Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Συντώσης Λ., Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Δημόπουλοσ Κ., Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ
Γελαδάς Ν., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Ο σκοπός της έρευνας αυτής ήταν να εξετάσει, με τη μέθοδο λήψης σταθερής ποσότητας γλυκόζης από το στόμα (OGTT75gr), την επίδραση των προσαρμογών της αερόβιας προπόνησης αθλητών αντοχής και της αναερόβιας προπόνησης αθλητών δρόμων ταχύτητας του κλασικού αθλητισμού στη δυναμική του ομοιοστατικού μηχανισμού της γλυκόζης, εκτιμούμενη μέσω της ποσότητας της απελευθερούμενης ινσουλίνης και της αντίστασης των ιστών (μυς, λίπος ήπαρ) έναντι της εισόδου της γλυκόζης (περιφερική αντίσταση). Για το λόγο αυτό εξετάσθηκαν 16 αθλητές υψηλού επιπέδου του κλασσικού αθλητισμού, οκτώ αθλητές δρόμων αντοχής (ΑΑ) και οκτώ αθλητές δρόμων ταχύτητας (ΑΤ), ενώ την ομάδα ελέγχου (ΟΕ) την αποτέλεσαν επτά αγύμναστοι. Μετά από ολονύχτια νηστεία και αφού ακολούθησαν για τέσσερις ημέρες συγκεκριμένη δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες (250-300 g/d) και απείχαν για τουλάχιστον 48 ώρες από οποιοδήποτε είδος έντονης φυσικής δραστηριότητας, όλοι οι δοκιμαζόμενοι υποβλήθηκαν σε δοκιμασία ανοχής γλυκόζης λαμβάνοντας σταθερή ποσότητα γλυκόζης από το στόμα (OGTT-75g). Κατά τη δοκιμασία αυτή έγιναν συνολικά πέντε αιματοληψίες, μία πριν τη λήψη της γλυκόζης και τέσσερις μετά (ανά 30λεπτο για δύο ώρες).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι αθλητές (ΑΑ & ΑΤ) αλλά και οι δοκιμαζόμενοι της ομάδας ελέγχου παρουσίασαν όμοια, επαρκή και φυσιολογική ομοιοστατική διευθέτηση του χορηγούμενου φορτίου γλυκόζης. Η απαίτηση, όμως, μεγαλύτερων επιπέδων ινσουλίνης, η οποία ακολούθησε και ένα βραδύτερο ρυθμό απελευθέρωσης, ήταν απαραίτητη στους δοκιμαζόμενους της ομάδας ελέγχου σε σύγκριση με τους αθλητές. Παρόλο που δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές των επιπέδων απελευθέρωσης ινσουλίνης μεταξύ των αθλητών, οι ΑΑ εμφάνισαν, ανά κιλό σωματικού βάρους, σημαντικά μεγαλύτερο ρυθμό διάθεσης-μεταβολισμός της γλυκόζης προς τους ιστούς (Mbw) και σημαντικά μικρότερη σχετική περιφερική αντίσταση (rel-Rbw) σε σχέση με τους ΑΤ, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι οι προσαρμογές του αερόβιου τύπου προπόνησης αυξάνουν περισσότερο την ευαισθησία της ινσουλίνης. Επίσης, τόσο ο Mbw όσο και η rel-Rbw δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ των ΑΤ και των δοκιμαζόμενων της ΟΕ, υπονοώντας παράλληλα τη μεγαλύτερη ευαισθησία των ιστών των ΑΤ στην ινσουλίνη, καθότι τα επίπεδα ινσουλίνης της ΟΕ ήταν σημαντικά μεγαλύτερα. Τούτο διαπιστώνεται και από την παρατηρούμενη σημαντικά μικρότερη συνολική αντίσταση των ιστών στην ινσουλίνη (Tot-I-R) των ΑΤ σε σύγκριση με την ΟΕ, καταλήγοντας ότι και οι προσαρμογές του αναερόβιου τύπου προπόνησης επιδρούν θετικά στη δράση της ινσουλίνης. Επιπλέον, η μείωση της rel-Rbw και της Tot-I-R βρέθηκαν σημαντικά να συσχετίζονται με το επίπεδο της κορυφαίας πρόσληψης οξυγόνου (PVO2) και του αναερόβιου αναπνευστικού κατωφλιού (ΑΑΚ), καθώς και με το μικρό σωματικό λίπος (ΣΛ), σε αντίθεση με την ποσότητα της άλιπης σωματικής μάζας (ΑΣΜ) και το μέγεθος της μυϊκής δύναμης και ισχύος (PP/kg). Ωστόσο, η μικρή ποσότητα του ΣΛ ήταν ο σημαντικότερος παράγοντας στον οποίο αποδόθηκε η μεγαλύτερη ευαισθησία της ινσουλίνης των αθλητών. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η περιφερική αντίσταση έναντι της εισόδου του φορτίου γλυκόζης, σχετιζόμενης κυρίως με τη δράση της ινσουλίνης, εμφανίστηκε σημαντικά βελτιωμένη στους αθλητές σε σύγκριση με τους δοκιμαζόμενους της ομάδας ελέγχου και ιδιαίτερα στους αθλητές αντοχής σε σχέση με τους αθλητές ταχύτητας, υποδηλώνοντας παράλληλα ότι οι προκαλούμενες προσαρμογές και των δύο τύπων προπόνησης έχουν θετική επίδραση στη δράση της ινσουλίνης, ιδιαίτερα, όμως, αυτών της αερόβιας προπόνησης.
