χαρακτηριστικά της ταχύτητας της μπάλας και της ευστοχίας. Βασική επιδίωξη του αθλητή-τριας, ειδικά στη διάρκεια του αγώνα, είναι να διατηρηθεί σε υψηλό επίπεδο η ριπτική απόδοση. Επιπρόσθετα, η μυϊκή δύναμη παραγόμενη από το χέρι ρίψης ενδεχομένως να επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα της συγκεκριμένης απόδοσης. Σκοπός της εργασίας ήταν να εξετασθεί κυρίως η επίδραση Προσομοιωμένης Αγωνιστικής Δραστηριότητας (ΠΑΔ) στην ΑΡ και ειδικότερα σε χαρακτηριστικά της ταχύτητας μπάλας (ΤΜ), της ευστοχίας (ΕΥ), και της μυϊκής δύναμης (ΡΔ), του χεριού ρίψης σε στροφική κίνηση του ώμου. Βασικές υποθέσεις που τέθηκαν προς διερεύνηση ήταν: Α) Η ΑΡ θα παρουσιάσει μείωση λόγω της ΠΑΔ, Β) Θα επέλθουν αλλαγές στην κινηματική αλυσίδα του χεριού ρίψης, Γ) Η ΠΑΔ θα επηρεάσει αρνητικά τη μυϊκή δύναμη των στροφέων του ώμου..
Μέθοδος: 16 αθλήτριες Α1 αγωνιστικής κατηγορίας, χωρίς πρόβλημα τραυματισμού, εκτέλεσαν ειδικά διαμορφομένο πρωτόκολλο μετρήσεων. Ειδικότερα, αυτό περιελάμβανε προθέρμανση, εκτέλεση 3 ρίψεων από στάση σε ειδικό στόχο και ακολουθούσε για χρόνο 60΄ (2 ημίχρονα Χ 30΄) η ΠΑΔ, με τις πιο αντιπροσωπευτικές τεχνικο-τακτικές δραστηριότητες της χειροσφαίρισης. Κάθε 10 λεπτά η δοκιμαζόμενη εκτελούσε 3 ρίψεις, με ταυτόχρονη καταγραφή της ΤΜ με ειδική συσκευή (ρανταρ) και της ΕΥ με χρήση ψηφιακής βιντεοκάμερας. Η ανάλυση της ευστοχίας έγινε με το σύστημα Logger Pro 3.2. Η ΡΔ αξιολογήθηκε με Cybex II+ σε ταχύτητες 60, 180 και 300 deg/s, σε 3 τρείς διαφορετικές χρονικές στιγμές, πριν την ΠΑΔ, στο ημίχρονο και στο τέλος της ΠΑΔ, σε κίνηση έσω-έξω στροφής ώμου. Σε ένα μέρος του δείγματος καταγράφηκαν με 2 κάμερες υψηλής συχνότητας RedLake 125 Hz οι προσπάθειες ρίψης της μπάλας και αναλύθηκαν 3-διάστατα στη συνέχεια με το πρόγραμμα Peak Motus, Ver 8. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων περιελάμβανε ANOVA για επαναλαμβανόμενες μετρήσεις με έλεγχο Bonferroni. Η συσχέτιση με το συντελεστή r του Pearson ορίστηκε για επίπεδο σημαντικότητας p ‹ .05.
Αποτελέσματα - Συζήτηση: Στα αποτελέσματα της εργασίας πρέπει να τονιστούν τα εξής: Α) Η ΑΡ επηρεάτηκε σημαντικά με τάσεις μείωσης, εξαιτίαςτης ανάλογης μείωσης της ΕΥ στην εξέλιξη της ΠΑΔ, ενώ η ΤΜ παρέμεινε σταθερή. Η επιβάρυνση του μυοσκελετικού μηχανισμού από την ΠΑΔ, ενδεχομένως επέδρασε στο νευρομυϊκό συντονισμό, με αποτέλεσμα τη μείωση της ακριβούς στόχευσης. Β) Η ΠΑΔ επέφερε μεταβολές στο κινητικό πρότυπο της ρίψης, όπως αυτό εντοπίζεται στο άνω άκρο. Γ) Η ΑΡ εμφανίζει υψηλή αιτιολογική σχέση κυρίως με την ΕΥ παρά με την ΤΜ. Δ) Οι αθλήτριες στην εξέλιξη της ΠΑΔ παρουσιάζουν ικανότητα διατήρησης της μυϊκής δύναμης των έσω-έξω στροφέων του ώμου στην υψηλή κυρίως ταχύτητα των 300 deg/s. Ε) Οι μέγιστες τιμές αλλά και η σχέση έξω/έσω στροφέων της μυικής δύναμης του ώμου δεν συσχετίζονται με την ΕΥ και την ΑΡ. ΣΤ) Η ΡΔ των έξω στροφέων συσχετίζεται με την ΤΜ μόνο στην αρχική μέτρηση και στους 180 και 300 deg/s, κάτι που πιθανώς οφείλεται σε μη επαρκή νευρομυϊκή δραστηριοποίηση ή και σε αλληλεπίδραση μεταξύ των κινήσεων των μελών του άνω άκρου.
Στη βάση αυτών των αποτελεσμάτων μπορούν να διαμορφωθούν προτάσεις όπως: Α) Ειδικός σχεδιασμός προπονητικών επιβαρύνσεων με στόχο την κόπωση των αθλητών, ώστε να επιτυγχάνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα στη ριπτική ικανότητα, Β) Διεξοδική μελέτη του κινητικού προτύπου της ρίψης σε συνδυασμό με την επίδραση των αγωνιστικών επιβαρύνσεων, ώστε να ελέγχεται το τελικό αποτέλεσμα της ΑΡ και Γ) Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ ΑΡ και μυϊκής δύναμης του χεριού ρίψης, σε διαφορετικές συνθήκες ή και σε ειδικές γωνιακές θέσεις μέτρησης της δύναμης.
