Σχεδιασμός και ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των μουσείων για τα άτομα με αναπηρία: διερεύνηση της ενταξιακής διάστασης των προγραμμάτων

Διπλωματική Εργασία uoadl:2867783 207 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ειδική Αγωγή
Βιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-04-16
Έτος εκπόνησης:
2019
Συγγραφέας:
Ευθυμιοπούλου Σταυρούλα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Βασίλειος Τσάφος, Αναπληρωτής καθηγητής, ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Σχεδιασμός και ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των μουσείων για τα άτομα με αναπηρία: διερεύνηση της ενταξιακής διάστασης των προγραμμάτων
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Σχεδιασμός και ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των μουσείων για τα άτομα με αναπηρία: διερεύνηση της ενταξιακής διάστασης των προγραμμάτων
Περίληψη:
Στην παρούσα μελέτη αντικείμενο είναι η προσέγγιση της αναπηρίας μέσα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα μουσείων της χώρας. Σκοπός είναι να διερευνηθεί αν υπάρχει ενταξιακή προσέγγιση στο θέμα της αναπηρίας μέσα από τις εκπαιδευτικές δράσεις των μουσείων και μέσα από τις απόψεις και τη φιλοσοφία που διέπει τους υπεύθυνους των τμημάτων εκπαίδευσης των μουσείων. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να περιγράψει και να κατανοήσει την εκπαιδευτική πολιτική των μουσείων, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τα εκπαιδευτικά τους προγράμμα-τα και τις δράσεις τους για τα άτομα με αναπηρία. Μέσα από την επιτόπια παρατή-ρηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων καθώς και από συνεντεύξεις με εκπροσώ-πους των εκπαιδευτικών τμημάτων στοχεύουμε να αναδειχθεί, από την πλευρά των μουσείων, ο προσανατολισμός, η φιλοσοφία, η οπτική, η δομή και η διάρθρωση των προγραμμάτων για τα άτομα με αναπηρία και να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τη συμβολή τους ή όχι στην ένταξη των ανάπηρων, τη θέση τους αναφορικά με την ισότιμη πρόσβαση στη «μουσειακή εμπειρία» και την πολιτική που ακολουθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Μέσα από αυτή τη μελέτη θα υπάρξει μια προσπάθεια να διερευνηθούν οι δυνατότητες που έχουν τα μουσεία, εστιασμένες στις εκπαιδευτικές δράσεις, να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ένταξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων και συγκεκριμένα των ανάπηρων, με την ισότιμη συμμετοχή τους και την ενεργό εμπλοκή τους μέσα από τη βιωματική εμπειρία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος. Είναι σημαντικό να μελετηθεί το συγκεκριμένο ζήτημα αφού μια χαρτογράφηση των εκπαιδευτικών δράσεων που πραγματοποιούνται σήμερα σε μεγάλα μουσεία της χώρας και οι απόψεις των ιθυνόντων των τμημάτων εκπαίδευσης είναι βασικά στοιχεία για να ερευνηθεί αν τελικά καταφέρνουν τα μουσεία να φέρουν και να προσαρμόσουν τις παιδαγωγικές δράσεις τους στο σημερινό γίγ-νεσθαι και στις ανάγκες των ανάπηρων.
Η παρούσα μελέτη θεωρητικά εστιάζει στη σχέση μουσείου και εκπαίδευσης, στο ρόλο του μουσείου στη σύγχρονη κοινωνία και στη σχέση των μουσείων με τα άτομα με αναπηρίες κυρίως μέσα από τις εκπαιδευτικές δράσεις τους. Προκειμένου να μελετηθεί σε βάθος το ζήτημα επιλέχθηκε η ποιοτική μέθοδος έρευνας με εργαλεία συλλογής δεδομένων την ημιδομημένη συνέντευξη για την επαφή με τους εκπροσώπους των εκπαιδευτικών τμημάτων των μουσείων και τη μη συμμετοχική παρατήρηση για τη διερεύνηση του περιεχομένου των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για ανάπηρους που πραγματοποιούνται την τρέχουσα περίοδο σε μεγάλα μουσεία της Αθήνας. Τα ερευνητικά ερωτήματα της μελέτης σχετίζονται με τους στόχους των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των μουσείων που απευθύνονται σε ανάπηρους, τις εκπαιδευτικές πρακτικές που χρησιμοποιούν, το ρόλο των συνοδών των ανάπηρων, τη διαφοροποίηση αυτών των προγραμμάτων ανάλογα με το είδος της αναπηρίας και την αποτίμηση-αξιολόγησή τους. Το δείγμα επιλέχθηκε με τη μέθοδο της σκόπιμης δειγματοληψίας, στις συνεντεύξεις συμμετείχαν επτά εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών τμημάτων επτά μουσείων της Αθήνας και της επαρχίας και έγινε παρατήρηση προγραμμάτων που απευθύνονται σε ανάπηρους σε τρία μουσεία (στο ένα μουσείο έγιναν δύο παρατηρήσεις σε δύο διαφορετικά προγράμματα που διαφοροποιούνταν στο είδος της αναπηρίας και στην ηλικία των συμμετεχόντων).
Μέσα από την ποιοτική ανάλυση περιεχομένου των αποτελεσμάτων τα βασικά ευρήματα σχετίζονται με τη διάθεση των μουσείων να ανοιχτούν σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και να εντάξουν τους ανάπηρους, χρησιμοποιώντας πρακτικές πολυαισθητηριακές και βιωματικές αλλά συνάμα με το φόβο και την επιφυλακτικότητα απέναντι σε ορισμένες κυρίως αναπηρίες όπως ο αυτισμός. Άλλα ευρήματα της έρευνας σχετίζονται με το ρόλο των συνοδών/εκπαιδευτικών οι οποίοι άλλες φορές είναι αρωγοί και άλλες εμπόδιο για την επιτυχή έκβαση των προγραμμάτων και άλλα σχετίζονται με την αξιολόγηση των προγραμμάτων η οποία δε γίνεται με τρόπο που να φέρει αποτελέσματα και να εξελίσσει τις εκπαιδευτικές δράσεις ώστε να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν ισότιμη πρόσβαση όλων στον πολιτισμό.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Εκπαίδευση – Αθλητισμός
Λέξεις-κλειδιά:
Μουσεία, μουσειοπαιδαγωγική, μουσειακή εμπειρία, εκπαιδευτικά προγράμματα, κοινωνικός ρόλος μουσείων, πρακτικές ένταξης
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Όχι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
138
Αριθμός σελίδων:
167
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

Ευθυμιοπούλου ergasia.pdf
1 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.