Μονάδα:
Διατμηματικό ΠΜΣ Βιοστατιστική και Επιστήμη Δεδομένων ΥγείαςΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-05-09
Συγγραφέας:
Ρούσσος Σωτήριος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βάνα Σύψα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Άγγελος Χατζάκης, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Δημήτριος Παρασκευής, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Μεθοδολογία εκτίμησης του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών με εφαρμογή στον πληθυσμό των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Μεθοδολογία εκτίμησης του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών με εφαρμογή στον πληθυσμό των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα.
Περίληψη:
Τίτλος: Μεθοδολογία εκτίμησης του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών με εφαρμογή στον πληθυσμό των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα.
Υπόβαθρο: Η γνώση του μεγέθους του πληθυσμού των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ) είναι απαραίτητη για το σχεδιασμό προγραμμάτων δημόσιας υγείας, την εκτίμηση της κάλυψης των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης καθώς και του φορτίου των λοιμωδών νοσημάτων σε αυτό τον πληθυσμό. Η εκτίμηση είναι δύσκολη, καθώς οι ΧΕΝ θεωρούνται δύσκολα προσεγγίσιμος πληθυσμός (hard-to-reach population). Στην Ελλάδα υπάρχουν εκτιμήσεις σε ετήσια βάση που προκύπτουν από την εφαρμογή της μεθόδου σύλληψης-επανασύλληψης σε δεδομένα χρηστών που προσεγγίζουν προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά (εκτιμήσεις Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά). Στόχος της παρούσας διπλωματικής είναι: 1) η ανασκόπηση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών, και 2) η εφαρμογή των μεθόδων στην εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού των ΧΕΝ στην Αθήνα αξιοποιώντας δεδομένα από ενεργούς ΧΕΝ που συμμετείχαν σε πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε στον πληθυσμό στη διάρκεια της επιδημίας HIV την περίοδο 2012-2013.
Μέθοδοι: Η μέθοδος που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για την εκτίμηση του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών είναι η μέθοδος σύλληψης-επανασύλληψης (capturemethod). Ανάλογα με τη διαθεσιμότητα δεδομένων, άλλες μέθοδοι μπορούν να χρησιμο- ποιηθούν συμπληρωματικά όπως η πολλαπλασιαστική μέθοδος (multiplier method). Στην εφαρμογή της παρούσας διπλωματικής, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ πραγματοποιήθηκε σε 5 διαδοχικούς κύκλους δειγ- ματοληψίας κατευθυνόμενης από τον αποκρινόμενο (Respondent-Driven Sampling). Οι συμμετέχοντες είχαν ιστορικό ενέσιμης χρήση ναρκωτικών ουσιών τους τελευταίους 12 μήνες και στο πλαίσιο του προγράμματος ελέγχονταν για HIV και συμμετείχαν σε συνέντευξη με δομημένο ερωτηματολόγιο. Χρησιμοποιήθηκαν δύο μέθοδοι για την εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού-στόχου: 1) η μέθοδος της σύλληψης-επανασύλληψης με πέντε πηγές (οι πέντε κύκλοι του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ) και 2) η πολλαπλασιαστική μέθοδος σε δεδομένα επιπολασμού HIV και αριθμού δηλωθέντων κρουσμάτων HIV. Στη μέθοδο σύλληψης-επανασύλληψης, χρησιμοποιήθηκε λογαριθμογραμμικό μοντέλο για να εκτιμηθεί το μέγεθος του πληθυσμού-στόχου και για να ελεγχθεί η εξάρτηση μεταξύ των πηγών. Για την επιλογή μοντέλου χρησιμοποιήθηκε το Akaike και το Bayesian κριτήριο πληροφορίας. Οι εκτιμήσεις συγκρίθηκαν με τις εκτιμήσεις του ΕΚΤΕΠΝ, όταν αυτό ήταν εφικτό. Για την πολλαπλασιαστική μέθοδο χρησιμοποιήθηκαν τα δηλωθέντα κρούσματα HIV μεταξύ των ΧΕΝ από το 2009 έως το 2013 και ο επιπολασμός της HIV λοίμωξης στον αντίστοιχο πληθυσμό, όπως εκτιμήθηκε από το πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (ο επιπολασμός του HIV ήταν αμελητέος πριν το 2009).
Αποτελέσματα: Ο εκτιμώμενος αριθμός ΧΕΝ με κύρια ουσία χρήσης την ηρωίνη τους τελευταίους 12 μήνες ήταν 4.731 για το έτος 2013 (95% ΔΕ: 4.175–5.287). Ο αριθμός των ΧΕΝ με χρήση τον τελευταίο μήνα ήταν 4.367 (95% ΔΕ: 3.893–4.840) και κυμαινόταν από 4.146 έως 4.325 ανάλογα με τις συμμεταβλητές που συμπεριλήφθηκαν στο μοντέλο. Το συνολικό εκτιμώμενο μέγεθος του πληθυσμού από την πολλαπλασιαστική μέθοδο ήταν 6.964 (95% ΔΕ: 6.455 – 7.559). Σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση από δεδομένα θεραπευτικών προγραμμάτων, η εκτίμηση του αριθμού ΧΕΝ με χρήση τον τελευταίο μήνα το έτος 2013 ήταν περίπου διπλάσια (4.367 έναντι 1.956, αντίστοιχα). Με βάση αυτό το μέγεθος πληθυσμού, η κάλυψη των προγραμμάτων διανομής συρίγγων στην Αθήνα για το 2013 εκτιμάται σε 97 σύριγγες/ΧΕΝ/έτος έναντι 216 σύριγγες/ΧΕΝ/έτος με βάση την εκτίμηση από δεδομένα θεραπευτικών προγραμμάτων.
Συμπεράσματα: Η εφαρμογή της μεθόδου σύλληψης-επανασύλληψης στα δεδομένα του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ οδήγησε σε υψηλότερη εκτίμηση του αριθμού των ΧΕΝ με κύρια ουσία χρήσης την ηρωίνη τον τελευταίο μήνα στην Αθήνα σε σχέση με τις εκτιμήσεις που προκύπτουν από δεδομένα χρηστών που προσεγγίζουν προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά. Κατά συνέπεια, η κάλυψη των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης στον πληθυσμό αυτό (προγράμματα διανομής συρίγγων και υποκατάστασης με οπιοειδή) αναμένεται να είναι χαμηλότερη και οι ανάγκες για τη μείωση του φορτίου των λοιμωδών νοσημάτων αυξημένες.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Σύλληψη-Επανασύλληψη, Χρήστες Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών, Κρυφός πληθυσμός, Μέγεθος πληθυσμού, Έμμεσες μέθοδοι, Γραμμικά μοντέλα, Αθήνα.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
110
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.
Roussos Sotirios Master.pdf
2 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.
