Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Δημήτριος Δημητρούλης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Ματσώτα Παρασκευή, Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Βαλσάμη Σερένα, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η μετάγγιση αλλογενούς αίματος σε ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση ήπατος και σε ηπατεκτομή σχετίζεται με αυξημένη εμφάνιση μετεγχειρητικών επιπλοκών και με δυσμενή έκβαση των ασθενών.
Σκοπός: Η διερεύνηση της συχνότητας διεγχειρητικής μετάγγισης αίματος σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ηπατεκτομή και μεταμόσχευση ήπατος και η συσχέτιση της διεγχειρητικής μετάγγισης με την έκβαση και τη διάρκεια νοσηλεία των ασθενών.
Μέθοδος – Υλικό: Διεξήχθη αναδρομική μελέτη κοόρτης για το χρονικό διάστημα 1/9/2017 με 30/9/2018. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 82 ενήλικες ασθενείς που υπεβλήθησαν σε ηπατεκτομή ή μεταμόσχευση ήπατος στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό». Δεν συμπεριλήφθησαν ασθενείς που απεβίωσαν κατά τη διάρκεια της επέμβασης και ασθενείς που υπεβλήθησαν σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσα από τον ιατρικό φάκελο των ασθενών και το ηλεκτρονικό μηχανογράφησης της αιμοδοσίας και συμπληρωνόταν μία ειδική φόρμα καταγραφής, όπου καταγράφονταν δημογραφικά, κλινικά και εργαστηριακά δεδομένα των ασθενών. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 24.0 και στατιστική σημαντικότητα p-value≤0,05.
Αποτελέσματα: Το 95,1% των ασθενών υπεβλήθησαν σε ηπατεκτομή και το 4,9% σε μεταμόσχευση ήπατος. Το 45,1% των ασθενών ήταν άνδρες και η μέση (±ΤΑ) ηλικία ήταν 60,7(±12,3) έτη. Όλοι οι ασθενείς που υπεβλήθησαν σε μεταμόσχευση ήπατος μεταγγίστηκαν διεγχειρητικά, ενώ στην ομάδα των ασθενών που υπεβλήθησαν σε ηπατεκτομή μεταγγίστηκαν το 56,1%. Η μέση τιμή των προσλαμβανόμενων μονάδων ΣΕΑ [8,00 ±5,4) vs 2,09(±1,3), p=0,003] και πλάσματος [10,00 (±5,3) vs 2,72(±1,4), p=0,003] διεγχειρητικά ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στους ασθενείς που υπεβλήθησαν σε μεταμόσχευση ήπατος σε σχέση με τους ασθενείς που υπεβλήθησαν σε ηπατεκτομή. Το είδος της ηπατεκτομής (p=0,003), το είδος (p=0,003) και η διάρκεια του χειρουργείου (p=0,001), ο προεγχειρητικός αριθμός αιμοπεταλίων (p=0,033) συσχετίστηκαν σημαντικά με την διεγχειρητική μετάγγιση, ωστόσο μόνο η διάρκεια του χειρουργείου προέβλεπε ανεξάρτητα τη διεγχειρητική μετάγγιση κατά την πολυπαραγοντική ανάλυση [RR(95%CI)=0,643(0,477-0,868), p=0,004]. Η διάρκεια νοσηλείας συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με το είδος (p=0,000) και τη διάρκεια του χειρουργείου (p=0,001), τη διεγχειρητική μετάγγιση (p=0,000), τις μεταγγιζόμενες μονάδες συμπυκνωμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων (p=0,000),του πλάσματος (p=0,000) καθώς και τη μετεγχειρητική μεταβολή της αιμοσφαιρίνης (p=0,001). Κατά την πολυπαραγοντική ανάλυση, μόνο η διάρκεια του χειρουργείου προέβλεπε ανεξάρτητα τη διάρκεια νοσηλείας των ασθενών [RR(95%CI)=2,010(0,871-3,150), p=0,004]. Η διεγχειρητική μετάγγιση δε συσχετίστηκε με την θνησιμότητα (p>0,05).
Συμπεράσματα: Σημαντικό ποσοστό ασθενών που υποβάλλονται σε ηπατεκτομή και σε μεταμόσχευση ήπατος μεταγγίζονται διεγχειρητικά. Η μετάγγιση αίματος σχετίσθηκε με αυξημένη διάρκεια νοσηλείας, αλλά δεν επηρέασε την έκβαση των ασθενών.
