Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σοφία Μαρκαντώνη-Κυρούδη, Καθηγήτρια Τμήματος Φαρμακευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη:
Εισαγωγή
Οι στατίνες είναι οι πιο ευρέως χρησιμοποιούμενοι υπολιπιδαιμικοί παράγοντες λόγω της αποτελεσματικότητας και της καλής ανοχής των ασθενών σε αυτές. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του 2013 των American College of Cardiology/American Heart Association (ACC/AHA), προτείνεται η άμεση χορήγηση υψηλής έντασης θεραπεία με στατίνες σε ασθενείς που νοσηλεύονται με διάγνωση ΟΣΣ ανεξαρτήτως της τιμής-βάσης της LDL. Η υψηλής έντασης θεραπεία με στατίνες περιλαμβάνει τη χορήγηση ατορβαστατίνης 40-80 mg ή ροσουβαστατίνης 20-40 mg ημερησίως, μειώνει την τιμή της LDL ≥50% και μειώνει σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι η μικρότερης έντασης θεραπεία, τον κίνδυνο επανεμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου και την θνητότητα λόγω και των πλειοτροπικών δράσεων των στατινών. Πολυκεντρικές, αναδρομικές μελέτες στις Η.Π.Α., έχουν δείξει χαμηλά ποσοστά στη συνταγογράφηση και χρήση υψηλής εντάσεως θεραπείας με στατίνες μετά από ΟΣΣ.
Σκοπός μελέτης
Ο σκοπός της παρούσας πολυκεντρικής αναδρομικής μελέτης ήταν να εκτιμήσει την τάση χορήγησης υψηλής εντάσεως θεραπείας με στατίνες στους ασθενείς που νοσηλεύονται με Οξύ Στεφανιαίο Σύνδρομο σε νοσηλευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα κατά το διάστημα 2012-2016.
Μεθοδολογία
Για την πραγματοποίηση της παρούσας αναδρομικής μελέτης χρησιμοποιήθηκαν ιατρικά και φαρμακευτικά δεδομένα από ασθενείς (2708) που νοσηλεύτηκαν το διάστημα 2012-2016 με την ένδειξη Οξέος Στεφανιαίου Συνδρόμου (ΟΣΣ) στα παρακάτω νοσηλευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα: το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός», το Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρο «Υγεία», το 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας και το Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Στα δεδομένα που συλλέχθηκαν συμπεριλαμβάνονται δημογραφικά στοιχεία, η ηλικία και το φύλο των ασθενών, τιμές HDL, LDL, ολικής χοληστερόλης και CRP από μετρήσεις που έγιναν μέσα στα πρώτα δύο 24ωρα από την είσοδο των ασθενών στο νοσοκομείο, τύπος χορηγούμενης στατίνης και δοσολογία της, διάρκεια και χρονιά νοσηλείας και θνητότητα κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. Οι ασθενείς που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη έπρεπε να είναι ≥18 ετών και να έχουν Κωδικός διάγνωσης ICD-10 που αντιστοιχεί σε Οξύ Στεφανιαίο Σύνδρομο.
Αποτελέσματα
Έπειτα από στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων της μελέτης χρησιμοποιώντας περιγραφικές μεθόδους στατιστικής ανάλυσης και τα μη παραμετρικά κριτήρια, Kruskal-Wallis και Mann-Whitney εξήχθησαν τα εξής αποτελέσματα:
Το 41,8% των ασθενών έλαβε υψηλής έντασης θεραπεία με στατίνες, το 37,2% ενδιάμεσης έντασης ενώ μόλις το 0,2% έλαβε χαμηλής έντασης θεραπεία. Το 19,8% των ασθενών δεν έλαβε καθόλου θεραπεία με στατίνες. Τα εντατικά σχήματα που χρησιμοποιήθηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό ήταν η ατορβαστατίνη 40 mg και η ροσουβαστατίνη 20 mg.
Μετά από περαιτέρω διερεύνηση του υποσυνόλου των ασθενών ηλικίας >75 ετών, επισημάνθηκε ότι μόλις το 29,8% των ασθενών έλαβε υψηλής έντασης θεραπεία.
Όσον αφορά τη συσχέτιση των τιμών της LDL με την επιλογή της έντασης της θεραπείας, διαπιστώθηκε ότι η μέση τιμή της LDL των ασθενών που δεν λάμβαναν θεραπεία διέφερε στατιστικώς σημαντικά από τις αντίστοιχες μέσες τιμές της LDL των ασθενών που λάμβαναν οποιαδήποτε έντασης στατίνη (p = < 0,05). Μεταξύ των διαφόρων εντάσεων θεραπείας δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο μέσων τιμών της LDL.
Τέλος, το ποσοστό των ασθενών με ΟΣΣ που έλαβε κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του υψηλής έντασης θεραπεία με στατίνες παρουσίασε αυξητική τάση από το 2013 έως το 2016 (από 44,7% σε 62,9%).
Συζήτηση-Συμπεράσματα
Σύμφωνα με τα παραπάνω αποτελέσματα, διαπιστώθηκε ότι η χρήση υψηλής έντασης θεραπείας με στατίνες σε ασθενείς μετά από ΟΣΣ είναι ικανοποιητική (41,8%) σε σύγκριση με τα ποσοστά χορήγησής τους στις Η.Π.Α. Παρ’ όλα αυτά, ένας αρκετά μεγάλος αριθμός ασθενών δεν έλαβε καμία θεραπεία με στατίνες οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν τιμές LDL <129 mg/dl. Επίσης, παρατηρήθηκε ανοδική τάση στη συνταγογράφηση των εντατικών σχημάτων στο διάστημα 2012-2016.
