Κατεύθυνση Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές
Βιβλιοθήκη Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών - Κοινωνιολογίας

2018-12-18

2018

Δαούτη Αικατερίνη

Βέρνυ Σουζάνα, Επίκουρος Καθηγήτρια, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Νορβηγικός Ευρωσκεπτικισμός: ο «επίμονος» λαός και το «ανήσυχο» πολιτικό σύστημα

Ελληνικά

Norwegian Euroscepticism: the "persistent" people and the "concernced" political system

Η Νορβηγία είναι η μοναδική βόρεια χώρα η οποία έχει απορρίψει δύο φορές μέσω δημοψηφισμάτων την ένταξή της στην ΕΕ, μία το 1972 και άλλη μία το 1994. Τα δημοψηφίσματα αυτά στάθηκαν ικανά να ταρακουνήσουν τη νορβηγική κοινωνία αποκαλύπτοντας τη μεγάλη διάσταση απόψεων μεταξύ του φιλοευρωπαϊκού κέντρου και της ευρωαπορριπτικής περιφέρειας ενώ προκάλεσαν σημαντικές αναταράξεις και στο πολιτικό σύστημα. Η δημόσια συζήτηση τόσο σε επίπεδο κοινωνίας όσο και σε πολιτικό επίπεδο ήταν τόσο έντονη και τραυματική ώστε το ευρωπαϊκό ζήτημα να αποτελεί έκτοτε ένα θέμα ταμπού. Η αναφορά σε αυτό το άβολο ζήτημα αποφεύγεται συστηματικά τις τελευταίες δεκαετίες είτε για λόγους πολιτικής επιβίωσης είτε μετά από πολιτική συμφωνία. Ωστόσο, φαίνεται πως το Brexit έπεσε σαν ένα βότσαλο στην ήσυχη νορβηγική λίμνη. Η επικείμενη αποχώρηση ωστόσο του ΗΒ από την ΕΕ έχει επαναφέρει το ζήτημα στην πολιτική ατζέντα (α) σε επίπεδο εκτίμησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων και σχετικής προετοιμασίας από την κυβερνώσα ελίτ αλλά και (β) σε επίπεδο ευθείας αμφισβήτησης από τα παραδοσιακά αντιευρωπαϊκά κόμματα της υφιστάμενης από το 1994 σχέσης της Νορβηγίας με την ΕΕ, ήτοι της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο. Η εν λόγω συζήτηση έχει οδηγήσει αναπόφευκτα σε αναφορές στο παρελθόν και αναδεικνύει τις προβληματικές όψεις της συμφωνίας ΕΟΧ με κυριότερες την εξαιρετική προσαρμογή της Νορβηγίας στο ενωσιακό δίκαιο που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ΕΟΧ χωρίς να έχει συμμετάσχει στη διαμόρφωσή του και κατ’ επέκταση στη διαπίστωση ότι η σχέση της Νορβηγίας με την ΕΕ συνεχίζει να αποτελεί για τη νορβηγική πολιτική –δεκαετίες μετά- το πιο άβολο και διχαστικό ζήτημα. Η παρούσα εργασία εκτιμά πως η δεδομένη και «επίμονη» στάση του νορβηγικού λαού (8 στους 10 απορρίπτουν σήμερα την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από αυτά του 1972 και του 1994) και η «πιεστική» συμπεριφορά των μικρών αντιευρωπαϊκών κομμάτων έχουν δημιουργήσει ένα εξαιρετικά στενό πλαίσιο άσκησης ευρωπαϊκής πολιτικής για το πολιτικό σύστημα –ιδίως την κυβερνώσα ελίτ (Εργατικοί & Συντηρητικοί)- το οποίο εμφανίζεται εξαιρετικά «ανήσυχο». Από τη μία πλευρά, οφείλει να διασφαλίσει τα νορβηγικά συμφέροντα εντός του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας ΕΟΧ χωρίς να διαθέτει ιδιαίτερη δυνατότητα άσκησης επιρροής ενώ από την άλλη διαπιστώνει ότι οι ραγδαίες εξελίξεις σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο την καλούν σε υπέρβαση της συμφωνίας και σε συνεργασία με την ΕΕ σε περαιτέρω τομείς, εκτός ΕΟΧ, όπως είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα και η ενέργεια. Η Νορβηγία, επιμένει η κυβερνώσα ελίτ, δεν είναι ένα απομονωμένο νησί, απρόσβλητο από τις μεγάλες κρίσεις που πλήττουν την Ευρώπη. Αντιθέτως, έχει κάθε συμφέρον να είναι μέρος αυτής της «πολιτιστικής, εμπορικής, ασφαλούς» κοινότητας. Η μοίρα της Ευρώπης και της ΕΕ είναι και η μοίρα της Νορβηγίας.

Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες

Ευρωσκεπτικισμός, Νορβηγία, ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος, ΕΟΧ

Όχι

0

Ναι

54

58

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2838049