Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σουλτάνα Σιαχανίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια , Ιατρική, ΕΚΠΑ
Γεώργιος Βαϊόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Μιχάλης Κουτσιλιέρης, Καθηγητής , Ιατρική, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Οι λοιμώξεις αποτελούν κύρια αιτία νοσηρότητας και θνητότητας νεογνών και μπορεί να έχουν σοβαρές απώτερες συνέπειες. Η διάγνωσή τους δεν είναι πάντα εύκολη και μέχρι σήμερα κανένας εργαστηριακός δείκτης δεν είναι ιδανικός. Η παραοξονάση -1 (PON-1) είναι μια Α εστεράση που εκκρίνεται από το ήπαρ και έχει αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητες. Η ενεργότητα της PON-1 στον ορό εκφράζεται είτε μέσω της υδρόλυσης του paraoxon (παραοξονάση), είτε μέσω υδρόλυσης του phenylacetate (αρυλεστεράση). Μελέτες σε πειραματόζωα και ενήλικες έχουν δείξει ότι τα επίπεδά της μειώνονται στην οξεία φάση της λοίμωξης. Το αμυλοειδές Α ορού (SAA) είναι πρωτεΐνη οξείας φάσης που παράγεται κυρίως από τα ηπατοκύτταρα ως απάντηση σε κυτταροκίνες. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι τα επίπεδά του αυξάνονται στην οξεία φάση της λοίμωξης, αλλά οι μελέτες στα νεογνά είναι λίγες με αντιφατικά αποτελέσματα.
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν 1) ο προσδιορισμός των επιπέδων παραοξονάσης, αρυλεστεράσης και αμυλοειδούς Α ορού στην οξεία φάση και στην αποδρομή της νεογνικής λοίμωξης, 2) η συσχέτιση των επιπέδων αυτών, στην οξεία φάση της λοίμωξης, με τα επίπεδα της CRP ορού, τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (WBC), τα επίπεδα των κυτταροκινών (IL-1a, IL-1b, IL-6, TNF-a) και της HDL ορού, καθώς και 3) η διερεύνηση της διαγνωστικής τους αξίας.
Υλικό-Μέθοδοι. Μελετήθηκαν 41 τελειόμηνα νεογνά με κλινική εικόνα σήψης (ασθενείς) και 34 υγιή νεογνά ανάλογης, με τους ασθενείς, ηλικίας, ηλικίας κύησης και φύλου (μάρτυρες). Πραγματοποιήθηκε αιμοληψία κατά το πρώτο 24ωρο νοσηλείας (οξεία φάση) και την 7η-10η ημέρα (αποδρομή) στους ασθενείς, ενώ μια φορά στους μάρτυρες, για προσδιορισμό των επιπέδων των λευκών αιμοσφαιρίων, της CRP, της HDL ορού, της ενεργότητας της παραοξονάσης και της αρυλεστεράσης φασματοφωτομετρικά με χρήση ως υπόστρωμα το paraoxon και phenylacetate αντίστοιχα, του αμυλοειδούς Α ορού με νεφελομετρία και των κυτταροκινών ορού με τεχνολογία Luminex.
Αποτελέσματα. Δεν διέφεραν τα επίπεδα παραοξονάσης και αρυλεστεράσης ορού μεταξύ των ασθενών στην οξεία φάση της λοίμωξης (19.02±18.15 U/min/ml και 31.9±16.5 KU/min/ml, αντίστοιχα) και των μαρτύρων (25.5±21.88 U/min/ml και 39.48±17.55 KU/min/ml, αντίστοιχα). Δεν διαπιστώθηκε, επίσης, διαφορά των επιπέδων παραοξονάσης ή αρυλεστεράσης ορού μεταξύ των ασθενών στην αποδρομή της λοίμωξης και των μαρτύρων. Στην αποδρομή της λοίμωξης, τα επίπεδα παραοξονάσης και αρυλεστεράσης αυξήθηκαν σημαντικά στους ασθενείς συγκριτικά με την οξεία φάση (p=0.042 και p=0.008, αντίστοιχα). Τα επίπεδα αμυλοειδούς Α ορού ήταν σημαντικά υψηλότερα στους ασθενείς κατά την οξεία φάση της λοίμωξης (149±178 mg/L) συγκριτικά με τα επίπεδα στην αποδρομή της λοίμωξης (4.13±1.21 mg/L, p=0.0001) και τα επίπεδα των μαρτύρων (4.45±3.77 mg/L, p=0.0001) και συσχετίσθηκαν θετικά με τα επίπεδα της CRP (rs=0.77, p=0.0001), WBC (rs=0.498, p=0.002) και IL-6 ορού (rs=0.492, p=0.003). Mε την εφαρμογή καμπύλης ROC διαπιστώθηκε ότι το αμυλοειδές Α ορού αποτελεί πολύ καλό δείκτη για τη διάκριση των νεογνικών λοιμώξεων συνολικά (AUC=0.947 p=0.0001), και επιμέρους των μικροβιακών λοιμώξεων (AUC=0.894, p=0.0001).
Συμπεράσματα. Το αμυλοειδές Α ορού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη καθ’ ημέρα κλινική πράξη ως διαγνωστικός δείκτης νεογνικής λοίμωξης. Η παραοξονάση και αρυλεστεράση ορού δεν αποτελούν καλούς διαγνωστικούς δείκτες νεογνικής λοίμωξης, αλλά ενδεχομένως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της πορείας της λοίμωξης,
Λέξεις-κλειδιά:
Νεογνικές λοιμώξεις, Παραοξονάση-1, Παραοξονάση, Αρυλεστεράση, Αμυλοειδές Α ορού
