Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κλεισούρας Β., Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Γελαδάς Ν., Επίκουρος Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Μαριδάκη Μ., Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να επανεξετασθεί η κληρονομησιμότητα της καρδιοαναπνευστικής αντοχής κατά τη μέγιστη αλλά και την υπομέγιστη προσπάθεια, χρησιμοποιώντας το μοντέλο των διδύμων και τηρώντας πιστά τις υποθέσεις που το διέπουν. Για τη διερεύνηση του θέματος επιλέχθηκαν 10 ζεύγη μονοζυγωτικών (ΜΖ) και 10 διζυγωτικών (ΔΖ) διδύμων ανδρών, ηλικίας 18-25 ετών από την περιοχή της Αττικής. Οι δοκιμαζόμενοι έτρεξαν στο δαπεδο-εργόμετρο με ταχύτητα 8 Km. h-1 και αρχική κλίση 1%, που αυξανόταν προοδευτικά κατά 1% κάθε λεπτό μέχρι εξάντλησης. Χρησιμοποιήθηκε εργοσπιρομετρικό σύστημα για τον προσδιορισμό της πρόσληψης οξυγόνου κατά τη μυϊκή προσπάθεια, καθώς και του αναερόβιου κατωφλιού που προσδιορίστηκε με τη μέθοδο V, η οποία βασίζεται στην δυσανάλογη αύξηση του αποβαλλόμενου διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τον αερόβιο μεταβολισμό. Ακόμα, μετριόταν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας η καρδιακή συχνότητα τηλεμετρικά και με ηλεκτροκαρδιογράφο. Μετά τον τερματισμό της προσπάθειας και στο πέμπτο λεπτό έγινε λήψη αρτηριοποιημένου αίματος και προσδιορισμός της συγκέντρωσης του γαλακτικού οξέος φωτοφασματομετρικά. Η στατιστική ανάλυση περιλάμβανε τους μέσους όρους και τις τυπικές αποκλίσεις καθώς και τα στατιστικά κριτήρια t΄ F΄ και F για τον έλεγχο των υποθέσεων στις οποίες στηρίζεται ο υπολογισμός του δείκτη κληρονομησιμότητας (h2). Ο δείκτης αυτός εκφράζει τη σχετική συμβολή του γονότυπου στην φαινοτυπική διασπορά των εξεταζόμενων χαρακτηριστικών.
Με βάση τη σημαντικότητα της γενετικής διακύμανσης στην φαινοτυπική διασπορά υπολογίστηκε ο δείκτης κληρονομησιμότητας για τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (h2= 0.85), την μέγιστη καρδιακή συχνότητα (h2= 0.86), τον μέγιστο πνευμονικό αερισμό (h2= 0.78), την μέγιστη συγκέντρωση γαλακτικού οξέος στο αίμα (h2= 0.97), και για το αναερόβιο αναπνευστικό κατώφλι σε απόλυτες τιμές (h2 = 0.63). Οι αντίστοιχες ενδοζευγικές συσχετίσεις για τις παραπάνω παραμέτρους ήταν υψηλές για τους ΜΖ διδύμους (r = 0.40 έως 0.98) και χαμηλότερες για τους ΔΖ (r = -0.10 έως 0,55). Η γενετική διακύμανση αντίθετα δεν παρουσίασε σημαντικότητα για το αναπνευστικό πηλίκο (F = 0.82, ns), την αναπνευστική συχνότητα (F = 2.60, ns) και το αναερόβιο κατώφλι όταν αυτό εκφράστηκε σαν ποσοστό της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (F= 2.57, ns).
Συμπερασματικά φαίνεται ότι η καρδιοαναπνευστική αντοχή, όπως εκφράζεται με την μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου και το αναερόβιο κατώφλι καθώς και η αναερόβια γαλακτική ικανότητα όπως εκφράζεται από την μέγιστη συγκέντρωση γαλακτικού οξέος στο αίμα βρίσκονται υπό έντονο γενετικό έλεγχο.
