Μονάδα:
Κατεύθυνση Εξειδικευμένο Δημόσιο ΔίκαιοΒιβλιοθήκη Νομικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-04-23
Συγγραφέας:
Γεωργαντά Αθανασία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Mme Aude Rouyère, Professeur de Droit Public, Faculté de Droit, Université de Bordeaux
Πρωτότυπος Τίτλος:
Le principe de l’indépendance et de l’impartialité des juges au système grec sous l’effet de la CEDH
Γλώσσες εργασίας:
Αγγλικά
Γαλλικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η αρχή της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας των δικαστών στο ελληνικό σύστημα υπό την επίδραση της ΕΣΔΑ
Περίληψη:
Η προβληματική της δικαστικής ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, των δύο αυτών θεμελιωδών αρχών της δικαστικής εξουσίας, από την οποία αναδύεται ο δικαστής ως κεντρική φιγούρα, θα μπορούσε να νοηθεί και να προσανατολιστεί εννοιολογικά μόνο με αναφορά στο δικαιοδοτικό έργο του δικαστή. Στη σύγχρονη εποχή του κοινωνικού και οικονομικού πλουραλισμού, η παλιά ιδέα του δικαστή ως «ενδιάμεσο» ή «τρίτο» πρόσωπο, ο οποίος επιλαμβάνεται για να επιλύσει μια δικαστική διαφορά αντικειμενικά και αμερόληπτα, ενισχύεται.
Στην πραγματικότητα, αυτές οι δύο αρχές κατοχυρώνονται μέσω μιας πληθώρας διατάξεων, είτε εθνικών είτε διεθνών. Το ελληνικό Σύνταγμα εγγυάται στο άρθρο 8 την αρχή του νόμιμου δικαστή, στο άρθρο 26 την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και αφιερώνει το Ε’ τμήμα (άρθρα 87-100 Α’ του Συντάγματος) στη δικαστική εξουσία. Στο άρθρο 87 παρ. 1 του ελληνικού Συντάγματος κατοχυρώνεται η αρχή της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, ενώ στο άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ – μεταξύ και άλλων νομοθετικών διατάξεων – κατοχυρώνεται το δικαίωμα σε ένα ανεξάρτητο αλλά και αμερόληπτο δικαστήριο .
Τόσο η ανεξαρτησία όσο και η αμεροληψία έχουν διπλή διάσταση: μια «υποκειμενική» ή προσωπική πλευρά και μία «αντικειμενική» ή λειτουργική πλευρά και απαιτούν την απουσία κάθε εσωτερικής ή εξωτερικής πίεσης. Ως εκ τούτου έχουν προβλεφτεί και οι τεχνικές του αποκλεισμού, της αποχής και της εξαίρεσης των δικαστών ( άρθρα 14,15,16 του ελληνικού Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας).
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) διαθέτει μια πλούσια νομολογία αναφορικά με τα κριτήρια εκτιμήσεως της ανεξαρτησίας (τρόπος ανάδειξης, διάρκεια θητείας των μελών του, προστασία ενάντια στις εξωτερικές πιέσεις). Μεταξύ άλλων, οι υποθέσεις "Langborger c. Suède", "Zolotas c. Grèce" και "Sacilor – Lormines c. France" παρέχουν υπό το εθνικό τους πρίσμα μια ερμηνεία πολύ σαφή της ουσιώδους αρχής της ανεξαρτησίας.
Επίσης, πέραν της ιστορικής απόφασης "Procola c. Luxembourg", αφορώσα στην αρχή της αμεροληψίας, η απόφαση "Pescador Valero c. Espagne", όπως επίσης οι πρόσφατες αποφάσεις "Ramljak c. Croatia" (2017) και "Nicholas c. Chypre" (2018) αποδεικνύουν ότι η αμεροληψία συχνά τίθεται σε πρώτο πλάνο και ενίοτε διακυβεύεται.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Δίκαιο – Νομοθεσία
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Δημόσιο Δίκαιο
Λέξεις-κλειδιά:
αρχές, ανεξαρτησία, αμεροληψία, δικαστική εξουσία, δικαστές, Σύνταγμα, ΕΣΔΑ, ΕΔΔΑ
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
1
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
20
