Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Φιλντίσης Γεώργιος. Καθηγητής, Νοσηλευτική ,ΕΚΠΑ
Τσουμάκας Κωνσταντίνος, Καθηγητής, Νοσηλευτική, ΕΚΠΑ
Ελευσινιώτης Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Νοσηλευτική, ΕΚΠΑ
Μυριανθεύς Παύλος, Καθηγητής, Νοσηλευτική, ΕΚΠΑ
Κατσούλας Θεόδωρος, Επίκουρος Καθηγητής, Νοσηλευτική, ΕΚΠΑ
Μαριόλης - Σαψάκος Θεόδωρος, Επίκουρος Καθηγητής , Νοσηλευτική ,ΕΚΠΑ
Φώτος Νικόλαος, Επίκουρος Καθηγητής, Νοσηλευτική ,ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Περίπου το 48% όλων των ασθενών στις ΜΕΘ έχουν κεντρικό φλεβικό καθετήρα (ΚΦΚ) που μεταφράζεται σε περίπου 15 εκατομμύρια καθετηροημέρες ετησίως. Ο πιο κοινός κίνδυνος που συνδέεται με την ύπαρξη ΚΦΚ είναι οι σχετιζόμενες με την κεντρική γραμμή λοιμώξεις του αίματος (CLABSIs) που προκαλούνται από μικροοργανισμούς που αποικίζουν την εξωτερική επιφάνεια της συσκευής ή τον αυλό μέσω του οποίου διέρχονται τα υγρά όταν εισάγεται η συσκευή ή κατά τη διάρκεια της χρήσης της.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίπτωσης της παχυσαρκίας στην ανάπτυξη λοιμώξεων των ΚΦΚ.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μία προοπτική μελέτη παρατήρησης, η οποία πραγματοποιήθηκε σε τρία νοσοκομεία. Η συλλογή των δεδομένων διήρκησε συνολικά 18 μήνες και συμπεριλήφθηκαν ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ. Αποκλείστηκαν καθετηριασμοί που εκτελέστηκαν σε ασθενείς που απεβίωσαν εντός 48 ωρών από την ώρα εισαγωγής τους στη ΜΕΘ, ασθενείς που για οποιοδήποτε λόγο ήταν αδύνατη η μέτρηση μιας παραμέτρου εκτίμησης της παχυσαρκίας και ασθενείς στους οποίους δεν είχαν συμπληρωθεί από τους ιατρούς οι βαθμολογίες στα συστήματα μέτρησης της βαρύτητας της νόσου. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS for Windows (version21) statistical software (SPSS Inc., Chicago, IL).
Αποτελέσματα: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 372 ασθενείς με κεντρικό φλεβικό καθετήρα, ηλικίας 63,6±16,6 έτη, APACHE II 23,3±6,9 και MODS 7,5±3,8. Συνολικά, 174 (46,8%) ασθενείς ήταν φυσιολογικοί, 128 (34,4%) υπέρβαροι, 36 (9,7%) παχύσαρκοι, 26 (7%) λιποβαρείς και 8 (2,2%) παθολογικά παχύσαρκοι. Μελετήθηκαν 5426 καθετηροημέρες. CLABSI εμφανίσθηκε σε 63 (16,9%) περιπτώσεις. Η επίπτωση της CLABSI ήταν 1,161% ή 11,61 ανά 1000 καθετηροημέρες. Οι παχύσαρκοι ασθενείς σε σχέση με τους υπόλοιπους είχαν σε σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό προηγούμενη CLABSI (p<0,05), οι ιατροί έκαναν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό προσπαθειών για την εισαγωγή του ΚΦΚ (p<0,05), είχαν σημαντικά μεγαλύτερη διάρκεια καθετηριασμού (p<0,05), είχαν σημαντικά περισσότερες καθετηροημέρες (p<0,05), εμφάνισαν CLABSI σε σημαντικά μικρότερη ημέρα (p<0,05), είχαν σημαντικά μεγαλύτερη διάρκεια στη ΜΕΘ (p<0,05) και συνολικά (p<0,05), επιβίωσαν σε σημαντικά μικρότερο ποσοστό (p<0,05) και παρέμειναν σε σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό στο νοσοκομείο την 28η ημέρα (p<0,05). Η διάρκεια νοσηλείας των ασθενών στη ΜΕΘ ήταν 19,4±12,8 ημέρες και στο νοσοκομείο 24,8±12,8 ημέρες. Από το σύνολο των ασθενών, 163 (43,8%) επιβίωσαν και 209 (56,2%) απεβίωσαν.
Συμπεράσματα: Η επίπτωση της CLABSI βρέθηκε υψηλή. Ο ρόλος της παχυσαρκίας στην εμφάνιση CLABSI έγκειται στο ότι οι παχύσαρκοι ασθενείς καθετηριάζονται συχνότερα στη μηριαία φλέβα και ότι οι ιατροί δεν μπόρεσαν να τοποθετήσουν εύκολα τον ΚΦΚ, αλλά χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες και περισσότερο χρόνο. Η θέσπιση και εφαρμογή ενός ηλεκτρονικού προγράμματος επιτήρησης των CLABSI θα βοηθήσει στην πρόληψη των λοιμώξεων από ΚΦΚ. Σημαντικό ρόλο έχουν, επίσης, η υγιεινή των χεριών και η ανάπτυξη και υιοθέτηση πρωτοκόλλων φροντίδας στην καθημερινή κλινική πρακτική για την εισαγωγή και περιποίηση των ΚΦΚ. Τα αποτελέσματα συνηγορούν στην μελέτη συσχετισμού της παχυσαρκίας με τις λοιμώξεις.
Λέξεις-κλειδιά:
CLABSI, Παχυσαρκία, Κεντρικός φλεβικός καθετήρας, Επίπτωση, Παράγοντες κινδύνου
